ستون فقرات نظام مالی کشور با اصول اقتصاد مقاومتی و رویکرد فعال به جنگ تحریم می‌رود.
عصر ۶ مردادماه ۱۳۹۷ و در اوج انتقادها از ولی الله سیف رییس کل سابق بانک مرکزی مراسم تودیع او برگزار شد تا رییس کل جدید بانک مرکزی عبدالناصر همتی نام گیرد. رییس کل جدید این بانک با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری دولت دوازدهم، مسعود کرباسیان وزیر امور اقتصادی و دارایی، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی و مدیران عامل بانک ها در ساختمان شیشه ای میرداماد معارفه شد تا خط تازه ای در حوزه بانکداری کشور آغاز شود.
رئیس کل جدید بانک مرکزی در همان ابتدای کارش جلسه ای با مدیران عامل بانک ها برگزار کرد تا علاوه بر بررسی موضوع نرخ سود بانکی ، هماهنگی‌های اولیه برای ادامه مسیر و تعامل سیستم بانکی و بانک مرکزی ایجاد کند.
مشکلات فعلی سیستم بانکی مثل نرخ سود بانکی، مجامع بانک ها، معادله ترازنامه و سود و زیان بانک ها، مشکلات مالیاتی و … اولین مباحث همتی در ساختمان خیابان میرداماد بود و او در همین ایام انتصابش جلسات و هم اندیشی ها ی مکرری داشته است تا از صاحبان اندیشه بخواهد که در کنار او به رفع مشکلات کمک کنند.
ثبات بازار ارز بزرگترین چالش بانک مرکزی در دوره تازه است و همتی در وضعیتی به این حوزه آمده که به گفته خودش، بسیاری به او گفته بودند مسئولیت سختی را در شرایط موجود پذیرفته است!
همتی در اولین اظهارات خود در سمت رئیس کل بانک مرکزی رانتخواران بازار ارز را خطاب قرار داد و از سیاست جدیدی که در حوزه ارزی اتخاذ شده خبر داد . او رانت عظیمی را برجسته کرد که خواستار حذفش است.
در ادامه بخشی از دیدگاه های رییس کل جدید بانک مرکزی را در حوزه بانکداری می خوانید:
بازار را باز می‌کنیم
همتی در اولین سخنرانی‌هایش در حوزه تازه، اعلام کرد که با سیاست های ارزی جدید کالاهای ضروری تا فروردین 98 گران نمی‌شود.
رئیس کل بانک مرکزی در گفتگوی ویژه خبری بسته ارزی کشور را رونمایی کرد و گفت: باید ببینیم الان وضعیت بازار چطور است؟ بر اساس نرخ ارز 4200 تومان ترجیحی کالاها وارد می شوند که افزایش داشته و الان 4400 تومان است. مارجین کوچکی هم در بازار ثانویه داشتیم که نمی توانست کلیر کند. در حاشیه بازار نرخی شکل گرفت که داشت به کل مجموعه اثر می گذاشت. ادامه دادن آن نرخ ترجیحی هم با رانتهایی که شکل گرفت، ادامه روش امکان پذیر نبود.
او ادامه داد: ما یک بازار خواهیم داشت. ما بخش اول داریم، دغدغه مهم مقام معظم رهبری و رئیس جمهور این است که کالاهای اصلی و ضروری مانند دارو و تجهیزات پزشکی به قیمت ثابت به دست مردم برسد. مسئولان وزارتخانه های صمت، جهادکشاورزی و بهداشت و درمان مکلف شدند لیست های کالاهای ضروری -که از کالاهای اساسی هم جلوتر است- و دارو و تجهیزات پزشکی و قوت روزانه را تهیه کنند. این تخصیصی است که دولت بانک مرکزی را مجاز به تامین ارز 4200 تومانی این کالاها کرده و نباید تا پایان فروردین 98 قیمت کالا تغییر کند. مسئولان این بخشها باید نظارت کنند از لحظه تامین و توزیع تا رسیدن به دست مردم.
وی تصریح کرد: کشور از لحاظ طراز ارزی، مثبت است. بنابراین بازار را باز می‌کنیم و اجازه می‌دهیم فعالان به‌خوبی با هم کار کنند. در جلسه‌ی شورای هماهنگی اقتصاد سران قوا گزارش‌ها را طرح کردیم و جواب مثبت دادند طرح در جامعه اجرا شود. از آنجا که این طرح اثر مثبتی در بازار ارز و سکه داشته، با شکل‌گیری بازارهای پیش‌بینی‌شده، شاهد ثبات در بازار ارز خواهیم بود.
سود سپرده ها
به گفته همتی، برای سود سپرده ها مقرر است تا با مدیران بانکها جلسه گذاشته شود. او در این خصوص خبر داد: مشکل کشور، حجم نقدینگی است. بانک مرکزی وظیفه دارد ارزش پول را حفظ کرده و تورم را کنترل کند. این که بانکها هر کار خواستند بکنند، حتما اتفاق نمی افتد.
وی افزود:بانکها باید از افزایش اضافه برداشت و خلق پول جلوگیری کنند. وقتی بازار ارز را سامان دادیم سراغ بازار پول و معوقات بانکی و مانند آن می رویم. کار سختی است ولی انجام شدنی است. به مردم قول می دهم به صورت تمام وقت مشغول خدمت باشم.
وی تاکید کرد:اگر قرار باشد اصلاحی در سیستم بانک مرکزی باشد، کار ما مشکل تر نشود. اگر تحول به سمتی برود که دست و پای ما بسته شود، نباید خیلی با آن بازی کرد. طراحان را می شناسم. شخصیت های علاقمند به تحول سیستم بانکی هستند. امیدواریم نظرات کارشناسی ما را هم می پذیرند. امیدواریم به راه حلی برسیم که به نفع کشور باشد.
اعتمادسازی به نظام بانکی
همتی در اولین جلسه همتی با مدیران عامل بانکها هم گفت:بانکها مسائل خود را به رییس کل بانک مرکزی اعلام کنند.
وی توضیح داد: تلاش برای ثبات اقتصادی، اعتمادسازی به نظام بانکی، رتبه بندی بانک ها، انضباط مالی، اصلاح ساختار نظام بانکی، پرهیز از رقابت های ناسالم در شبکه بانکی، تلاش برای انطباق با استانداردهای بین المللی، افزایش سرمایه بانک ها، برگزاری به موقع مجامع بانکها و کاهش فشار تسهیلات تکلیفی از مسائل مورد بحث در این جلسه بود.
عبدالناصر همتی بر همراهی نظام بانکی برای ثبات و آرامش اقتصادی تاکید کرد و رعایت دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های بانک مرکزی را از ضرورت‌های اصلی مورد انتظار برشمرد.
برنامه‌های رئیس کل جدید بانک مرکزی
رییس کل جدید بانک مرکزی به بیان برنامه های خود در حوزه سیاست های پولی و ارزی پرداخت و گفت: رانت های ارزی را از بین می بریم.
رییس کل جدید بانک مرکزی به بیان برنامه های خود در حوزه سیاست های پولی و ارزی پرداخت و گفت: رانت های ارزی را از بین می بریم.
او گفت: ثبات در مقررات بانکی، حذف رانت ارزی و اعتباری بانکی، پشتیبانی از تولید داخلی، حمایت از صادرات پایدار، حمایت از بازار سرمایه برای جذب نقدینگی و افزایش بهره‌وری منابع مالی مهمترین برنامه های پیش روی بانک مرکزی خواهد بود.
وی افزود: برای اینجانب حفظ قدرت ارزی کشور مساوی با صیانت و تقویت منابع و ذخایر بانک مرکزی، کنترل تورم، اصلاح ناترازی‌های موجود در شبکه بانکی، استقرار نظم و انضباط در بانکها و به مهار کشیدن حجم نقدینگی بالا و فزاینده حاضر و هدایت مناسب آن با ابزارهای سیاست پولی و اعتباری است.
همتی تصریح کرد: بانک مرکزی به عنوان ستون فقرات نظام مالی کشور با بهره‌گیری از اصول اقتصاد مقاومتی و اتخاذ رویکردی فعال در مبارزه با تحریم‌ها، همگام با سایر دستگاه‌های اقتصادی کشور برنامه‌های راهبردی و اجرایی خود را پی‌ریزی و عملیاتی خواهد کرد.
وی همچنین افزایش تاب‌آوری اقتصاد در برابر تلاش دشمنان برای ایجاد انزوای مالی را بسیار ضروری دانست و گفت: دشمنان کشور و مردم عزیز ایران با اعمال تحریم‌ها در حوزه اقتصاد دنبال از بین بردن سرمایه اجتماعی دولت و القای ضعف حاکمیت در اداره امور کشور هستند.
ناترازی‌های عمیق ترازنامه نظام بانکی
رییس کل جدید بانک مرکزی تاکید کرد: انشااله تهدید به وجود آمده را به فرصتی جهت ارتقای نظام مالی، اصلاح راهکارها و عدم تعادل‌های کلان اقتصادی تبدیل می‌کنیم.
همتی با تاکید بر اینکه وضعیت کنونی بازار ارز، محصول ناترازی‌های عمیق ترازنامه نظام بانکی، بی‌تدبیری در استفاده از ابزارهای سیاست پولی و سردرگمی در اعمال سیاستهای ارزی است؛ دلیل اصلی ایجاد نابسامانی در بازار ارز را عدم کنترل و هدایت جریان نقدینگی، خلق نقدینگی بی‌ضابطه توسط شبکه بانکی و نبود ابزارهای جایگزین مناسب برای دارایی‌هایی مانند ارز و سکه طلا و البته القای جو بدبینی و انتظارات منفی توسط دشمنان با هدف ترسیم آینده‌ای تیره و نامطمئن در ذهن مردم دانست.
رییس جدید شورای پول و اعتبار تصریح کرد: در مورد سیاستهای ارزی و کنترل بازار ارز برنامه‌ای دارم که با مقام محترم رئیس جمهور مطرح کرده‌ام و انشااله پس از نهایی شدن، در این زمینه اطلاع‌رسانی مناسب انجام خواهد شد.
عالی ترین مقام پولی و بانکی کشور خاطر نشان کرد: هم زمان با بکارگیری ابزارهای مناسب برای اعمال سیاستهای پولی و ارزی، سیاست ارتباطی فعال و صادقانه در بیان مواضع بانک مرکزی و تنظیم انتظارات مردم و امیدبخشی به آینده، دنبال خواهد شد.
رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه دوره جدید بانک مرکزی پیام‌آور ثبات و آرامش فکری برای تمام اقشار مردم و اهالی کسب و کار و نیز احیا و تقویت اعتماد عمومی به سیاست‌گذار پولی خواهد بود، گفت: در این رابطه، موضع درست و اصولی در سیاستگذاری پولی و ارزی شرط لازم است، اما شرط کافی برای تحقق اهداف به ویژه هدف ثبات قیمت‌ها، جلب اعتماد عمومی است. لذا با توجه به اهمیت عنصر انتظارات در تصمیمات اقتصادی، تنظیم و اصلاح انتظارات مردم امری حیاتی برای پیشبرد موفق سیاستهای پولی، اعتباری و ارزی است.
تاکید بر مبانی علمی
همتی افزود: در سیاستگذاری پولی، بانک مرکزی حتما بر مبانی علمی تکیه خواهد کرد؛ تجربه عملی طی دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که در سخت‌ترین شرایط هم نمی‌توان و نباید مبانی نظری علم اقتصاد را کنار گذاشت. نحوه سیاستگذاری باید به‌گونه‌ای باشد که با جریان فکری و تحلیلی منبعث از نظرات غالب اقتصاددانان و متخصصان پولی و بانکی همخوانی داشته باشد.
همتی افزود: در حوزه هدایت بازار پول، رویکرد فعالانه و نظارت قوی بر بانکها، ضامن ایجاد و تداوم ثبات مالی است. در این چارچوب ضمن اذعان به مشکلات موجود در نسبت‌های مالی و ساختار ترازنامه‌ای بانکها، باید تلاش کرد تا از طریق راهکار‌های لازم و بدون حاشیه سازی و ایجاد اضطراب بانکی، تصویر موجود را بهبود بخشید.
رییس کل بانک مرکزی بهره‌گیری از ابزار عملیات بازار باز اسلامی به عنوان مهمترین ابزار سیاست پولی را یک ضرورت دانست و تصریح کرد: برای جلوگیری از خلق بی‌قاعده و نوسانات نامطلوب در پایه پولی و نقدینگی باید روند روبه رشد بدهی بانکها به بانک مرکزی مهار شده و بازار بین بانکی از کارآمدی، شفافیت، قانون‌مداری و عمق بیشتری برخوردار شود.
همتی با اشاره به لزوم مبارزه با فساد و رانت خواری در نظام پولی و ارزی کشور گفت: امروز مبارزه با فساد و رانتخواران در نظام پولی و ارزی یکی از مطالبات جدی مردم است که باید به طور جدی و مستمر سرلوحه فعالیت همکارانم در سیستم بانکی کشور باشد.
سیاست جدید بانک مرکزی
عبدالناصر همتی همچنین در اینستاگرام خود اطمینان داد که تمام تلاشش را با بهره گیری از نظرات نخبگان و صاحبنظران اقتصادی،به کار خواهد گرفت تا حل مشکلات و ایجاد آرامش و ثبات در اقتصاد کشور رقم بخورد.
او نوشت: شفاف سازی و مبارزه با هرگونه رانت، جزو تفکیک ناپذیر تمام سیاست ها و اقدامات من خواهد بود.
به گفته او، تقویت ارزش آسیب دیده پول ملی، هدایت و کنترل بازار ارز، کنترل حجم نقدینگی و مهار تورم بیدار شده، اصلاح ساختار مالی و ناترازی بانک ها، مبارزه با تحریم های ناجوانمردانه درنقل و انتقال بانکی و مذاکرات مداوم با کشورهای مرتبط در این زمینه، بخشی از خیل عظیم اقداماتی است که در حال انجام بوده یا انجام خواهد شد.
