علیرضا محمدعلی- مدیر روابط عمومی پژوهشکده بیمه | صنعت بیمه در ساده‌ترین تعریف خود اینگونه تفسیر می شود که روشی است برای پذیرش ریسک دیگران. این جمله خبر از آن دارد که صنعت بیمه پذیرا و مدیریت کننده ریسک بیمه گزاران است.
انبوهی شرکت و فرد، با اتکا به صنعت بیمه در تلاشند تا از این ابزار، برای انتقال ریسک خود استفاده کنند و خود را در سایه ساری از امنیت قرار دهند.
حال اگر به سراغ خود صنعت بیمه برویم و فعالان این حوزه را متصور باشیم، این پرسش پدید می‌آید که این صنعت از چه محلی این ریسک‌های احتمالی را پذیرا می‌شود و با چه منابعی در جبران ریسک‌های بزرگ ورود پیدا می کند؟
به معنی ساده، همانطور که افراد و شرکت‌ها دارای ریسک هستند، شرکت‌های بیمه‌ای نیز دارای ریسک‌هایی هستند که با مدیریت و اداره انها، می توانند خسارات احتمالی را برای بیمه گزاران خود جبران کنند.
با پذیریش این معنی، در می یابیم که مفهوم بیمه با ریسک همراه است و مدیریت ریسک، یکی از ارکان شرکت بیمه خواهد بود.
جایگاه مدیریت ریسک در صنعت بیمه؟
در یک تعریف ساده، مدیریت ریسك به یک مفهوم جامع در حوزه بیمه تبدیل خواهد شد که با همه بخش‌های این صنعت در ارتباط است و باید با نگاهی متفاوت به ان نگریست.
بر همین اساس، در شركت‌های بیمه،مدیریت ریسک باید به مثابه فرآیندی سیستماتیك باشد که از بین بردن یا به حداقل رساندن عوارض ناشی از وقوع خطر و تاثیر آن بر فعالیتهای شرکت را به حداقل برساندتا ضمانتی بر بقای یک سازمان بیمه‌ای وجود داشته باشد.
از همین رو است که اهمیت دو چندان مدیریت ریسك قابل درک خواهد شد و متوجه خواهیم شد که مدیریت ریسک باید در بخش بیمه گزاران و بیمه پذیران به بخشی از فرهنگ عمومی تبدیل شود.
در حوزه بیمه‌گران، ریسک خطر ، ریسک مالی، ریسک عملیاتی، ریسک‌های استراتژیک ،ریسک بازار قابل طرح است و هر یک به تنهایی می‌تواند بقای یک بیمه‌گر و حتی بیمه گزار را را تهدید کند.
با این پیش فرض است که باید بیمه‌گرها خود را موظف به شناسایی ریسک‌های مختلف بدانند تا بتوانند با اندازه‌گیری و تحلیل آنها، الویت‌بندی کرده و پوشش مناسب داشته باشند.
این نکات، همان چیزی است که در ایران و صنعت بیمه کشور تا کنون کمتر مورد توجه بوده و باید در صنعت بیمه به صورت ویژه مورد عنایت باشد؛ حال آنکه این تنها در بدنه صنعت بیمه نباید مورد توجه باشد و در سوی بیمه گزاران هم باید به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود تا صنعت بیمه به رونق بیشتری برسد.
در یک کلام، اگر بیمه گزار به فکر مدیریت ریسک‌های خود باشد و ریسک‌های نوظهوری مانند رشد تکنولوژی را در نظر داشته باشد، در می یابد که باید برای کنترل ریسک‌هایش از ابزارهای بیمه ای بهره گیرد و در سوی دیگر، بیمه گر با رشد تکنولوژی ابزارهای مناسبی برای کنترل ریسک‌های خود و بیمه گزار طراحی خواهد کرد.
این سیکل اگر به درستی فهم شود و اجرایی دقیق و علمی داشته باشد، در نهایت به چیزی منجر خواهد شد که از ان به عنوان حلقه مدیریت ریسک یاد خواهد شد.
همایشی برای فهم درست از ریسک پذیری
بر همین اساس، پژوهشکده بیمه در سال جاری نسبت به این موضوع اهتمامی ویژه داشته و مقرر است تا در بیست و چهارمین همایش ملی بیمه و توسعه، مدیریت ریسک ها را به بررسی و نقد علمی گذارد تا دریچه ای تازه در این خصوص گشایش یابد. موضوعی که از یک سو به فرهنگ عمومی مدیریت ریسک‌ها در میان مردم توجه دارد و از سویی به سیاست گذاری دولتی و درون صنعتی بیمه‌ای عنایت دارد.
با این رویکرد، همایش بیست و چهارم ، مقرر است تا روشهای پیش بینی، پیشگیری و ایجاد آمادگی را با تاکید بر آموزش‌های همگانی و فراگیر (برای ایجاد آمادگی در برابر حوادث طبیعی فاجعه آمیز) پیگیری کند تا روشهای مقابله با حوادث و روشهای مدیریت بحران بدست آمده و تاکید بیشتری بر افزایش آگاهی و درک از ریسک و اولویت دار کردن توجه به ریسک کسب شود .
چراکه افزایش تقاضای عمومی برای امنیت، آرامش و سلامت باید در قالب مدیریت ریسک‌ها به یک رویه دائمی تبدیل شود تا با تبیین و ترجمه منافع اقتصادی و غیر اقتصادی ناشی از امنیت و آرامش و تبیین زیان‌ها ، خسارات احتمالی بی توجهی به ریسک کاهش یابد.
مصداق عینی این موضوع هم در جامعه آن است که، باید کاری کنیم تقاضای جامعه به سمت مسکن با کیفیت و ایمن، زیرساختها و سازه های ایمن، بهداشت مطمئن، راه و جاده و رانندگی ایمن و… معطوف شود و در مفهومی کلان، تقاضای جامعه برای امنیت به منافع قابل درک اقتصادی و مالی ترجمه شود. حال در این مسیر، شناسایی دقیق محرک‌ها و مکانیزم‌های موثر برای گنجاندن منافع اقتصادی ناشی از مدیریت ریسک در الزامات، مقررات و استانداردهاست که در همایش بیست و چهارم پیگیری خواهد شد.