گره‌های کور توسعه صنعت طلا و جواهر

ابراهیم محمدولی که به‌تازگی جانشین محمدکشتی آرای شده و به عنوان رییس جدید اتحادیه کشوری طلا و جواهر کارخود را آغاز کرده اظهارات همکاران خود را تایید می‌کند. او البته بخشی از رکود در بازار را ناشی از اعمال قانون مالیات بر ارزش افزوده می‌داند که از سال 93 در این صنف اجرایی شده است.

بنا به گفته او مالیات بر ارزش افزوده نباید از اصل طلا گرفته شود زیرا این مالیات به زیان مصرف کننده‌ها تمام خواهد شد و از سویی سبب می‌شود که طلای داخلی در مقایسه با طلای وارداتی گران‌تر تمام شود. او پیشنهاد می‌کند برای حمایت از میزان اشتغالی که در این صنعت ایجاد شده، نسبت به اصلاح این قانون اقدام شود، چه به گفته وی حمایت از صنعت داخلی طلا سبب می‌شود که قدرت رقابت این بخش در مقایسه با نمونه‌های خارجی افزایش یابد.

*مدتی است که قیمت طلا در بازار بالا رفته ؛ البته علت این افزایش نوسان های بازارجهانی است که بازار داخلی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. تحلیل شما از وضعیت آینده بازار طلا چیست ؟

یکی از دلایل نوسان قیمت طلا در بازار عرضه و تقاضا است؛ در همه کشورها طلا و ارز به عنوان پشتوانه و سرمایه آن کشورها شناخته می شود. در شرایط کنونی بازار جهانی به دلیل تحولات سیاسی نوسان دارد ؛ بنابراین هرگونه نوسانی در بازار جهانی بر بازار طلای داخلی هم تاثیر می گذارد. تحولات جهانی بر بازار داخلی طلا تاثیر گذاشته و این موضوع باعث شده تا بازار طلا از ابتدای سال تاکنون رونق خود را از دست بدهد.

البته به جز بازار، صنعت طلا و جواهر هم تحت تاثیر این نوسان قرار گرفته است. در چنین شرایطی این صنعت با موضوع مالیات بر ارزش افزوده هم دست و پنجه نرم می کند. مالیات بر ارزش افزوده هم اکنون یک مشکل اساسی برای بازار طلا ایجاد کرده است. طلا فروشان با پرداخت مالیات مشکلی ندارند، مشکل اصلی ما  اشکالاتی که در قانون مالیات بر ارزش افزوده وجود دارد.

ما معتقدیم که اخذ مالیات بر ارزش افزوده از اصل طلا که سرمایه اصلی محسوب می شود،روش درستی نیست. صنف طلا و جواهر اگر اعتراضی هم دارد،به نفع مردم و مصرف کنندگان این اعتراض را مطرح کرده است. ما از مسئولان سازمان مالیاتی و نمایندگان مجلس می‌خواهیم به نفع مصرف‌کنندگان این قانون را اصلاح کنند. یکی از مشکلاتی که این قانون ایجاد کرده، این است که به عنوان مثال اگر خانمی تصمیم داشته باشد طلای خود را سه یا چهار بار در سال طرح تعویض کند، ناچار است هر بار برای این تعویض ها مالیات بر ارزش افزوده پردازد و هر بار این تعویض ها به ضرر و زیان برای مصرف‌کننده خواهد بود.

*موضع سازمان امور مالیاتی در این رابطه چیست؟

آنها استدلال ما را می پذیرند،اما طبق قانون باید عمل کنند. متاسفانه با وجود اعتراض هایی که صورت گرفته، این قانون اصلاح نشده است و از سوی درباره اینکه از مصرف کنندگان مالیات بر ارزش افزوده دریافت شود هم فرهنگ سازی لازم صورت نگرفته است؛ لذا مصرف‌کنندگان گمان می کنند آنچه تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده هنگام خرید و تعویض طلا اخذ می‌شود به جیب طلافروش ها می‌رود،درحالی که چنین نیست. هر گرم طلای ۱۸ عیار در بازار رقمی در حدود ۱۲۵ هزار تومان است. حساب کنید 9 درصد درهر گرم طلا چقدر می شود که باید از مصرف کننده گرفته شود. سازمان مالیاتی این موضوع را  طلا فروش مطالبه می‌کند.

صنف طلا فروشان این آمادگی را داشته که روزانه هر مقدار طلا که فروخته می شود، همان روز مالیات به صورت آنلاین به حساب سازمان مالیاتی واریز کند.در و اقع ما نمی خواهیم که به مصرف‌کننده اجحاف شود.طلاا برای مصرف کننده حکم سرمایه را دارد و برای طلافروش حکم ابزار ؛ اگر دولت مالیات بر ارزش افزوده را از اصل طلا معاف کند و این مالیات از سود دریافت شود، مشکل ما حل می‌شود. البته این موضوع در حال حاضر در مجلس در حال بررسی بررسی است. نمایندگان مجلس به ما قول داده اند که این مشکل را حل کنند.

سازمان مالیاتی از ما می خواهد که وقتی یک خریدارار که به مغازه مراجعه کرده و طلا خریداری می کند ؛ طبق دستورالعمل این سازمان فروشنده باید تمام مشخصات خریدار را ثبت و ضبط کند

 *یعنی پیشنهاد شما این است که این مالیات کلا حذف شود با بخشی از آن کم شود؟

در حال حاضر پیشنهاد دولت دریافت سه درصد از سود معامله است؛ یعنی این مالیات هم از اصل و هم فرع معامله دریافت شود. با این حال صنف طلا می گوید که این روش هم درست نیست. ما نمی‌خواهیم که از اصل طلا سود دریافت شود. ما مالیات مشاغل را پرداخت می کنیم.حتی اگر یک روز تاخیر هم پیش بیاید،جریمه آن راپرداخت می‌کنیم.اما مالیات بر ارزش افزوده از مصرف کننده روش درستی نیست.

سازمان مالیاتی از ما می خواهد که وقتی یک خریدارار که به مغازه مراجعه کرده و طلا خریداری می کند ؛ طبق دستورالعمل این سازمان فروشنده باید تمام مشخصات خریدار را ثبت و ضبط کند؛ از جمله شماره ملی و شماره تلفن. حالا سوال اینجاست آیا شما به عنوان خریدار این اطلاعات را در اختیار من به عنوان فروشنده قرار می دهید؟

سازمان امور مالیاتی این اطلاعات را از ما می خواهد . مسئله ما هم این است که فروشنده نمی تواند این اطلاعات را از خریدار بگیرد. وقتی این اطلاعات را نداریم، سازمان امور مالیاتی از فروشنده جریمه می گیرد. ما بارها این موضوع فریاد زده ایم  و اعتراض کرده ایم.

*یعنی واحدی هم بوده که جریمه شده باشد؟

بله؛ برای واحدهایی که این اطلاعات را ندارند، جریمه های بالا در نظر گرفته اند.استدلال هم این است که شفاف‌سازی در این رابطه صورت نگرفته است.سازمان مالیاتی می گوید، خریدارطلا و فروشنده بدون هویت هستند. در حالی که خریدار اطلاعات خود را به راحتی در اختیار یک فروشنده نمی گذارد.

 *اخیرا قیمت سکه  تغییرات زیادی داشته است. مشابه این شرایط را در گذشته هم داشتیم.اما زمانی که قیمت سکه بالا می‌رفت بانک مرکزی با عرضه سکه به بازار نسبت به کنترل قیمت ها اقدام می‌کرد. اما اخیراً دیده شده که بانک مرکزی به این بازار ورود نکرده است. شما دلیل آن را چه می‌دانید؟

نظر می‌رسد بانک مرکزی در بازار سکه نظم بازار را از دست داده است؛ پیشنهاد ما این است که مانند سال‌های گذشته و روش‌های قدیمی عرضه و تقاضای بازار را تنظیم کند. یعنی به بازار ورود پیدا کند. عدم ورود بانک مرکزی سبب افزایش قیمت‌ها شده است.

هرچند بخشی از افزایش قیمت ناشی از افزایش قیمت‌ها در بازار جهانی است، اما بانک مرکزی می‌توانند با ورود به بازار و تنظیم عرضه و تقاضا جلوی افزایش قیمت‌ها را بگیرد اگر بین عرضه و تقاضا نظم باشد بازار به هم نمی‌ریزد.

 *چه مدت زمانی است که بانک مرکزی به بازار طلا ورود پیدا نکرده است؟

در حال حاضر همه سکه‌هایی که در بازار وجود دارد، از سوی بانک مرکزی به بازار عرضه شده است. به نظر می‌رسد که این افزایش قیمت سکه سیاست بانک مرکزی است. چون نوسان قیمت طلا به نسبت قیمت سکه کمتر است. اگر بانک مرکزی در بازار دخالت کند، بازار به آرامش می‌رسد،اما متاسفانه بانک مرکزی در این حوزه مدیریت فعالی نداشته است.

*چندی پیش درباره ی پلمپ های سکه بحث‌های مطرح بود، قصه ی بازکردن پلمپ های سکه به کجا رسید؟

سکه‌ای که بسته‌بندی نداشته باشد، در بازار مشکل‌ساز می‌شود. چون سکه مثل پول است و فاکتور ندارد. آیا شما وقتی به بانک می‌روید و پول دریافت می‌کنید، فاکتور می‌گیرید؟

سکه مثل پول عمل می‌کند، برای کسی که یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان پول می‌دهد که یک سکه بخرد، این موضوع به لحاظ روانی آرامش‌بخش است که سکه‌ای که می‌خرد، اعتبار داشته باشد. تا زمانی که قصد دارد آن را بفروشد از سرمایه‌ای که دارد اطمینان داشته باشد.

در گذشته خرید و فروش سکه به شکل فله بود. تضمینی وجود نداشت که آن سکه اصل باشد. چون شناسنامه نداشت. در مقطعی اتحادیه صنف طلا به دلیل ورود سکه‌های تقلبی و برای مقابله با این پدیده، تصمیم گرفت، برای حل مشکل خرید و فروش سکه به دلیل شکایت‌هایی که به اتحادیه می‌رسید، سکه‌ها را بسته‌بندی عرضه کند.

در بسته‌بندی مقرر شد تا تلفن، آدرس و مشخصات فروشنده در داخل بسته‌بندی ثبت شود تا اگر سکه ایرادی اشکالی داشت، ضرر و زیان  متوجه خریدار نباشد و از سویی خریدار با دلگرمی بیشتری خرید خود را انجام دهد. بنابراین با عرضه فله به شکل گذشته مشکل حل نمی‌شود و اتفاقات گذشته ممکن است تکرار شود. به نظر می‌رسد این راه حل خوبی نیست و راه برای تقلب باز می‌شود.

 *اما این نوع بسته‌بندی  در سایر کشورها دیده نمی‌شود؛ مثل در ترکیه

در برخی کشورها  مثل سوئیس سکه‌هایی که عیار بالاتری دارد بسته‌بندی رواج دارد و سکه با بسته‌بندی به بازار عرضه می‌شود.

 *یعنی شما معتقدید که بسته‌بندی موجب افزایش اعتماد به فروشنده می‌شود؟

ما معتقدیم آرامش برای خریدار ایجاد می‌کند؛ چون سکه فاکتور ندارد، همچنان که بانک مرکزی بابت عرضه سکه فاکتور صادر  نمی‌کند. سکه مانند پول نقد است. بر این اساس در حال حاضر اتحادیه طلا و جواهر آمادگی دارد که مسائلی که پیش آمده را بررسی کرده و هر تصمیمی که به صلاح مردم است، اجرایی کنند

 *در ۶ ماه های گذشته عرضه سکه کم شده است،آیا می توان گفت بخشی از افزایش قیمت سکه ناشی از عرضه کم به بازار است؟

نسبت به گذشته عرضه سکه در بازار کمتر شده است؛ همین موضوع سبب شده تا نوسانات قیمت سکه نسبت به طلا بسیار بیشتر باشد. یعنی بانک مرکزی به بازار سکه ورود نکرده است مثلاً عرضه نیم سکه  و ربع سکه کمتر از تمام بهار است.

*از شهریور که بانک مرکزی نرخ سود بانکی را بر روی 15 درصد ثابت نگه داشت و بانک‌ها را ملزم به رعایت این نرخ کرد،خیلی‌ها پیش‌بینی کردند که بخشی از نقدینگی بانک‌ها به سمت بازار طلا و سکه روانه شود. آیا این موضوع موجب تغییر قیمت سکه نشده است؟ تقاضا در این رابطه چگونه بوده؟

ما خیلی خوشحال می‌شویم که سرمایه‌های مردم به سمت بازار طلا و سکه بیاید؛ اما بعد از تصمیم بانک مرکزی برای نرخ سود بانکی ما شاهد اتفاق خاصی در بازار طلا و سکه نبودیم. ما با گزارش و آمار می‌توانیم ثابت کنیم که از سال ۹۳ خرید و فروش در بازار طلا و جواهر کمتر شده است.

ما هم مثل همه اصناف دیگر مالیات پرداخت می کنیم. اما با گران تمام شدن تولید،محصول طلای ایرانی قادر به رقابت با تولید تولیدکننده ترکیه و ایتالیا نیست.

 *یعنی شما می‌گویید که مردم از طلا برای سرمایه‌گذاری استفاده نکرده‌اند؟

بله، همین طور است. اگر پول تازه ای به بازار طلا و سکه وارد می‌شد، آثار آن امروز دیده شده بود. البته شاید زمان لازم باشد که این سرمایه‌ها به بازار روانه شود، ولی در حال حاضر ما آن را ندیده‌ایم. از طرفی هر روز تولیدکننده‌ها و عمده فروش‌های بازار گزارش می‌دهند، در این رابطه هم گزارشی مبنی بر تقاضای بیشتر ندیده‌ایم و بازار دچار رکود است.

ما خوشحال می‌شویم تولید ما تقویت شود. وقتی تولید تقویت شود، بخش فروش هم تقویت خواهد شد. وقتی تولید تقویت شود، بازار رقابتی می‌شود. اما امروز بازار طلا راکد است، تنها در برخی زمان ها مثل اعیاد ممکن است مردم خریدهای پراکنده‌ای داشته باشند، اما این به معنای آن نیست که بازار رونق دارد.

* در بخش تولید چطور؟ آیا شما با مشکل عرضه شمش طلا مواجه نشده اید؟

در بخش مواد اولیه  به عنوان یک تولیدکننده می‌توانم بگویم بسیار مشکل داریم.

 *یعنی تولید داخلی کفاف نیاز بازار را نمی‌دهد؟

اگر مشکلات و برطرف شود، حتما تولید ما قابل رقابت می‌شود. ما طراحان بسیار حرفه‌ای در کشور داریم، اما دست و پای تولیدکننده‌ها طلا بسته است. دلیل آن مشکلات و موانع است. تولیدکننده در مرحله اول که می‌خواهد شمش طلا وارد کند، باید ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده در مبادی ورودی به گمرک پرداخت کند.

مرحله بعد هم 9 درصد از اصل طلا هنگام فروش دریافت می‌شود. پس عملا سودی باقی نمی‌ماند. این مالیات‌ها از جیب وارد کننده پرداخت می‌شود. ضمن اینکه فروشنده نمی‌تواند خارج از عرف جهانی کالای خود را به فروش برساند. ما نمی توانیم طلا را گرانتر از بازار جهانی طلا را بفروشیم، در حالی که ۲ مرتبه مالیات بر ارزش افزوده از طلا دریافت می شود و تولید آن را گران تر از نمونه وارداتی می کند. متاسفانه نگاه منفی به صنف طلا و جواهر وجود دارد که معتقد است این صنف پولدار است و باید بیشتر مالیات بدهد.

ما از دولت خواهش می کنیم که این مشکل را پیش پای صنف طلا و جواهر بردارد. اصناف از صدر اسلام تاکنون محترم شمرده شده است. ما در بعد از ابتدای پیروزی انقلاب با تبعیت از مسئولان هر زمانی که ندا دادند لبیک گفته ایم. اما همیشه صنف ما مورد تبعیض قرار گرفته است.

ما هم مثل همه اصناف دیگر مالیات پرداخت می کنیم. اما با گران تمام شدن تولید، محصول طلای ایرانی قادر به رقابت با تولید تولیدکننده ترکیه و  ایتالیا نیست.امروز دست تولید کننده طلا بسته است؛ تقاضای ما این است که این در این راه ما را دهند.

در حال حاضر تولید در این صنعت تقریبا تعطیل است، حدود ۹۰۰ واحد صنفی ما به خاطر مالیات بر ارزش افزوده تعطیل شده اند،چون قادر به رقابت نیستند.

منبع: خبرآنلاین