دلالی گسترده در بازارسیاه بلیت سفرهای اربعین

سعید مؤذنی| طرح سفرهای اربعین ناوگان عمومی مسافری جاده‌ای از 9 آبان ماه 96‌ آغاز می‌شود و تا هر زمان پس از روز اربعین که زائر و متقاضی برای برگشت وجود داشته باشد،‌ ادامه دارد.

از سوی دیگر پروازهای اربعین حسینی نیز امسال از 13 آبان‌ماه‌ آغاز و تا 22 آبان‌‌ ادامه خواهد داشت.

‌سال‌های گذشته در ایام اربعین، به دلیل استقبال فراوان زائران حسینی و کمبود ناوگان، (پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه) برخی آژانس‌های هواپیمایی با همکاری برخی ایرلاین‌ها، نرخ بلیت پروازهای اربعین را به صورت غیرمنطقی افزایش می‌دادند و با ایجاد بازارسیاه بلیت، دنبال خالی کردن جیب زوار بودند.

به این دلیل بود که چند سالی است سازمان هواپیمایی کشوری با همکاری انجمن شرکت‌های هواپیمایی، تلاش کرده است در راستای جلوگیری از ایجاد بازارسیاه بلیت پروازهای اربعین، برای این ایام، نرخ بلیت پرواز را به صورت تکلیفی مشخص کنند تا شرکت‌های هواپیمایی و آژانس‌ها بلیت پروازهای اربعین را با نرخ‌‌های مصوب به زائران ارائه دهند.

طبق تصمیم انجمن شرکت‌‌های هواپیمایی و سازمان هواپیمایی کشوری، قیمت بلیت پرواز تهران ـ نجف ـ تهران برای اربعین امسال یک میلیون و 200 هزار تومان و تهران ـ‌ بغداد ـ تهران نیز یک میلیون و 200 هزار تومان تعیین شد، همچنین نرخ بلیت پرواز مشهد ـ‌ نجف ـ مشهد یک میلیون و 500 هزار تومان، نرخ بلیت پرواز مشهد ـ بغداد ـ‌مشهد نیز یک میلیون و 500 هزار تومان تعیین شد؛ از بقیه شهرها هم هر شرکتی که پرواز داشته باشد برای مسیر رفت و برگشت به بغداد و نجف قیمت بلیت یک میلیون و 200 هزار تومان خواهد بود؛ همچنین نرخ بلیت‌های یکسره تهران ـ نجف 600 هزار تومان و مشهد ـ‌نجف نیز 750 هزار تومان تعیین شد‌.

همچنین طبق مصوبه ستاد اربعین، نرخ بلیت اتوبوس برای ایام اربعین ‌‌در راستای جبران تردد یک سرخالی دو برابر می‌شود و به عنوان مثال نرخ بلیت مسیر تهران ـ مهران که در ایام عادی‌ 38 هزار تومان است،‌در این ایام به حدود 76 هزار تومان افزایش می‌یابد و این بابت جبران ترددهای یک سر خالی ناوگان است.

‌به هر حال در این ایام از 9 آبان‌ماه مسیر‌‌های رفت پرتقاضاست و در مسیر‌های برگشت، اتوبوس‌ها مسافری ندارند همچنین در سفرهای برگشت نیز تقاضا زیاد است و در مسیر‌‌های رفت صندلی اتوبوس‌‌ها خالی است در همین راستا نرخ بلیت اتوبوس برای این ایام دو کرایه رفت و برگشت حساب می‌شود؛ این موضوع در سال‌های گذشته نیز اجرایی شده و امسال هم اجرا خواهد شد؛ قیمت بسته‌‌های پذیرایی که به مسافران در اتوبوس‌ها ارائه می‌شود نیز با قیمت بلیت حساب شده است و همان ‌‌2500 تومان است‌‌.

* افزایش سه برابری نرخ بلیت اتوبوس‌ تهران-مهران

در این شرایط با وجود ادعای دولت مبنی بر نظارت دقیق بر نرخ‌ بلیت‌ها خصوصاً در ایام پیک سفر اربعین، بررسی‌های میدانی خبرنگار فارس حاکی از آن است که سقف قیمتی تعیین شده برای بلیت اتوبوس و هواپیما به هیچ عنوان رعایت نمی‌شود.

بررسی‌ها از دفاتر فروش بلیت اتوبوس در سطح شهر حاکی از آن است که نرخ بلیت اتوبوس در برخی دفاتر و آژانس‌ها برای تهران-مهران از 128 هزار تومان شروع می‌شود و تا 230 هزار تومان ادامه دارد.

وقتی از متصدی سؤال می‌شود که مگر قرار نیست بلیت اتوبوس برای این ایام حداکثر دو برابر شده و 76 هزار تومان باشد؟ پاسخ می‌دهد که اتوبوس‌های ما VIP است، هنوز سیستم فروش اتوبوس‌های ویژه باز نشده است و اگر بلیت اتوبوس ویژ‌ه می‌‌خواهید از طریق پایانه‌‌های غرب و جنوب اقدام کنید.

پیگیری از برخی دفاتر شرکت‌‌های تعاونی اتوبوس نیز حاکی از آن است که در این ایام بلیت اتوبوس با نرخ 128 هزار تومان به بالا یافت می‌شود و خبری از بلیت‌ها 76 تومانی نیست؛ اغلب دفاتر هم مدعی هستند یا سیستم بلیت‌های 76 هزار تومانی تکمیل ظرفیت شده است و یا هنوز سیستم فروش باز نشده است در حالی که حدود 2 روز دیگر به آغاز سفر‌‌های جاده‌ای اربعین مانده است.

* عدم رعایت سقف قیمتی بلیت هواپیما در اغلب آژانس‌ها

‌بررسی خبرنگار فارس از آژانس‌‌های فروش بلیت هواپیما در سطح شهر، منطقه خیابان استاد نجات‌الهی و برخی آژانس‌های معرفی شده در فهرست سازمان هواپیمایی کشوری هم نشان از نبود نظارت و جولان مافیای بلیت، ‌در ایام اربعین حسینی دارد.

شرکت‌های هواپیمایی‌ برخی پرواز‌های خود را برای سفرهای هوایی اربعین باز کرده‌اند و بلیت با نرخ‌های بسیار بالاتر از قیمت‌های تعیین شده عرضه می‌کنند و یا صندلی‌های خود را به چارترکننده فروخته و در سیستم خرید‌های اینترنتی خود (سایت‌‌های ایرلاین‌‌ها) مدعی تکمیل صندلی‌ها هستند.

برخی از آژانس‌‌ها هم پیشنهاد تغییر تاریخ و دریافت بلیت‌‌های یک‌سره بغداد با قیمت تا 950 هزار تومان دارند.

پس از آنکه خبرگزاری فارس گزارشی درباره سودجویی و گران‌فروشی سایت‌های فروشنده بلیت هواپیما برای ایام اربعین منتشر کرد، طبق پیگیری انجمن شرکت‌‌های هواپیمایی، این سایت‌‌ها از ‌فروش بلیت پروازهای اربعین منع شدند.‌

از 21 مهرماه بود که مقرر شد این سایت‌ها برای تاریخ‌های 13 تا 22 آبان‌ماه، به هیچ عنوان پروازهای نجف و بغداد را درج نکنند و‌ فروش بلیت عتبات برای آنها در این ایام ‌ممنوع شد.

پس از آن بود که سازمان هواپیمایی کشوری با همکاری انجمن شرکت‌‌های هواپیمایی و ایرلاین‌ها تلاش کردند در راستای جلوگیری از افزایش قیمت‌ بلیت پروازهای اربعین در این ایام، نرخ‌های مشخصی را تعیین و با معرفی آژانس‌‌های طرف قرارداد ایرلاین‌ها، عبور از سقف قیمتی ‌را تخلف معرفی کردند.

روز 18 مهرماه بود که ‌سازمان هواپیمایی کشوری ‌فهرست آژانس‌های دارای مجوز فروش بلیت پروازهای اربعین با نرخ مصوب را منتشر کرد؛ ساماندهی و جلوگیری از اختلال در فروش بلیت پروازهای اربعین در تاریخ‌های 13 تا 22 آبان‌‌ماه از دلایل انتشار این فهرست از سوی سازمان هواپیمایی کشوری عنوان شد.

آدرس اشتباه، شماره تلفن غلط و معرفی برخی آژانس‌هایی که اصلاً فروش پرواز عتبات ندارند، از یک طرف و ادعای تکمیل صندلی برخی پروازهای اربعین و فروش با نرخ‌های بالاتر از سوی دیگر، از مشکلاتی است که زوار حسینی با دفاتر اعلامی سازمان هواپیمایی داشتند (جزئیات بیشتر را از اینجا بخوانید).

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی درباره گرانفروشی بلیت هواپیما برای اربعین به فارس می‌گوید: ‌‌با دستگاه‌های نظارتی، سازمان هواپیمایی کشوری و سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده‌ جلسه‌ای برگزار‌ و مقرر شد آنها نیز نظارت‌ها و کنترل‌های خود را اعمال کنند تا در این 10 روزی که قرار است نرخ‌های پروازهای اربعین تکلیفی باشد، با تخلفات احتمالی، مقابله قانونی و جدی داشته باشند.

اسعدی‌سامانی گفت: تأکید می‌کنیم که زائران حسینی غیر از پورتال شرکت‌‌های هواپیمایی، به هیچ عنوان از سایت‌های اینترنتی متفرقه، بلیت هواپیما برای پروازهای اربعین خصوصاً در این ایام خریداری‌ نکنند.

البته این در حالی است که زا‌ئران حسینی با مراجعه به پورتال شرکت‌‌های هواپیمایی هم با مشکلاتی نظیر تکمیل ظرفیت پرواز یا نبود پرواز برنامه‌ای مواجه هستند.

پس از آن بود که سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد: تعدادی از مراکز و دفاتری که در ارائه بلیت‌های اربعین به توصیه‌های سازمان هواپیمایی کشوری توجهی نکردند از لیست مراکز مجاز حذف و سایت‌های متخلف به پلیس فتا معرفی شدند.

با این وجود کماکان شاهد فروش بلیت پروازهای اربعین با نرخ‌‌های غیرمصوب از سوی بسیاری از آژانس‌‌ها و دفاتر ‌عرضه کننده بلیت هواپیما هستیم.

‌به هر حال همه زائران امکان دسترسی به فهرست تعیین‌شده و تعداد دفاتر محدود معرفی شده از سوی سازمان هواپیمایی کشوری را ندارند و با مراجعه دفاتر فروش بلیت هواپیما در منطقه خود، مایل به تهیه بلیت پروازهای عتبات هستند که اغلب با نرخ‌‌های غیرمصوب و بالاتر از قیمت‌های تعیین‌شده مواجه می‌شوند.

روز گذشته رئیس سازمان هواپیمایی کشوری درباره تعیین‌تکلیف فروش بلیت عتبات با نرخ‌‌های غیرمصوب در هزاران دفتر و آژانس فروش بلیت هواپیما غیر از تعداد انگشت‌شمار‌ مشخص شده از سوی‌ سازمان هواپیمایی، به فارس گفت: ‌در این موضوع باید به عرضه و تقاضا توجه کرد؛ در ایام اربعین تقاضای پروازهای عتبات بالا می‌رود و عرضه هم محدود است، در این راستا شرکت‌ها برای جلوگیری از سوءاستفاده تعداد محدودی آژانس معرفی کردند که نظارت بر آنها به خوبی انجام شود البته فهرست مذکور به تازگی مجددا تصحیح شده است.

به گفته علی عابدزاده، سازمان هواپیمایی ‌فروش‌های اینترنتی را هم که توسط برخی سایت‌ها انجام می‌شد، لغو کرده است ‌همچنین با آژانس‌های متخلف در گرانفروشی بلیت پروازهای اربعین برخورد قانونی شده است.

رئیس سازمان هواپیمایی این را هم گفت که امروز هم اگر مسافری بلیت پروازهای اربعین را با نرخ‌های گران خریداری می‌کند حتما به واحد بازرسی و رسیدگی به شکایات سازمان هواپیمایی با اسناد مراجعه و شکایت خود را پیگیری کند،همچنین امکان شکایت از طریق سایت سازمان هواپیمایی فراهم است.

به هر حال امید است وزارت راه و شهرسازی و در زیرمجموعه ‌آنها سازمان هواپیمایی کشوری و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌‌ای به عنوان متولیان و حاکمیت صنعت حمل و نقل هوایی و جاده‌‌ای، هر چه سریع‌تر‌ شرایطی را فراهم کنند که شاهد فروش بلیت‌های اربعین با نرخ‌‌های نجومی از سوی گروه‌‌های قانون‌گریز‌ نباشیم.