بانک گلدمن ساکس: تبدیل‌شدن بانک‌ها به افراد حقوقی مسئولیت‌پذیر در جامعه کافی نیست
مردم خواستار همکاری بانک‌ها در پروژه‌های زیست‌محیطی هستند
مونا مشهدی رجبی | سومین فصل سال ۲۰۱۸ میلادی هم به پایان رسید و دنیا خود را برای آخرین ماه‌های میلادی امسال آماده می‌کند، ولی یکی از دغدغه‌های اصلی دنیا هنوز پابرجا باقی‌مانده است. دغدغه‌ای که نه‌تنها زندگی را برای این نسل سخت کرده است بلکه اگر برای مقابله با آن چاره‌ای اندیشیده نشود، دنیای آینده هم نمی‌تواند زندگی خوبی داشته باشد.
افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای و افزایش دمای زمین مشکلی است که امروز درتمامی رسانه‌ها و محافل اقتصادی و سیاسی در دنیا موردبحث قرار می‌گیرد و انتظاراتی از همه بخش‌ها مطرح می‌شود.
حال در این میان سؤال این است که مؤسسات مالی و بانک‌ها تا چه حد برای حل این معضل جهانی کارمی‌کنند؟ آیا رسیدگی به این معضل در دنیا را نباید در قالب مسئولیت‌های اجتماعی مؤسسات مالی و بانک‌های بزرگ دنیا دانست و از این مؤسسات که بیشترین بخش از سرمایه‌های دنیا را در اختیاردارند خواست تا در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند؟
خواسته مردم از موسسات و بانک‌ها
وب‌سایت اشنایدر اینسایدر در گزارش اخیر خود با اشاره به این مسئله که سهم زیادی از مردم ساکن در کشورهای صنعتی به اهمیت توجه به بحران‌های زیست‌محیطی واقف هستند و برای محافظت از آن تلاش می‌کنند، نوشت: مردم خواستار همکاری بانک‌ها در پروژه‌های زیست‌محیطی هستند. این پروژه‌ها نه‌تنها به یک نسل و یک کشور خاص، بلکه به تمام دنیا منفعت می‌رساند؛ اگر سرمایه‌گذاری لازم برای تولید فنّاوری‌هایی که مصرف انرژی‌های فسیلی را کاهش می‌دهد انجام و منابع تأمین انرژی پاک در دنیا ایجاد شود . از این مسیر سهم انرژی‌های فسیلی کاهش یافته و اگر از پروژه‌های آسیب‌رسان به محیط‌زیست حمایت مالی نشود، شاهد بهبود تدریجی وضعیت محیط‌زیست خواهیم بود.
حمایت از محیط‌زیست، مسئولیت اجتماعی بانک‌ها
این وب‌سایت در ادامه نوشت: پروژه‌های مربوط به رشد و توسعه پایدار، کاهش انتشار گازهای آلاینده و بحران‌های زیست‌محیطی همیشه اهمیت زیادی برای جهان داشته است ولی از سال ۲۰۱۷ میلادی، بانک‌ها هم برای نشان دادن اهمیت این مسئله سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها را در برنامه خود قرار دارند.
پروژه‌های رشد و توسعه پایدار به‌عنوان بخشی از مسئولیت‌های اجتماعی بانک‌های بزرگ در دنیا معرفی‌شده است زیرا روی بقا و دوام زندگی روی زمین تأثیر دارد.
در این حوزه بانک گلدمن ساکس در گزارش سالانه خود نوشت: تبدیل‌شدن بانک‌ها به افراد حقوقی مسئولیت‌پذیر در جامعه کافی نیست بلکه باید حیطه مسئولیت‌های اجتماعی در نظام بانکی و مالی دنیا وسیع‌تر شود و تأمین امنیت انرژی، کاهش تأثیرات منفی صنعتی شدن روی بازارهای در حال گذار و تأمین مالی سیستم‌های انرژی پایدار به‌عنوان بخشی از مسئولیت‌های اجتماعی بانک‌ها تعریف شود. توجه به این مسائل به معنای سرمایه‌گذاری برای ساخت تکنولوژی‌ها و وضع سیاست‌هایی است که می‌تواند باعث افزایش کارایی مصرف انرژی شود.
استارت‌آپ‌های انرژی‌های پاک
از ابتدای سال ۲۰۱۵ میلادی تاکنون بانک گلدمن ساکس و شمار زیادی از بانک‌های بزرگ دیگر سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های انرژی‌های پاک را آغاز کردند و هدف اصلی آن‌ها استفاده از فنّاوری‌های ایجادشده در استارت اپها برای کاهش هزینه تأمین انرژی موردنیاز فعالیت آن‌ها بود. این مؤسسات مالی اعلام کردند سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیست‌محیطی را افزایش خواهند داد تا فضای بهتری برای زندگی ایجاد کنند. بانک سیتی گروپ اخیراً خبر از سرمایه‌گذاری خود در پروژه مزرعه بادی بلاک ایلند داده است.
با اجرای این پروژه میزان انتشار گازهای آلاینده در رود ایلند، بالغ‌بر ۴۰ هزار تن کاهش خواهد یافت و هزینه قبض‌های انرژی بالغ ۴۰ درصد کاهش پیدا خواهد کرد. این دومین سرمایه‌گذاری سیتی بانک در یک پروژه تولید انرژی بادی است. پیش‌ازاین هم در سال ۲۰۱۶ میلادی تأمین مالی اولین فاز ساخت مزرعه بادی در امریکا توسط این بانک انجام‌شده بود.
البته تمامی بانک‌ها هم در این زمینه فعالیت موثری ندارند مثلاً بانک اچ اس بی سی سیاست‌هایی اجرا کرده است که روی محیط‌زیست اثر منفی دارد. یکی از این پروژه‌ها، پروژه اجراشده توسط شرکت نفت پالم اویل است که در جنوب شرق آسیا اجرا می‌شود. شرکتی که مسئولیت اجرای این پروژه را بر عهده دارد، اخیراً به دلیل سوزاندن بخش زیادی از جنگل‌های آسیا واژ بین بردن زیستگاه حیات‌وحش و بخش زیادی از حیواناتی که در این جنگل زندگی می‌کردند، مسئول شناخته‌شده است. بعدازاین بود که بانک اچ اس بی سی اعلام کرد در پروژه حفاظت از جنگل‌ها در دنیا سرمایه‌گذاری می‌کند و تأمین مالی شرکت نفتی پالم اویل کشور اندونزی را متوقف خواهد کرد.
چک‌لیست بانک‌ها برای مسئولیت‌های اجتماعی
اهمیت مسائل زیست‌محیطی موجب شد تا شماری از بانک‌های بسیار بزرگ و مطرح در دنیا سیاستی یکپارچه در زمینه حفاظت از محیط‌زیست وضع کنند و چک‌لیستی از کارهایی که باید در این حوزه انجام شود و سرمایه‌ای که موردنیاز است تهیه‌کرده‌اند.
یک مثال از این سیاست‌گذاری را می‌توان تهیه چارچوب اجتماعی و زیست‌محیطی بانک سیتی گروپ دانست که باهدف انجام مسئولیت‌های اجتماعی سودآور برای نسل امروز و نسل آینده دنیا تهیه‌شده است.
سیتی گروپ در گزارشی که به‌منظور تشریح این چارچوب مهم از مسئولیت‌های اجتماعی خود تهیه‌کرده بود نوشت: ما مسئول صرف سرمایه‌ها در مسیری هستیم که هم‌نسل کنونی و هم‌نسل آینده از منافع آن بهره‌مند شوند. سرمایه‌گذاری در اصلاح وضعیت محیط‌زیست، بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش انتشار گازهای آلاینده یکی از این همین سرمایه‌گذاری‌های سودآور است که نسل‌های آتی هم از آن منتفع می‌شوند.
جلب توجه بانک‌های آسیایی
سیتی بانک در گزارش خود با تاکید بر این نکته که بانک‌های سراسر دنیا باید سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مناسب برای محیط‌زیست را در دستور کار خود قرار دهند نوشت: در امریکا اهتمام بزرگی برای این کار وجود دارد ولی باید بانک‌های بزرگ کشورهای آسیایی به‌خصوص کشورهای چین و هند و اندونزی هم در این مسیر با ما همراه شوند تا دنیا بتواند از هوای پاک‌تری برخوردار شود.
بانک نماینده مردم است
در خصوص خواست مردم در حمایت بانک‌ها از پروژه‌های زیست‌محیطی، اندری چرنی، مدیرعامل موسسه اسپیریشن که یک شرکت سرمایه‌گذاری آنلاین است می‌گوید: مؤسسات مالی و بانک‌ها به‌عنوان یک پاسبان برای سرمایه‌های مشتریان خود عمل می‌کنند و باید از سرمایه‌های مردم در زمینه‌ای استفاده کنند که موافق ارزش‌ها و خواسته‌های مردم باشد. هم‌اکنون مسائل زیست‌محیطی، افزایش آلودگی هوا، کمبود آب ناشی از افزایش دمای زمین و از بین رفتن محیط زندگی شمار زیادی از حیوانات و گیاهان در دنیا دغدغه اصلی مردم است به همین دلیل بانک‌ها به‌جای استفاده از سرمایه‌های مردم برای وام‌دهی به صاحبان مشاغل و خریداران مسکن، باید برای پروژه‌های موافق منافع زیست محیط سرمایه‌گذاری شود.
تعهد به حمایت از اجتماع و محیط‌زیست
کیت مستریخ مدیرعامل یکی از بانک‌های ایالتی در امریکا می‌گوید: سرمایه‌گذاری در پروژه‌های دوستدار محیط‌زیست در زمره وظایف اجتماعی بانک‌ها است. بانکی را می‌توان یک بانک مسئول در حوزه اجتماعی دانست که به‌جای اینکه تنها در پروژه‌هایی سرمایه‌گذاری کند که بالاترین سود را داشته باشد، سرمایه خود را در پروژه‌هایی صرف کند که بیشترین منفعت را به اجتماع برساند. بانک‌هایی که به حمایت از اجتماع و محیط‌زیست خود را متعهد بدانند می‌توانند جایگاه بهتری در فضای اقتصادی و مالی دنیا داشته باشند و مشتریان بیشتری داشته باشند. درواقع این منفعت دوجانبه است هم برای جامعه و هم برای بانک.
در سال‌های اخیر اتحادیه به‌عنوان اتحادیه جهانی بانکداری ارزش محور ایجادشده است. این اتحادیه در امریکا تشکیل‌شده است و شمار زیادی از بانک‌های بزرگ و بانک‌های ایالتی که به مسئولیت‌های اجتماعی در زمینه محیط‌زیست توجه ویژه دارند، عضو این اتحادیه شده‌اند. هم‌اکنون بالغ‌بر ۵۰ بانک در این اتحادیه عضو هستند و همگی سرمایه‌گذاری زیادی در پروژه‌های زیست‌محیطی کرده‌اند. این بانک‌ها مسئولیت اجتماعی خود را در حوزه‌ای متمرکز کرده‌اند که منافع جهانی و بین نسلی دارد. ازجمله این بانک‌ها می‌تواند به نیو ریسورس بانک، اسپرینگ بانک و بانک سیتی اشاره کرد.
