مشارکت فعالان اقتصادی در بخش خصوصی در نهمین دوره انتخابات اتاق‌های بازرگانی رکورد چهار سال گذشته را شکست.
اعلام نتایج انتخابات تهران
به گزارش اقتصادنیوز روز گذشته سرنوشت پارلمان بخش خصوصی پایتخت و سایر استان‌ها در دوره جدید رقم خورد. با برگزاری نهمین دوره انتخابات اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور شمایل و ترکیب اعضای جدید این نهاد مشخص شد و اعضای اتاق، نمایندگان خود را برای چهار سال پیش‌رو انتخاب کردند. شنبه یازدهم اسفندماه، هتل لاله تهران میزبان برگزاری نهمین دوره انتخابات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن وکشاورزی تهران بود. در قسمت ورودی محل برگزاری، اسامی تمامی کاندیداها به همراه عکس و کد انتخاباتی‌شان دیده می‌شد و مراحل و گام‌های مختلف اخذ رای برای رای‌دهندگان به تصویر درآمده بود. از همان آغاز رسمی زمان رایگیری، یعنی ساعت ۸ صبح، رای‌دهندگان و نامزدهای انتخابات در محل اخذ رای حضور پیدا کردند. در حدود یک ساعت اول، خیلی از چهره‌های سرشناس و مدعی در این دوره، رای خود را که برای اولین بار به‌صورت الکترونیکی اخذ می‌شد، ثبت کردند. دقایقی پس از شروع رایگیری مسعود خوانساری، رئیس فعلی اتاق تهران و سرلیست «ائتلاف برای فردا»، در کنار چند چهره مطرح دیگر از همین ائتلاف از جمله فریال مستوفی، محمدرضا بهرامن، محمود نجفی‌عرب و ناصر ریاحی، در محل برگزاری حاضر شدند و به‌عنوان اولین نفرات رای دادند.
پس از آن نوبت به افراد باسابقه اتاق رسید. علاء میر محمد صادقی، اسدالله عسگراولادی و علینقی خاموشی از پیشکسوتانی بودند که با حضور در سه طیف مختلف، با یکدیگر رقابت می‌کردند. در دقایق بعد هم چهره‌های شناخته شده دو ائتلاف اصلی دیگر یعنی «پیشگامان تحول» و «ائتلاف بزرگ تشکل‌های کارآفرین اقتصاد ملی» به محل رایگیری آمدند. استقبال و میزان مشارکت در انتخابات قابل‌توجه بود. با گذشت زمان به‌تدریج بر جمعیت رای‌دهندگان افزده شد، به‌طوری‌که تا حدود ساعت ۹:۳۰ صبح انبوهی از جمعیت در محوطه بیرونی هتل لاله حضور یافتند. روند و سرعت رایگیری بالا بود و افراد در دقایقی کوتاه مراحل رای دادن را طی می‌کردند. تا ساعت ۹:۳۰ صبح تعداد رای‌دهندگان به بیش از ۲۷۰ نفر رسید. پس از آن در حدود ساعت ۱۲:۳۰ این تعداد از مرز ۱۳۰۰ نفر عبور کرد، در ساعت ۲:۳۰ بعد از ظهر میزان مشارکت به ۲۲۸۳ نفر افزایش یافت و در حدود ۵ عصر این تعداد از ۳۰۰۰ نفر عبور کرد. در نهایت نیم ساعت قبل از پایان زمان اخذ رای میزان نهایی مشارکت به بیش از ۳۴۰۰ نفر رسید. میزان مشارکت باعث شد که ابراز امیدواری‌ها و برخی پیش‌بینی‌هایی که پیش از این در مورد حضور گسترده در انتخابات مطرح شده بود به واقعیت نزدیک شود. حضور وسیع رای‌دهندگان در حوزه اخذ رای، سبب شد که انجمن نظارت در مرحله اول مهلت رایگیری را به مدت یک ساعت و نیم یعنی تا ساعت ۷:۳۰ تمدید کند. اما در این دوره برای اولین بار بود که رایگیری به شیوه الکترونیکی انجام می‌شد، شیوه‌ای که در قبل از انتخابات موافقان و مخالفانی داشت.
با وجود اینکه در روز رایگیری برخی ائتلاف‌ها و افراد این شیوه را در گفت‌وگو با مسوولان هیات نظارت زیر سوال می‌بردند؛ اما واکنش غالب رای‌دهندگان نسبت به این مدل تازه مثبت بود. بررسی‌های میدانی حاکی از آن بود که متقاضیان شرکت در انتخابات، از «سرعت اخذ رای» و «شفاف بودن فرآیند رایگیری» رضایت داشتند. حمید خیراللهی، مدیر پروژه سامانه رایگیری الکترونیکی انتخابات دوره نهم اتاق‌های بازرگانی درباره جزئیات این شیوه رایگیری توضیح داد: بعد از آنکه شرایط افراد برای رایگیری محرز شد، یک کارت الکترونیکی با امضای الکترونیکی در اختیار فرد رای‌دهنده قرار می‌گیرد تا با مراجعه به دستگاه‌ها، اقدام به ثبت کدهای مدنظر خود کنند. به گفته خیراللهی، هر رای‌دهنده مجاز بوده که در ۴ گروه تخصصی مطابق آیین‌نامه انتخابات، رای خود را حداکثر برای ۴۰ نفر از منتخبان ثبت کند. خیراللهی تصریح کرد که صندوق‌های اخذ رای الکترونیکی نیز دستگاه‌هایی هستند که فرآیند ثبت رای را به‌صورت الکترونیکی انجام می‌دهند. همچنین در حین رایگیری به هیچ عنوان امکان شمارش یا شناسایی میزان آرای کاندیداها وجود ندارد و شمارش آرا با پایان زمان رایگیری و اعلام هیات نظارت و توقف بخش رایگیری شروع می‌شود. به گفته وی همه صندوق‌ها به‌صورت الکترونیکی شمارش آرا شده‌اند و نتیجه نهایی پس از تجمیع آرا اعلام می‌شود. این مقام مسوول در نهمین دوره انتخابات اتاق بازرگانی در واکنش به برخی ابهامات و شائبه‌هایی که مبنی‌بر امکان تقلب در فرآیند رایگیری الکترونیکی مطرح شده بود، گفت: تجهیزات مورد استفاده، دستگاه‌هایی هستند که دارای گواهینامه‌های امنیتی از آزمایشگاه‌های معتبر کشور‌ند و مراجع نظارتی صحت تاییدیه‌ها را اعلام کرده‌اند. همچنین اطلاعاتی که در صندوق‌ها قرار داده می‌شود، مطابق با اطلاعاتی است که برگزارکننده به مجری ارائه داده و دقیقا همان اطلاعات بارگذاری شده است. به طور کلی فضای برگزاری انتخابات نشان می‌داد که اکثریت شرکت کنندگان و نامزدها از فرآیند برگزاری راضی هستند و تنها یک ائتلاف نسبت به شیوه رایگیری معترض بود.
حاشیه‌ها
اما نهمین دوره انتخابات اتاق بازرگانی تهران با حواشی مختلفی همراه بود. از برخوردهای جالب پیشکسوتان اتاق با هم تا طعنه و کنایه‌های رقبیان انتخاباتی و ادعای امکان تخلف و تقلب در انتخابات.
* اسدالله عسگراولادی و علینقی خاموشی دو چهره اصلی «پیشگامان تحول» و «ائتلاف بزرگ تشکل‌های کارآفرین اقتصادملی» در همان ساعت اولیه به حوزه رایگیری آمدند و در زمان رای دادن با هم مواجه شدند و گپ و گفت کوتاهی داشتند. خاموشی به عسگراولادی گفت که من در این انتخابات به شما رای خواهم داد و عسگراولادی هم در واکنش به خاموشی گفت که من هم به شما رای خواهم داد. همچنین عسگراولادی در بعد از ظهر رایگیری بار دیگر صندلی معروف خود را مانند دور گذشته همراه خود آورد و با معرفی کردن خود به‌عنوان کاسب جزء، با افراد مختلف عکس می‌گرفت و گفت‌وگو می‌کرد.
* فضای بیرونی هتل لاله، به محلی برای جمع شدن رای‌دهندگان و گپ زدن‌ها و رایزنی‌های نامزدها تبدیل شده بود. در مواقعی رقیبان انتخاباتی در قاب‌هایی جالب کنارهم دیده می‌شدند، برای هم کری می‌خواندند و با خنده و شوخی به یکدیگر کنایه می‌زدند. روز گذشته بیشترین مواجهه انتخاباتی به دو گروه «ائتلاف برای فردا» و «پیشگامان تحول» اختصاص داشت.
* در میان شهرهای دیگر، انتخابات بندرعباس به‌دلیل حواشی و تنش‌های پیش‌آمده برگزار نشد. بندرعباس یکی از شهر‌هایی بود که لیست نامزدهای تایید صلاحیت شده آن با دو روز تاخیر اعلام شد. اما چالش‌های پیش‌آمده در آن زمان پیرامون اعلام صلاحیت‌ها به روز رایگیری هم کشیده شد و به‌دلیل تنش‌های پیش‌آمده درب ورودی محل اخذ رای بسته شد. بر اساس شنیده‌ها معترضان نسبت به آن چه برخی «نگاه‌های جانبدارانه و روند‌های غیرقانونی» عنوان کردند، اعتراض کردند و درب محل رایگیری را گِل گرفتند.
* شیوه الکترونیکی اخذ رای که برای اولین‌بار در انتخابات مورد استفاده قرار گرفت، به یکی از بحث‌های داغ بدل شد. این شیوه رایگیری از چند روز قبل از انتخابات از سوی ائتلاف پیشگامان تحول مورد تردید قرار گرفت، تردید‌هایی که در روز رایگیری جدی‌تر شد و شائبه امکان تقلب از سوی این گروه مطرح شد. برخی از اعضای اصلی این گروه اعلام می‌کردند که مطمئنا پیروز انتخابات هستند و اگر شکست بخورند به‌دلیل تخلف و تقلب در انتخابات بوده است! صحبت‌هایی که البته بی‌پاسخ نماند و مسوولان هیات نظارت به شائبه‌هایی که از سوی آنها مطرح شد، پاسخ دادند.
* طبق اعلام رئیس هیات نظارت بر انتخابات، برای رایگیری در انتخابات اتاق تهران، ۱۰۸ دستگاه الکترونیکی اخذ رای در ۴ زون جداگانه و در ۱۱ سالن تعبیه شده بود تا به این ترتیب سرعت رای دادن بالا برود.
* اما برخی از اعضای شناخته شده که در هیات نمایندگان فعلی اتاق تهران هم حضور دارند، نتوانستند رای خود را با کارت حقیقی خود ثبت کنند. علیرضا کلاهی صمدی، یکی از این افراد بود که به‌دلیل مشکلی که در تمدید کارت بازرگانی‌اش وجود داشت، نتوانست با کارت حقیقی‌‌اش رای دهد و با کارت حقوقی خود رای داد. به‌نظر می‌رسید که این مشکل برای افراد دیگری هم وجود داشت و بعضا اعتراضاتی را به دنبال داشت.
* یکی از مشکلات دیگر، به وضعیت اعتبار کارت‌های بازرگانی مربوط می‌شد. بعضی از کارت‌ها به‌دلیل مشکلات مالیاتی یا عدم‌پرداخت حق عضویت، امکان رای دادن را پیدا نکردند. ابراهیم بهادرانی، رئیس هیات نظارت بر نهمین دوره انتخابات تهران در این‌باره گفت که پیش از انتخابات، تذکرات و هشدار‌های لازم درخصوص این کارت‌ها از سوی هیات نظارت داده شده بود و یک سایت نیز برای گرفتن استعلام در مورد اعتبار یا عدم‌اعتبار کارت‌های بازرگانی اعلام شده بود، اما برخی افراد بدون مراجعه به این سایت و کسب اطلاع از وضعیت کارت خود به محل اخذ رای آمدند که باعث شد نتوانند رای بدهند.
* برخی شنیده‌ها حاکی از آن بود که احتمالا در این دوره برخلاف دوره هشتم، رای‌دهندگان به‌صورت لیستی رای نخواهند داد و کاندیداهای موردنظرشان را از لیست‌های مختلف انتخاب می‌کنند. این سناریو معتقد بود که اتاق پیش‌رو، اتاقی متشکل از گروه‌ها و ائتلاف‌های مختلف خواهد بود. اما در مقابل این دیدگاه کسانی بودند که از رای دادن به‌صورت لیستی دفاع می‌کردند.
* از سوی دیگر، ائتلاف‌های اصلی در محل رایگیری از افرادی که پیش‌تر برای رای دادن به این ائتلاف‌ها سازمان‌دهی و هماهنگ شده بودند، استعلام می‌گرفتند، به این صورت که نام این افراد در یک لیست مشخص تعریف شده بود و بعد از ثبت رای در مقابل نام‌شان توسط نماینده ائتلاف‌ها علامت تیک گذاشته می‌شد. در روش دیگر هم افراد رای‌دهنده از لیستی که به آن رای داده بودند عکس می‌گرفتند و برای نماینده ائتلاف ارسال می‌کردند.
* برخی از چهره‌های مطرح اتاق در ادوار گذشته که در این دوره ثبت‌نام نکرده بودند از جمله پدرام سلطانی، مهدی جهانگیری و محمدحسین برخوردار به محل رایگیری آمدند و به افراد موردنظرشان رای دادند.
* در این دوره از انتخابات پخش‌کردن پلاکارد و لیست‌های تبلیغاتی در محوطه در سطح وسیع دیده نشد و بیشترین تبلیغات و رد و بدل کردن لیست‌ها در فضای مجازی صورت گرفت اما در مواردی برخی اقدام به پخش کردن لیست‌های تبلیغاتی کردند یا کدهای انتخاباتی را روی لبا‌س‌شان چسبانده بودند که برگزارکنندگان با این تخلفات برخورد کردند.
* خبرهای رسیده از انتخابات سایر استان‌ها، حاکی از مشارکت بالا و حضور پرشور در انتخابات اتاق بازرگانی مشهد بوده است.
* در ساعات ابتدایی رایگیری رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت در اتاق ایران حاضر شد و با اعضای هیات نظارت بر انتخابات اتاق بازرگانی دیدار کرد.
مطابق آمارهای اعلام شده در نهمین دوره اتاق بازرگانی، 1547 داوطلب در 34 اتاق سراسر کشور ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد 535 نفر به هیات نمایندگان اتاق‌ها راه پیدا می‌کنند. به لحاظ تعداد نامزدها، اتاق تهران پس از استعفاهای اعلام شده، با 150 نامزد بیشترین تعداد تقاضا را برای ورود به هیات نمایندگان داشته است. اتاق تهران مجموعا دارای 40 کرسی است که از این تعداد 16 کرسی در حوزه بازرگانی، 14 کرسی در حوزه صنعت، 6 کرسی برای بخش کشاورزی و ۴ کرسی برای بخش معدن تعریف شده است. این در حالی است که اتاق بازرگانی سایر استان‌ها در مجموع گروه‌های مختلف دارای ۱۵ کرسی هستند. در حوزه تهران از ۱۵۰ نفر نامزد، ۴۰ نفر به هیات نمایندگان دوره نهم راه پیدا می‌کنند. این رقم نشان می‌دهد که نامزدها شانس نسبتا بالایی برای کسب رای داشته‌اند. همچنین در حوزه تهران در مجموع ۱۴ هزار و ۹۰۰ نفر امکان رای‌دادن در انتخابات را داشته‌اند. افرادی که از صلاحیتشرکت در انتخابات برخوردار بودند باید از زمان صدور کارت بازرگانی‌شان ۱۲ ماه مستمر گذشته باشد، این زمان برای کارت عضویت اتاق ۱۸ ماه مستمر معین شده بود. زمان رسمی انتخابات ساعت ۸ صبح تا ۱۸ از سوی هیات نظارت اعلام شده بود اما طبق آیین‌نامه امکان تمدید ۳ ساعته انتخابات هم وجود داشت. اما این انتخابات تنها در یک مرحله تا ساعت ۱۹ و ۳۰ دقیقه تمدید شد. طی زمان قانونی اخذ رای در تهران ۳۴۱۷نفر رای خود را ثبت کردند. بر اساس نتایج به دست آمده از نهمین دوره انتخابات اتاق تهران اعضای لیست «ائتلاف برای فردا» تمامی ۴۰ کرسی را به دست آوردند.
عکس‌ها: امیر پورمند