اثر تحولات سیاسی بر بازار نفت طولانی نیست

اوپک از اجلاس 169 یعنی آذر دوسال پیش در تلاش برای تنظیم بازار نفت بوده اما تصمیم قطعی برای کاهش تولید نفت را از اجلاس 171 گرفت. حدود یکسال است که طرح کاهش تولید در حال اجراست؛ این طرح سبب شد تا قیمت نفت در بازار جهانی به کانال 50 دلاری برگردد. اگرچه تحولات منطقه‌ای در ماه‌های اخیر سبب افزایش قیمت نفت شده و قیمت‌ها را به بالای 60 دلار در هر بشکه رسیده، اما این نگرانی وجود دارد که اگر روسیه از این توافق کنار برود،قیمت نفت سقوط کند.

عربستان و روسیه در مجموع 21 میلیون بشکه در روز تولید می‌کنند. به دنبال افزایش قیمت نفت به بیش از 60 دلار در هر بشکه شرکت‌های تولیدکننده نفت روسیه خواستار افزایش تولید نفت برای بهره‌برداری از این قیمت‌ها هستند. با این حال به نظر می‌رسد موضع ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور این کشور همراهی با اوپک است، اما آنطور که خبرگزاری تاس اعلام کرده، رایزنی‌های پوتین با شرکت‌های نفتی تاکنون راه به جایی نبرده  و احتمال اینکه توافق اوپک این‌بار بدون روسیه باشد، محتمل است.

در حال حاضر تولیدکنندگان نفت عموما برروى قیمت متوسط 60 تا 65 دلار توافق نظر دارند. تولیدکنندگان نفت اوپک و غیر اوپک براین اعتقادند که در قیمت کف 60 دلار و میزان ذخایر نفتى موجود نزد مصرف‌کنندگان ساختارهاى بازار در تعادل و توازن قابل قبولى قرار مى‌گیرد. غلامحسین حسنتاش کارشناس انرژی در گفت‌وگو با خبرآنلاین معتقد است که تمدید توافق اوپک تنها سبب تثبیت قیمت‌ها می‌شود و اثری بر افزایش قیمت نخواهد داشت. لازم به ذکر است که پاسخ سئوالات به صورت مکتوب بوده است.گفت وگو با وی را بخوانید.

اجلاس اوپک برای تعیین تکلیف طرح توقف تولید نفت در حالی به زودی برگزار می‌شود که هنوز احتمالات بسیاری درباره موضع روسیه و عربستان وجود دارد، به نظر شما ادامه این طرح موجب افزایش بهای نفت خواهد شد؟
نه من فکر نمی‌کنم تمدید طرح موجب افزایش قابل‌توجه قیمت شود. عدم تمدید موجب کاهش قیمت خواهد شد ولی تمدید قیمت را تثبیت خواهد کرد.

همکاری اوپک و برخی کشورهای غیرعضو این کارتل برای کاهش تولید سبب شد تا قیمت نفت از محدوده 40 دلار به 50 دلار برسد، اما در یک ماه گذشته تحولات سیاسی قیمت نفت را به کانال 60 دلاری ارتقا داده،به نظر شما این افزایش قیمت تا چه زمانی ادامه خواهد یافت؟
ابتدا باید اشاره کنم که بنده اوپک را کارتل و عملکرد آن را کارتلی نمی‌دانم. اما در مورد اثر تحولات سیاسی، معمولا اثر این تحولات میان‌مدت است و تا زمانی که تحول ادامه داشته باشد و با آرام شدن آن به تدریج اثر آن روی قیمت کم می‌شود.

برخی پیش‌بینی‌ها حکایت از بازگشت نفت به قیمت‌های 2011 و 2012 دارد،آیا فکر می کنید بازار کشش نفت 70 یا 80 دلاری را دارد؟
خیر، من بسیار بعید می‌دانم، با پدیده نفت‌های شِیلی ساختار بازار تغییر کرده است. با بالارفتن نسبی قیمت تولید از شیل‌ها در ایالات‌متحده نسبتا به سرعت افزایش می‌یابد و بازار را تعدیل می‌کند، تقاضا هم آنقدر قوی نیست که تحول ایجاد کند.

اگراوپک تصمیم بگیرد که مجددا تولید نفت را کاهش دهد و سهمیه بندی ها تغییر کند،این کاهش سقف چه تاثیری بر وضعیت تولید و درآمدهای نفت ایران دارد؟
بعید می‌دانم که چنین اتفاقی بی‌افتد. اما اگر این شود، بستگی زیادی به میزان کاهش دارد اگر کاهش بیشتر از یک میلیون بشکه باشد ممکن است موثر باشد. اگر اوپک چنین تصمیم بگیرد احتمالا این بار ایران مجبور به مقداری همکاری در جهت کاهش تولید خواهد بود و در این صورت ایران مقداری کاهش تولید و مقداری افزایش قیمت را تجربه خواهد کرد که یک دیگر را تعدیل می‌کنند و درآمدهای نفتی تغییر قابل‌توجهی نحواهد داشت. اما احتمال تمدید را بیشتر می‌دانم.

آقای زنگنه اعلام کرده که ایران با ادامه طرح کاهش تولید نفت موافق است،اما به نظر می رسد این موافقت تا جایی است که سهمیه ایران کاهش نیابد، نظر شما در این رابطه چیست؟
این موضع درستی است، ایران سال‌ها تحت تحریم بوده است و عملا بازارش را به دیگران واگذاشته است و باید تا سال‌ها و تا زمانی که این جبران شود از سهمیه‌بندی به نوعی معاف باشد.