پرچمداران صنایع بورسی

در سهم بازار، نهادهای مالی واسط ، اطلاعات و ارتباطات و قند وشکر صنایع رتبه‌دار بودند

اقتصاد ایران در سال 96 تقریباً روزهای آرامی را سپری کرد. آرام از این جهت که  روزهایی بدی را تجربه نکرد. در بیشتر ماه‌های سال 96 هنوز  بیم و هراس  امروز در اقتصاد 97 وجود نداشت و از دی ماه بود که نوسان‌ها آغاز شد.

به گزارش رتبه آنلاین، همین موضوع باعث شد تا صنایع بورسی در روزهایی قرار گیرند که تا حدی طبق برنامه بود. هرچند که مرور سال 1396 بازار سهام ایران، فراز و نشیب‌های بسیاری را هم به خود دیده است  اما در این سال، شاخص کل رکوردهای افزایشی پی در پی را به ثبت رساند.  در این سال روزهای نزولی زیادی هم  تجربه شد، ولی در فراز و نشیب‌های بازار نقش صنایع مختلف نقش بازی کردند و در ارزش بازار بورس تهران مؤثر واقع شدند. برای درک  سمت و سوی بازار سرمایه در حوزه صنایع بورسی باید نگاهی به وضعیت تحقق اهداف برنامه آن‌ها در کل صنعت نگاهی داشت تا دیدگاهی دقیق بافت.

در این سال برخی از صنایع موفق شده‌اند به لطف اتفاقاتی که در بخش‌های واقعی و کلان اقتصاد ایران رخ داد ارزش بازار خود را افزایش دهند و در مقابل برخی از صنایع نیز به دلیل همین رخدادها که به زیان آن‌ها تمام شد، بخشی از ارزش بازار خود را از دست دادند. در این گزارش ضمن بررسی سهم هر صنعت از ارزش بازار بورس افت و خیز این سهم را در سال گذشته بررسی می‌کنیم.

روند کلی بورس، در مسیر رشد

مرور وضعیت کلی بازار سرمایه در بورس تهران نشان می‌دهد که در مجموع رشد محسوسی در این بازار رقم خورده است. بر پایه آمارهای رسمی، پرونده بورس اوراق بهادار تهران در پایان سال 1396 با شاخص کل 96 هزار و 290 واحد بسته شد که این رقم نسبت به پایان سال 1395 برابر با 24.7 درصد و در مقایسه با پایان آذر ماه 96 معادل 23.7 درصد رشد داشته است.

در پایان اسفند ماه سال گذشته ارزش بازار نسبت به پایان سال 1395 بیش از 18.5 درصد افزایش یافت و به 3824237 میلیارد ریال رسید. درتاریخ 29 اسفند سال گذشته صنعت محصولات شیمیایی 22 درصد، فلزات اساسی 14.2 درصد، فراورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای 8.6 درصد، مخابرات 8 درصد، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری 6.9 درصد و صنعت استخراج کانه‌های فلزی 6.8 درصد ارزش بازار بورس اوراق بهادار تهران را در اختیار داشتند.

ارزش اسمی بازار در پایان سال گذشته نیز برابر با 1502455 میلیارد ریال  بوده است که در مقایسه با پایان سال 1395 معادل 8.9 درصد رشد کرده است. درسال گذشته حجم کل معاملات بورس تهران 263900 میلیون سهم و ارزش آن 643120 میلیارد ریال بوده است که نسبت به دوره مشابه سال 1395 به ترتیب 2.7 و 0.7 درصد افزایش داشته است.

وضعیت صنعت فلزات اساسی و محصولات شیمیایی

حال با این نگاه اماری می‌توان گفت که ارزش معاملات نرمال در سال گذشته 7.2 درصد کاهش داشته است. از ابتدای سال 1396 تا پایان این سال صنعت فلزات اساسی با ارزشی معادل 76735 میلیارد ریال ، 16.9 درصد کل معاملات را به خود اختصاص داده است. صنعت محصولات شیمیایی با 11.8 درصد ، محصولات خودرو و ساخت قطعات با 11.2 درصد، فراورده‌های نفتی، کوک و سوخت هسته‌ای با 7.8 درصد و استخارج کانه‌های فلزی با 7.6 درصد به ترتیب در رده‌های دوم تا پنجم قرار گرفته‌اند.

در سال 1396 شاخص کل ارزش وزنی بورس تهران با رشد 24.7 درصدی در میان 18 شاخص معتبر بین المللی پس از بورس‌های هنگ کنگ، استانبول و نزدک که به ترتتیب بازدهی برابر با 28.8، 28.1 و 24.8 درصد داشته‌اند در رتبه چهارم قرار گرفت.

بیشترین افزایش ارزش بازار

در سال گذشته به واسطه رخدادهایی که درعرصه اقتصادی کشور رقم خورد برخی از صنایع بورسی با رشد قابل توجه ارزش بازار مواجه شدند. براساس اطلاعات ارائه شده از سوی شرکت بورس اوراق بهادار تهران، بالاترین میزان افزایش سهم بازار به فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط تعلق دارد که در طول سال گذشته 111 درصد بیشتر شده است. پس‌ازآن اطلاعات و ارتباطات نیز توانسته است 110 درصد سهم بازار خود را افزایش دهد. همچنین در این سال فلزات اساسی با رشد 64 درصدی، قند وشکر با رشد 61 درصدی، رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن با رشد 59 درصدی و در انتها فراورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای با 22 درصد به ترتیب رتبه یک تا ششم را در بیشترین افزایش سهم بازار از آن خود کرده‌اند.

درحالی که برخی از صنعایع بورسی در سال گذشته با رشد بالای 100 درصدی ارزش بازار روبرو بوده‌اند سایر صنایع نیز با درصدهای کمتری در این بخش فعال بوده‌اند. درمیان صنایع بورسی محصولات شیمیایی نیز با رشد 27 درصدی ارزش بازار مواجه بوده است. استخراج کانه‌های فلزی نیز در این سال 42 درصد و شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی 14 درصد رشد ارزش بازار داشته‌اند. این درحالی است که بانکها و مؤسسات اعتباری با افت 16 درصدی ارزش بازار مواجه شده‌اند.

بیشترین کاهش ارزش بازار

درکنار رشد قابل توجه ارزش بازار برخی از صنایع، صنایعی در سال گذشته هستند که با افت ارزش بازار مواجه شده‌اند. در رتبه نخست افت ارزش بازار صنعت استخراج نفت، گاز و خدمات جانبی جز اکتشاف قرار دارد که در سال گذشته 50 درصد ارزش بازار خود را از دست داده است.

در رتبه بعدی استخراج سایر معادن قرار دارد که در این سال با افت 39 درصدی ارزش بازار همراه بوده است. پس از این دو صنعت کاشی و سرامیک 30 درصد، ساخت محصولات فلزی با 28 درصد، ساخت دستگاه‌ها و و سائل ارتباطی با 21 درصد و سیمان، آهک و گچ با 19 درصد افت ارزش بازار قرار گرفته‌اند.

 بازده کدام صنعت و شرکت در تالار شیشه‌ای بالاتر بود

در سال 1396 صنایع مختلف بسته به عملکرد خود در لیست کمترین و بالاترین بازدهی‌ها دسته بندی شده‌اند. در این سال اطلاعات و ارتباطات، فلزات اساسی، فراورده‌های نفتی، قند وشکر و انتشار و چاپ پنج صنعتی هستند که بالاترین بازدهی را برای سهامداران خود به ارمغان آورده‌اند.

در این سال بالاترین بازدهی توسط صنعت اطلاعات و ارتباطات با 130.6 درصد به دست آمده است. با اختلاف زیادی فلزات اساسی قرار دارد که موفق به کسب بازدهی 72.3 درصدی شده است. فراورده‌های نفتی کک و سوخت هسته‌ای نیز که در سال گذشته 70.3 درصد بازدهی داشته در جایگاه سوم این لیست قرار گرفته است. همچنین قند و شکر صنعت دیگری است که با بازدهی 68.3 درصدی در زمره برترین صنایع بورسی بوده است. در این سال پنجمین صنعت پربازده بورس هم انتشار، چاپ و تکثیر بوده که توانسته 50.6 درصد بازدهی به همراه داشته باشد.

کم بازده‌های بورس 96

در شرایطی که برخی از صنایع بورسی بازدهی قابل قبولی برای سهامداران خود داشته‌اند برخی از صنایع هم در این زمینه ناموفق بوده‌اند. با نگاهی به لیست کم بازده‌های بورس در سال 96 نام صنایع استخارج نفت، استخارج سابر معادن، ساخت محصولات لزی، زراعت و ساخت دستگاه‌های ارتباطی مشاهده می‌شود.

در سال گذشته صنعت استخارج نفت، گاز و خدمات جنبی جز اکتشاف با منفی 48.9 درصد کم بازده‌ترین صنعت بورس بوده است. پس از این صنعت استخارح سایر معادن با بازدهی منفی 38.8 درصد قرار دارد. همچنین جایگاه سوم این لیست به صنعت ساخت محصولات فلزی تعلق دارد که بازدهی آن منفی 33.2 درصد بوده است. زراعت و خدمات وابسته نیز در سال گذشته جزو پنج صنعت کم بازده بورس دسته بنتدی شده است. بازدهی این صنعت در این سال منفی 22.8 درصد بوده است. در جایگاه پنجم لیست کم بازده‌های بورس هم صنعت ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی قرار دارد که بازدهی آن منفی 20.9 درصد اعلام شده است.

شرکت‌های پربازده بورس

وقتی میزان بازدهی را در میان شرکت‌های بورسی بررسی می‌کنیم با دقت بیشتری می‌توان روند تحولات اقتصادی را بر صنایع و شرکت‌های بورسی مشاهده کنیم. در سال گذشته شرکت‌های بورسی نیز در دو بخش با بالاترین میزان بازدهی و کمترین میزان بازدهی دسته بندی شده‌اند. دربخش شرکت‌های پربازده نام شرکت قندشیرین خراسان دیده می‌شود که بازدهی آن 319.8 درصد بوده است. شرکت آلومینیوم ایران نیز با کسب بازدهی 300.9 درصدی مقام دومین شرکت پربازده بورس را از آن خود کرده است. با ختلاف زیادی رتبه سوم این لیست دراختیار معادن منگنز ایران است که بازدهی آن برابر با 210.8 درصد بوده است. همچنین قندثابت خراسان هم با بازدهی 128.4 درصدی در رتبه چهارم این لیست قرار دارد.

الکتریک خودرو شرق و نفت سپاهان به ترتیب با بازدهی 124.3 و 122.7 درصد رتبه‌های بعدی را دراختیار داشته‌اند.

در سال گذشته شرکت فولاد مبارکه اصفهان نیز توانسته است با بازدهی 118 درصدی و اسان پرداخت پرشین با بازدهی 114.4 درصدی خود را در میان پربازده‌های بورس جای دهند. در انتهای این جدول و در رتبه‌های نهم و دهم نیز نام شرکت‌های داده گستر عصر نوین و آهنگری تراکتورسازی ایران مشاهده می‌شود که بازدهی آن‌ها به ترتیب 109.8 و 103.2 درصد بوده است.

کم بازده‌ترین‌های بورس

درحالی که برخی از شرکت‌های بورسی در سال گذشته بازدهی چندصد درصدی برای سهامداران خود به همراه داشته‌اند برخی از شرکت‌ها نیز در این مسیر ناموفق ظاهر شده‌اند. درلیست 10 شرکت با کمترین بازدهی شرکت حمل و نقل بین المللی خلیج فارس با بازدهی منفی 57.9 درصدی رتبه نخست را در اختیار دارد.

ماشین سازی اراک نیز با بازدهی منفی 57.2 درصدی در جایگاه بعدی نشسته است. همچنین کاشی پارس که بازدهی آن در سال گذشته منفی 541 درصد بوده رتبه سوم را دارد. رتبه چهارم لیست کم بازده‌های بورس نیز به کشت و صنعت پیاذر تعلق دارد که بازدهی آن منفی 53.3 درصد محاسبه شده است. داروسازی زهراوی شرکت دیگری است که با بازدهی منفی 51.9 درصدی جایگاه پنجم را کسب کرده است.

در ادامه جدول کم بازده‌های بورس نام حفاری شمال، مارگارین، گروه صنعتی سپاهان دیده می‌شود که به ترتیب بازدهی آن‌ها منفی 48.9، 48.8 و 47.2 درصد بوده است. سیمان ایلام و ایران ارقام نیز با کسب بازدهی منفی 45.7 و 45.1 درصدی رتبه‌های نهم و دهم این جدول را در اختیار داشته‌اند.

بیشترین و کمترین انحراف معیار صنایع

ازنظر شاخص انحراف معیار در میزان بازدهی که نشان‌دهنده ثبات بازدهی و حفظ متوسط بازدهی آن‌هاست نیز شرکت‌ها به دودسته با بالاترین میزان انحراف معیار و کمترین انحراف معیار تقسیم می‌شوند.

درمیان پنج صنعتی که بالاترین انحراف معیار رادارند در ابتدا استخراج زغال‌سنگ قرار دارد که انحراف معیاران در سال گذشته 3.20 بوده است. پس‌ازآن صنعت اطلاعات و ارتباطات با 2.89 و استخراج سایر معادن با 2.71 قرار دارند. همچنین ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی و استخراج نفت، گاز و خدمات جنبی جز اکتشاف با ترتیب با انحراف معیار 2.61 و 2.31 قرار دارند.

در سوی دیگر شرکت‌هایی که کمترین انحراف معیار رادارند قرار دارند.رتبه نخست در این بخش به صنعت مواد و. محصولات دارویی اختصاص دارد که انحراف معیار آن 0.29 بوده است. در رتبه دوم صنعت مخابرات قرار دارد که این شاخص برای آن 0.43 بوده است.

در رتبه‌های سوم تا پنجم نیز صنایع محصولات شیمیایی، عرضه برق، گاز و بیمه صندوق بازنشستگی به‌جز تأمین اجتماعی دیده می‌شود که به ترتیب انحراف معیار آن‌ها 0.49، 0.54 و 0.56 بوده است.