پروژه های شرکت پتروشیمی تبریز

شرکت پتروشیمی تبریز با حضور خود در سیزدهمین جشنواره ی ملی بهره وری 3 پروژه ی نوآورانه را ارائه کرد. از جمله سهامداران این شرکت میتوان به پالایش نفت تبریز، سرمایه گذاری امیر و سرمایه گذاری نفت و گاز پتروشیمی تامین ( تاپیکو ) اشاره نمود. در ادامه به بررسی هر سه پروژه ی این شرکت بزرگ میپردازیم.

پروژه ی اول :

این پروژه با عنوان ” استحصال آب صنعتی از پساب شهری ( فاضلاب ) در شرکت پتروشیمی تبریز ” برای داوران ارائه شد. نواحی درگیر در این پروژه بخش های مسئولیت پذیری اجتماعی و زیست محیطی ( بهبود نیاز های مقرراتی/ تعامل با جوامع محلی )، برنامه ریزی استراتژیک و توسعه، بهینه کاوی ( بهینه کاوی عملکردی و بهینه کاوی بهترین تجارب ) و نوآوری ( در محصولات/ خدمات و فرآیند ها ) اجرایی شد.

شرح مشکل :

در سال های آتی، این شرکت قادر به تخصیص آب مورد نیاز از خط لوله ی زرینه رود جهت استفاده برای مصارف صنعتی نمیباشد. با توجه به این مشکل، مدیریت پتروشیمی تبریز استفاده از پساب شهری را جایگزین آب دریافتی نمود.

این شرکت با این اقدام، علاوه بر ایفای تعهدات خود نسبت به مسئولیت های اجتماعی در آزاد سازی بخش مهمی از آب شرب خط لوله ی زرینه رود و اختصاص آن به شبکه ی آب شرب شهر تبریز و صیانت از منابع آب قابل دسترس؛ موجب بهره وری حداکثری در استفاده از منابع مذکور می گردد. منظور از اجرای این پروژه، تامین منابع پایدار و انتقال بخشی از پساب تصفیه ای فاضلاب شهری برای استحصال آب صنعتی طی فرآیند های مورد نظر میباشد. این پروژه در دو فاز طراحی شد.

چه چیز در این پروژه نوآورانه است ؟

امکان سنجی فنی و اقتصادی ( Fisibility Study ) صحیح بر مبنای واقعیت های موجود و ارائه ی طرح مفهومی ( Conceptual Design ) به واسطه ی تشکیل کارگروه و بر اساس جمع بندی نظرات؛ از جمله نوآوری های مفهومی این پروژه به شمار می روند.

همچنین استفاده از تاسیسات وتجهیزات موجود در واحد تصفیه ی آب موجود در شرکت در فرآیند جدید تصفیه، لحاظ کردن تمام شرایط فرآیندی جدید در طرح مفهومی، به دلیل تغییر در منبع تامین آب و تاکید بر استفاده از آخرین و بروز ترین فناوری های نوین در فرآیند های تصفیه ی آب و پساب؛ همگی از نوآوری های بخش تاسیسات بودند.

درآخر، توسعه و تعیین دانش فنی با استفاده از روش های مناسب جهت کاهش و کنترل میزان COD و سیلیس موجود در پساب شهری در مقیاس پایلوت درشرکت پتروشیمی تبریز و در نظر گرفتن آن در طرح مفهومی به عنوان آخرین نوآوری این پروژه است.

چه منافعی از این پروژه حاصل شد ؟

کاهش قابل توجه هزینه های پرداختی به آب شرب در مقایسه با پساب شهری و صرفه جویی قابل توجه به لحاظ کاهش هزینه های تمام شده ی محصولات شرکت از منافع مالی هستند. دستیابی به یک منبع پایدار جهت تامین آب صنعتی در شرکت پتروشیمی تبریز و آزادسازی قابل توجه آب شرب و تخصیص آن برای مصارف شهروندان در شهر تبریز از منافع غیر مالی این پروژه به شمار میروند.

تامین آب صنعتی مورد نیاز طرح های توسعه ای شرکت در راستای اهداف کلان توسعه ی پایدار، تصفیه و استفاده ی مجدد از پساب شهری و جلوگیری از دور ریز آن به آب های سطحی به عنوان یک منبع آلوده؛ جزو اهداف کلان و زیست محیطی میباشد.

چگونه این پروژه امکان توسعه و پیشرفت خواهد داشت ؟

طراحی خط لوله ی انتقال پساب از محل ایستگاه پمپاژ پساب تا سایت شرکت به گونه ای است که امکان بهره مندی شرکت های مجاور نیز از پساب دریافتی فراهم گردد.

پروژه ی دوم :

” افزایش مصرف خوراک LPG/ بوتان در کوره های واحد الفین ” عنوان این پروژه بود. همچنین این پروژه در بخش های برنامه ریزی استراتژیک و توسعه، بهینه کاوی ( بهینه کاوی عملکردی و بهینه کاوری بهترین تجارب ) و مدیریت فرآیند و توسعه ( Six Sigma, QA, QC, & Quality management, Safety ) به اجرا در آمد.

شرح مشکل :

نفتای سبک به عنوان خوراک اصلی واحد الفین پتروشیمی تبریز میباشد. این شرکت برای تامین این ماده با چالش های جدی ای رو به رو بود. با تعریف این پروژه، پتروشیمی تبریز انعطاف پذیری مصرف خوراک مایع و گاز و جایگزینی آنها را افزایش داد. راندمان تولید محصولات اصلی نظیر اتیلن در راستای این پروژه افزایش یافت. همچنین، قیمت تمام شده ی محصولات تولیدی را کاهش داد. لازم به ذکر است که دریافت LPG/ بوتان از پالایشگاه تبریز در جوار پتروشیمی تبریز با فاصله ی کوتاه و از طریق خط لوله انجام میشود.

در چه بخش هایی از این پروژه نوآوری وجود دارد ؟

مصرف خوراک LPG نسبت به طراحی صد درصد افزایش یافت و شرایط عملیاتی واحد الفین با این درصد ترکیب خوراک تنظیم شد. لذا، افزایش مصرف خوراک LPG به میزان برابر طراحی واحد الفین و تنظیم شرایط عملیاتی کلیه ی تجهیزات فرآیندی بر اساس تغییرات درصد ترکیب خوراک ورودی به عنوان نوآوری محسوب میگردد.

این پروژه چه منافعی دارد ؟

دریافت خوراک LPG از پالایشگاه تبریز با فاصله ی کم و از طریق خط لوله انجام میگیرد. لذا علاوه بر قیمت پایین خوراک LPG و راندمان بالای تولید محصول اصلی و با ارزش ترین اتیلن از LPG نسبت به نفتا و کاهش هزینه ی حمل و نقل خوراک از مبادی جنوب کشور موجب کاهش قیمت محصولات و افزایش سودآوری برای این شرکت شد.

به واسطه ی کاهش تبخیر هیدروکربن ها از تانکر های حامل و همچنین کاهش مشکلات ترافیک جاده ای و ترانزیتی؛ این پروژه شامل منافع زیست محیطی نیز می باشد. ضمنا افزایش درآمد شرکت به واسطه ی کاهش هزینه ها، در دریافتی کارکنان نیز موثر بود و رضایت آنها را به دنبال داشت.

با تغییر طراحی، یکی از کوره های واحد الفین شرکت پتروشیمی تبریز از خوراک مایع به خوراک گازی تبدیل شد. چنین تغییری در هیچکدام از واحد های الفین مجتمع های پتروشیمی کشور پیش نیامده که برای کوره طراحی شده برای خوراک مایع، صد درصد خوراک گازی ( LPG ) تزریق نمایند.

این پروژه در کدام بخش ها میتواند توسعه یابد ؟

در فاز دوم این پروژه، احداث مخزن دوم LPG به ظرفیت کامل متر مکعب و ظرفیت عملیاتی متر مکعب و آفسایت مربوطه در دستور کار پتروشیمی تبریز قرار گرفت.

پروژه ی سوم :

عنوان پروژه ی سوم این شرکت ” گام زدایی از خوراک APG اراک در واحد استخراج بنزن ” است. نواحی درگیر در این پروژه برنامه ریزی استراتژیک و توسعه، بهینه کاوی ( بهینه کاوی عملکردی و بهینه کاوی در بهترین تجارب ) و مدیریت فرآیند و توسعه ( Six Sigma, QA, QC, & Quality management, Safety ) است.

شرح مشکل :

خوراک APG، به دلیل داشتن اجزای اشباع نشده، ترکیبات دی انی و مل مسافت طولانی اراک تا تبریز؛ مستعد تشکیل GUM است. تشکیل آن، به خصوص در فصول گرم سال، منجر به ایجاد کک در راکتور و تجهیزات میشود. این امر باعث کاهش ظرفیت تولید میشد. همچنین، واحد مربوطه برای عملیات احیای کاتالیست و تمیزکاری مکانیکی تجهیزات زود هنگام متوقف میشد.

پدیده ی تشکیل GUM در حین حمل علی رغم تزریق مواد شیمیایی بازدارنده، اجتناب ناپذیر است. تامین خوراک مذکور اراک نیز یکی از منابع قابل اطمینان برای پتروشیمی تبریز محسوب میشود. این پروژه به صورت، طراحی و احداث یک برج تقطیر جدید با متعلقات مربوطه با ظرفیت مناسب برنامه ریزی شد.

نوآوری این پروژه در چیست ؟

طراحی این پروژه با استفاده از دانش فنی بومی بود و در ساخت تجهیزات اصلی آن از توان داخل کشور استفاده شد. بیش از 90% تجهیزات داخلی هستند و تمامی فرآیند نصب تجهیزات به دست متخصصان داخلی صورت پذیرفت. با توجه به این نکات، این پروژه یک طرح ایده آل است که برای اولین بار در صنعت پتروشیمی استفاده شد.

نتایج و دستاورد های این پروژه در کدام بخش ها قابل مشاهده است ؟

با اجرای این طرح، واحد بنزین پیرولیز به ظرفیثت طراحی و حتی بالاتر رسید. این امر موجب کاهش هزینه های تولید و افزایش عمر تجهیزات شد. با توجه به نیاز مجتمع به خوراک بنزن و خرید آن از شرکت های پتروشیمی جنوب، ضمن کاهش خرید و کاهش مشکلات عملیاتی تخلیه، کاهش هزینه های حمل، منافع مالی نیز نصیب شرکت میگردد. ضمنا افزایش درآمد شرکت به واسطه ی کاهش هزینه ها و قیمت تمام شده ی محصولات در دریافتی کارکنان بسیار موثر بود و رضایت آنها را به دنبال داشت.

این پروژه در کدام بخش ها پیشرفت میکند ؟

در صورت تامین شدن مقدار کافی و پایدار خوراک APG، امکان افزایش ظرفیت در سایر بخش های واحد استخراج بنزن با رفع گلوگاه وجود دارد. مطالعات مربوطه نیز در این خصوص در حال انجامند.

درباره ی پتروشیمی تبریز بیشتر بدانید!

همچنین بخوانید : ۱۰ شرکت برتر ایران در حوزه ی پتروشیمی!