آهنگ افزایش قیمت‌ها تندتر از ماه‌های قبل در حال نواختن است. مرکز آمار نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه مهرماه را ۳۲.۸ درصد اعلام کرد که نسبت به تورم نقطه‌به‌نقطه ماه گذشته حدود هشت واحد درصد افزایش پیدا کرده است.
به گزارش رتبه آنلاین از اقتصاد آنلاین، طبق آنچه مرکز آمار از بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری گزارش کرده است، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات به 47.5 درصد رسیده که در چند سال اخیر بی‌سابقه است. هرچند بانک مرکزی هنوز نرخ تورم مهرماه را اعلام نکرده، اما با توجه به همین نرخ اعلامی از سوی مرکز آمار پیش‌بینی می‌شود اگر قیمت کالاها و خدمات مصرفی با همین روند کنونی ادامه یابد، امسال شاهد نرخ تورمی در کانال 40 تا 50 درصد خواهیم بود؛ نرخی که در اوایل دهه 90 اقتصاد ایران آن را تجربه کرد.
کارشناسان دلیل افزایش نرخ تورم را بیش از هر عامل دیگری، ناشی از کاهش ارزش پول ملی می‌دانند. ایوب فرامرزی، کارشناس اقتصادی، دراین‌باره توضیح می‌دهد: کاهش ارزش پول ملی برای کشوری با توان تولیدی بالا فرصتی برای صادرات و کسب منفعت است، ولی برای کشوری با توان تولیدی پایین و وابسته به واردات، به‌شدت خطرناک و آسیب‌زننده است. افزایش نرخ ارز (کاهش ارزش پول ملی) منجر به تورم خواهد شد و تورم منجر به افزایش نرخ ارز. این چرخه تا زمانی که دولت به اقدام مؤثر و مناسبی دست نزند، نه‌تنها ادامه خواهد داشت، بلکه تقویت هم خواهد شد. در کنار شکل‌گیری این چرخه، برخی عوامل باعث افزایش شدت و سرعت عملکرد آن خواهند شد، از جمله مهمترین این عوامل انتظارات تورمی است. زمانی که مردم انتظار افزایش قیمت کالاها و خدمات را داشته باشند، کالاها و خدمات مورد نیاز آینده خود را در زمان فعلی تقاضا خواهند کرد. این عمل باعث پیشی‌گرفتن تقاضا بر عرضه خواهد شد و بنابراین افزایش قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت. پس اگر مردم احساس کنند که در آینده قیمت کالاها افزایش خواهد یافت یا احساس کنند کالایی کمیاب خواهد شد، تقاضای خود را برای خرید آن کالا افزایش خواهند داد و به‌این‌وسیله تورمی که قرار بوده در آینده اتفاق بیفتد، به زمان حال منتقل می‌شود و تورم آینده از آنچه باید بیشتر خواهد شد.
مرکز آمار محدوده تغییرات تورم 12ماهه در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» را بین ١٥.٧ درصد برای دهک اول تا ١٧.٧ درصد برای دهک دهم برآورد کرده است. نرخ تورم کل کشور در مهرماه ١٣٩٧ برابر با ١٣.٤ درصد است که در دهک‌های مختلف هزینه‌ای در بازه ١٢.٧ درصد برای دهک اول تا ١٤.٣ درصد برای دهک دهم نوسان دارد. محدوده تغییرات تورم 12ماهه در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بین ١٥.٧ درصد برای دهک اول تا ١٧.٧ درصد برای دهک دهم است.
مرکز آمار همچنین در مورد گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» تورم را بین ١٠.٤ درصد برای دهک اول تا ١٣.٦ درصد برای دهک دهم برآورد کرده است. بر اساس اعداد مربوط به تورم در میان دهک‌های مختلف هزینه‌ای، فاصله تورمی دهک‌ها در این ماه به ١.٦ درصد رسید که نسبت به ماه قبل (١.٤ درصد) ٠.٢ واحد درصد افزایش را نشان می‌دهد. فاصله تورمی در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نسبت به ماه قبل ٠.١ واحد درصد کاهش و در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» نسبت به ماه قبل ١.٠ واحد درصد افزایش را نشان می‌دهد.
خوراکی‌ها صدرنشین گرانی‌ها
همچنین طبق آمارها، نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به مهرماه سال جاری ۱۳٫۴ درصد بوده که نسبت به ماه قبل (۱۱٫۳ درصد) ۲٫۱ درصد افزایش یافته و شاخص قیمت در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نسبت به مهرماه سال گذشته ۴۷٫۵ درصد و در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» ۲۷٫۲ درصد افزایش داشته است. این آمار نشان می‌دهد، رفته‌رفته با شدت‌گرفتن موج گرانی‌ها، سهم خوراکی‌ها در سبد مصرفی خانوارها افزایش یافته و کالاهای خوراکی و درواقع آهنگ افزایش قیمت کالاهای حیاتی خانواده‌ها بسیار تندتر حرکت کرده است. جالب است که این کالاها همان کالاهایی هستند که اکنون مشمول تخصیص ارز دولتی برای جلوگیری از افزایش قیمت هستند، اما اطلاعات مرکز آمار نشان می‌دهند، ارزهای دولتی هم به کمک تأمین کالاهای حیاتی نیامده و با شتاب سریعی قیمت این کالاها رو به فزونی است.
شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای کشور برحسب بخش‌های اصلی و برخی گروه‌ها و طبقات کالایی در مهرماه سال جاری نشان می‌دهد تمامی بخش‌های زیرمجموعه شاخص کل با افزایش قیمت همراه بوده و بیشترین تورم متعلق به گروه دخانیات است. تورم نقطه‌به‌نقطه دخانیات در مهرماه امسال نشان می‌دهد این گروه با ۱۶۵٫۸ درصد افزایش قیمت مواجه بوده است. همچنین گروه لوازم خانگی و تفریح و فرهنگ با تورم بیش از ۵۰ درصد بعد از گروه دخانیات در صدر پیشتازان تورم مهرماه قرار دارند.
بیشترین نرخ تورم خدمات برای مکالمات تلفن همراه
در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل به‌ترتیب مربوط به گروه محصولات خوراکی طبقه‌بندی‌نشده در جای دیگر (رب گوجه‌فرنگی)، گروه دخانیات، گروه سبزیجات (سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و پیاز)، گروه روغن‌ها و چربی‌ها (روغن جامد و روغن مایع)، گروه آشامیدنی‌ها (آب‌معدنی، قهوه فوری و آبمیوه)، گروه گوشت (کنسرو ماهی، انواع ماهی)، گروه قند و شکر و شیرینی (کمپوت میوه و شکلات) و گروه میوه و خشکبار (پسته، مغز بادام، مغز گردو و خرما) است.
اما در گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات، مکالمات تلفن همراه، آموزش (شهریه مدارس و دانشگاه‌ها)، تفریح و فرهنگ، مبلمان و خدمات متفرقه مانند پوشک بچه، دستمال‌کاغذی، لوازم آرایشی و بهداشتی و گروه پوشاک بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
