روز گذشته کارشناسان با برگزاری پنجمین همایش «چشم‌انداز اقتصاد ایران در سال ۹۷» به بررسی سناریوهای پیش‌روی اقتصاد کلان، روندهای سیاسی و تحلیل بازارهای سرمایه، مسکن، ارز و… پرداختند. در این همایش بهزاد بهمن‌نژاد، دبیر گروه بورس «دنیای اقتصاد» به تشریح فضای کلان بازار سهام زیر عنوان «۵ بازی‌ساز بورس ۹۷» پرداخت. وی سال ۹۷ را سال عدم قطعیت‌ها عنوان کرد و گفت: اگر بخواهیم ۵ عامل مهم و اثرگذار بر بازار سهام در سال ۹۷ را نام ببریم، می‌توانیم به تصمیم ترامپ درخصوص آینده برجام، نرخ دلار، نرخ سود، روند قیمت‌ها در بازارهای جهانی و همچنین فرمت جدید گزارش‌دهی مالی شرکت‌ها اشاره داشته باشیم که ۵ بازی‌ساز بورس ۹۷ خواهند بود. بهمن‌نژاد برجام را عاملی مهم و اثرگذار بر بازار دانست و تصریح کرد: نسبت قیمت بر درآمد (P/ E) بازار سهام قبل از برجام ۶/ ۵ مرتبه بود که بلافاصله پس از برجام امیدواری به رشد سودآوری شرکت‌ها سبب شد تا شاهد رشد قیمت‌ها بیش از سودآوری باشیم. در حال حاضر P/ E بازار سهام در سطح ۸/ ۶ مرتبه قرار دارد.
تهدیدهای برجامی سهام
به گزارش رتبه آنلاین، وی اضافه کرد: درخصوص لغو برجام برآورد این است که شاهد اصلاح ۱۰ تا ۱۵ درصدی بازار باشیم که البته در صنایع مختلف آثار متفاوتی بر جای می‌گذارد. دبیر گروه بورس «دنیای اقتصاد» با تاکید بر اینکه دلار نقشی بسزا در ۵۰ درصد از شرکت‌های سهامی دارد، گفت: در حال حاضر نیمی از شرکت‌های حاضر در بازار سهام وابسته به نرخ دلار و قیمت‌های جهانی هستند. مروری بر روند نرخ‌ها در بازار ارز نشان می‌دهد که تا سال ۹۰-۹۱ تحول خاصی در این بازار نداشته‌ایم. در سال ۹۱ اما شوکی در بازار ارز مشاهده شد. داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که این متغیر مهم اقتصادی با وقفه تاثیر خود را بر بازار سهام بر جای گذاشته است؛ بنابراین اگر قرار باشد دلار روند افزایشی ماه‌های اخیر را ادامه دهد، قاعدتا این اثر را در بورس خواهیم دید. بهمن‌نژاد درخصوص ارز مبادله‌ای نیز گفت: از اوایل تابستان رشد ارز مبادله‌ای شتاب بیشتری گرفت. اگر اختلاف ارز مبادله‌ای و ارز آزاد را در نظر بگیریم، هنوز این اختلاف نسبت به میانگین ابتدای سال بالا است؛ بنابراین از آنجا که انتظار کاهش نرخ ارز در بازار آزاد بسیار کمرنگ است، برای کاهش این فاصله طبیعتا شاهد رشد نرخ ارز مبادله‌ای خواهیم بود. این موضوع برای برخی گروه‌ها همچون پالایشی‌ها به دلیل خرید و فروش بر اساس نرخ مبادله‌ای فرصت تلقی می‌شود. در برخی دیگر از صنایع بورسی همچون پتروشیمی‌ها و دارویی‌ها اما به دلیل خرید مواد اولیه با ارز مبادله‌ای تهدید به شمار می‌رود.
چین و آمریکا در کانون توجهات
بهمن‌نژاد بازارهای جهانی را دیگر بازی‌ساز بازار سهام معرفی کرد و افزود: در حال حاضر، آمریکا و چین دو اقتصاد بزرگ اثرگذار بر روند قیمت‌ها در بازارهای جهانی هستند. در ماه گذشته شاهد شوک در اثر ریزش قیمت‌ها در بازار سهام آمریکا بودیم. این موضوع اما به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران پایان ماجرا نیست و ممکن است شروعی برای افت‌های بزرگ‌تر باشد؛ بنابراین انعکاس منفی ریزش سهام بر بازار مواد خام (کامودیتی‌ها) می‌تواند مورد توجه بورس تهران قرار گیرد. بهمن‌نژاد ادامه داد: در این خصوص دو رویکرد وجود دارد. یکی آنکه بازار سهام وضعیت اقتصادی را نشان می‌دهد؛ در نتیجه ریزش بازارهای سهام در دنیا به معنای ضعف تقاضا و اصلاح بازارهای کالایی است. براساس رویکرد دیگر اما در بازارهای کامودیتی هنوز به انتهای سیکل رونق نرسیده‌ایم و هنوز جا برای رشد بیشتر دیده می‌شود. این کارشناس بازار سهام در ادامه به وعده ترامپ درخصوص توسعه و نوسازی زیرساخت‌ها اشاره کرد و توضیح داد: عملی شدن این موضوع خود محرکی برای افزایش تقاضا در آمریکا و در نتیجه رشد قیمت‌ها در بازارهای کالایی است. بهمن‌نژاد در رابطه با دیگر غول اقتصادی دنیا یعنی اقتصاد چین افزود: در شرایط کنونی تقاضا در چین سیگنال‌های مناسبی ارسال نمی‌کند. به نظر می‌رسد اثر چرخه محرک‌های مالی که در سال ۲۰۱۶ آغاز شد، تخلیه شده است و مسکن و خودرو در این کشور دیگر با رشدهای پرشتابی همراه نیستند. این موضوع یک سیگنال نگران‌کننده است مگر اینکه چین دوباره سیاست‌های محرک مالی جدید را اجرا کند که گاه خبرهایی در این خصوص هم شنیده می‌شود. وی توضیح داد: در این میان، سیگنال‌های خوش‌بینانه‌ای از چین درخصوص فولاد، آلومینیوم و افزایش محدودیت عرضه این دو کالا ارسال می‌شود که می‌تواند از قیمت‌ها حمایت کند. بهمن‌نژاد ادامه داد: موضوع بعدی شاخص دلار است که رابطه‌ای معکوس با رشد کامودیتی‌ها دارد. تورم آمریکا، جنگ ارزی، تقویت اقتصادی خارج از آمریکا و افزایش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو از عوامل اثرگذار بر روند شاخص دلار خواهند بود. وی در جمع‌بندی فضای کلان بازار جهانی توضیح داد: احتمال اصلاح در قیمت‌های فعلی کامودیتی‌ها وجود دارد اما تبدیل شدن این اصلاح قیمتی به ریزشی سنگین بعید به نظر می‌رسد. وی ادامه داد: بر خلاف سال ۹۶ که قیمت جهانی کالاها محرک اصلی بورس بود، به نظر می‌رسد در سال ۹۷ نرخ دلار به‌عنوان محرک اصلی عمل کرده و حتی جبران‌کننده اصلاح قیمت‌های جهانی باشد.
افزایش توجه نمی‌توان تنها به گزارش شرکت‌ها اکتفا کرد. بهمن‌نژاد با تاکید بر اینکه در حال حاضر سه گروه از سرمایه‌گذاران شامل سرمایه‌گذاران با ریسک بالا، سرمایه‌گذاران با ریسک متوسط و سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز در بازار سهام فعالیت دارند، به تشریح استراتژی مناسب برای این گروه‌ها پرداخت و گفت: استراتژی مناسب برای سرمایه‌گذاران با ریسک بالا خرید در قیمت‌های کنونی با امید به برجام و قیمت‌های جهانی و جا نماندن از روندهای مثبت با توجه به سیگنال‌های مثبت اقتصادی و سیاسی است. درخصوص سرمایه‌گذاران با ریسک متوسط نیز فروش در رشد قیمتی محدود و بالابردن بخش نقد پرتفو مناسب‌ترین استراتژی به نظر می‌رسد. درعین حال این دسته از سرمایه‌گذاران لازم است آماده خرید پس از دریافت سیگنال‌های جدید از وضع برجام، قیمت‌های جهانی و نرخ دلار باشند.
بورس از آینه صنایع
سلیمان کرمی، دیگر کارشناس بازار سهام نیز به تشریح ریسک‌ها و فرصت‌های صنایع مهم بورسی پرداخت و اظهار کرد: بورس تهران از ابتدای سال ۹۶ تاکنون، بازدهی بیش از ۲۷ درصدی را به ثبت رسانده است. در این میان صنعت فلزات اساسی بازدهی حدود ۷۵ درصدی و پالایشی‌ها بازدهی ۷۸ درصدی داشتند. در مقابل دارویی‌ها و خودرویی‌ها برخلاف روند گذشته خود بازدهی دلچسبی نصیب سهامداران خود نکردند. وی افزود: در حال حاضر شاخص فلزات اساسی سقف قبلی خود در سال ۹۲ را به واسطه رشد نرخ دلار و قیمت‌های جهانی شکسته است. سوال مطرح در اینجا پایداری و ادامه رشد این صنعت است. صنعت فلزات اساسی به گروه‌های مختلف فولاد، مس و روی دسته‌بندی می‌شود؛ آلومینیوم نیز نماینده‌های معدودی در بورس تهران دارد. در عین حال، بررسی صنعت فولاد از سال ۹۱ تاکنون نشان می‌دهد عمده شرکت‌های فولادی طرح توسعه قابل توجهی نداشتند. شرکت فولاد مبارکه در این میان استثناست و به همین دلیل افزایش میزان تولید ورق و محصولات نهایی را رقم زده است. کرمی در تشریح ریسک و فرصت‌های صنعت فولاد در سال ۹۷ گفت: انتظار برای روند جهانی فولاد در سه ماه دوم سال ۲۰۱۸، ریسک و فرصت آزادسازی نرخ سنگ‌آهن، ریسک آزادسازی نرخ زغال‌سنگ در بازار داخل و افزایش محسوس قیمت الکترود گرافیتی از مهمترین ریسک‌ها و فرصت‌های سال ۹۷ صنعت فولاد به شمار می‌رود.
وی تصریح کرد: در سه ماه اول سال ۹۷ انتظار برای رفع محدودیت‌های زیست محیطی در چین که به‌عنوان محرک اصلی رشد قیمت فولاد در سال ۲۰۱۷ معرفی شد، می‌تواند سبب اصلاح قیمت فولاد شود اما در صورت عدم وقوع این رخداد و با توجه به نرخ فعلی دلار، بورس جذاب‌ترین بازار خواهد بود.
سمت‌وسوی اقتصاد ۹۷
راهنمای ورود به بازار مسکن ۹۷
آلترناتیو جذاب بیت‌کوین
منبع : دنیای اقتصاد
