پس از زلزله مهیب استان کرمانشاه، تصاویری از فروریختن ساختمان‌های تازه‌ساز «طرح مسکن مهر» منتشر شده است،که باعث حیرت، تاسف و تعجب افکار عمومی در شبکه‌های اجتماعی شد و نشان داد سازندگان مسکن مهر تا چه میزان از کیفیت ساخت کاسته اند.
به گزارش رتبه آنلاین، هر چند که می دانیم ساعات ابتدایی پس از فاجعه زلزله دیشب، وقت چندان مناسبی برای طرح این‌گونه بحث‌ها و انتقادها نیست و با وجودی که هنوز راسا و شخصا قادر به تایید صحت انتساب ساختمان‌های ویران شده – در تصاویر- به طرح مسکن مهر نیستیم، اما عکس‌ها و فیلم‌هایی که در ساعات گذشته در صفحات مجازی بسیاری از خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای منتشر شده؛ متاسفانه این اطمینان را به طور نسبی می‌دهد که این ساختمان‌های ویران شده در قالب طرح مسکن مهر بوده و از سوی دیگر با انتشار وسیع تصاویر این ساختمان‌ها در فضای مجازی در ساعات گذشته، میلیون‌ها کاربر ایرانی فضای مجازی از آن آگاه شده و تصاویر آن را دیده و به اشتراک گذاشته‌اند.
آن طور که عصر ایران نوشته، «مسکن مهر» که از طرح‌های دوران هشت ساله دولت محمود احمدی‌نژاد است، طرحی است که یک دهه از آغاز آن نگذشته و قاعدتا می‌بایست ساختمان‌ها و مجتمع‌های آن دستکم به لحاظ سازه و مقاومت امن باشند، اما تصاویر نشان می‌دهد این ساختمان‌ها نیز همچون بسیاری از ساختمان‌های فرسوده و قدیمی از زلزله جان سالم به در نبرده و فروریخته‌اند.
از همین رو این پرسش مطرح می‌شود که بازی با جان و مال مردم در قالب طرحی موسوم به مسکن مهر، باید از سوی مسئولان پیگیری شود و متخلفان محاکمه شوند؛ چرا که صدها ایرانی در این زلزله جان باخته اند و صدها نفر هم بی خانه و کاشانه شده اند.
در یک دهه گذشته و همزمان با مطرح شدن مبحث «مسکن مهر» بسیاری این انتقاد را مطرح می‌کرده و می‌کنند که این ساختمان‌ها غالبا در نواحی کم امکانات و یا فاقد امکانات اطراف شهرهای بزرگ بنا شده و از کمترین امکانات متناسب با زندگی شهری بی‌بهره هستند.
خوابگاه یا مسکن؟
حتی رییس جمهور – حسن روحانی- از این طرح با عنوان کنایه‌آمیز «ساخت خوابگاه» نام برده (نقل به مصمون) و گفته است مردم از مسکن مهر تنها انتظار خوابگاه نداشته و ندارند بلکه می‌بایست امکانات و زیرساخت‌های متناسب شهری را نیز در محل‌هایی که مجتمع‌های این طرح ملی در آن جای داده شده‌اند؛ داشته باشند.
اما زلزله دیشب کرمانشاه پرده‌ای دیگر از ضعف‌های این طرح را به نمایش گذاشت و معلوم شد متاسفانه بسیاری از ساختمان‌هایی که در قالب این طرح احداث شده به قول معروف«بساز و بندازی» و فاقد ساده‌ترین استانداردهای مقاومت در برابر زلزله بوده‌اند؛ در حالی که کلید واحدهای آن پس از ماه‌ها و گاه سال‌ها انتظار به خانواده‌های غالبا کم‌درآمد داده شده تا سرپناه‌شان باشد.
اگر حتی همه انتقادهای گذشته درباره طرح مسکن مهر را به کناری بنهیم همین یک نمایش ضعف سازه این ساختمان‌های تازه احداث شده، خود به خوبی گواه فاجعه «هدر دادن منابع کشور» در پروژه‌ای است که حتی قادر نیست در حد و اندازه یک سرپناه و خوابگاه به ساکنان و صاحبان خود سرویس و احساس امنیت و آرامش بدهد.
پیگیری قضایی سازندگان
آیا به واقع نمی‌توان پیمانکاران این ساختمان‌های به شدت آسیب دیده مسکن مهر را که نسبت به جان و مال مردم بی‌تفاوت بوده‌اند برای پاسخگویی قضایی و حقوقی فراخواند؟
سوال دیگر اینکه ناظران این طرح ساخت و ساز ملی که هنوز فرایند تحویل هزاران واحد مسکونی در قالب آن به شهروندان ثبت نام کرده ادامه دارد؛ کجا بوده و چگونه نظارت کرده اند؟
با وجودی که مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمانشاه اعلام کرده که ساختمان‌های فروریخته مسکن مهر روی گسل زلزله بوده‌اند، اما این مساله نیز تغییری در فاجعه ضعف مطالعات و اجرای این طرح ملی ایجاد نمی‌کند؛ چرا که در این هنگام این ابهام پیش می‌آید که مطالعات مکان‌یابی طرح مسکن مهر چگونه بوده و چطور برای مکان ساخت این پروژه‌های مسکونی که غالبا پرواحد بوده‌اند، گسل‌های زلزله انتخاب شده‌اند!
وانگهی انتشار برخی تصاویر نشان می‌دهد در یک خیابان به فاصله چند ده متر– به ویژه در سرپل ذهاب- برخی ساختمان‌های حتی قدیمی شخصی‌ساز در کنار ساختمان‌های تازه احداث شده مسکن مهر کاملا سالم مانده و حتی شیشه‌هایشان نیز نشکسته در حالی که دیوارهای چهارطرف ساختمان‌های مسکن مهر به طور کامل فروریخته و این ساختمان‌ها با آوار کامل فاصله چندانی ندارند.
یا مسکن مهر در برابر زلزله مقاوم است؟! خیر
این شروع خبری است که شهریور ماه 94 خبرگزاری تسنیم با این مضمون کار کرده و تاکید کرده مقاومت در برابر ساخت و پیشروی پروژه مسکن مهر اشتباه است.
حتی برخی مسئولان مانند رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین هم در گذشته مدعی شدند که مسکن مهر در برابر ۸ ریشتر زلزله مقاوم است!
حالا اما مسکن مهری که قرار بود سرپناه اقشار کم درآمد شود، تبدیل به محل دفن آن‌ها شده است. آوار زلزله 7.2 ریشتری شب گذشته بعد از خانه‌های خشتی و گلی، روی سر ساکنین مسکن مهر اسلام آباد غرب خراب شد.
گزارش‌های میدانی و عکس‌های هوایی نشان می‌دهد که خسارت‌های شدیدی زلزله به مسکن مهر شهرستان سرپل ذهاب وارد شده است و در این خسارت‌ها اثری از مقاومت در برابر زلزله دیده نمی‌شود. دیوارهای ساختمان‌های مسکن نامهربان پرحاشیه تماما تخریب شده و تعداد قابل توجهی از ساکنان آن مجروح و احتمالا کشته شده‌اند.
این در حالی است که مسعود شریفی، مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمانشاه دقایقی پیش به ایسنا گفته: پروژه اول مسکن مهر این استان با توجه به قرار گرفتن آن بر روی گسل آسیب جدی دیده و مشکل مقاوم نبودن این واحدها نیست.
سوالی که در این میان باید نه فقط از آقای شریفی بلکه از همه دست اندرکاران ساخت و ساز مسکن‌های مهر پرسید این است که آیا نباید برای موقعیت یابی زمین جهت ساخت 250 واحد مسکونی برای اقشار کم درآمد مطالعات لازم از پیش انجام شود؟ آیا روی گسل بودن این تعداد واحد مسکونی پاسخ مناسبی به انتقادهای تند و تیزی است که به ساخت این واحدها وارد شده و می شود؟
شهرستان اسلام آباد غرب دارای دو پروژه مسکن مهر 250 واحدی با عضویت 2502 نفر می باشد که اکنون هر دو پروژه، آسیب‌های جدی دیده‌اند.
گفتنی است زلزله دیشب در ساعت 21:48 روز یکشنبه 21/8/96 در 30 کیلومتری شمال غرب سرپل ذهاب و 32 کیلومتری جنوب غرب حلبچه در ناحیه مرزی ایران و عراق کانون این زلزله در مرز ایران و عراق و در داخل خاک عراق واقع بوده است.