دلایل کاهش وابستگی به دلار

گفت و گو با عباس آرگون، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی

دولت از 21 فروردین ماه امسال با تک نرخی کردن دلار سیاست جدیدی را پیش گرفت. درهمین راستا کاهش وابستگی به دلار نیز در دستور کار قرار گرفته که تغییر مبنای ارز گزارشگری به یورو در همین راستا بود. حال درباره این که چه عواملی در این تصمیم گیری ها دخیل بوده و آیا تمام آن به مسائل اقتصادی مربوط می شود، سوالی است که عباس آرگون، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی به آن پاسخ می دهد.

به نظر شما دراین شرایط تغییر ارز مبنا از دلار به یورو با واقعیت های اقتصاد ایران همخوانی دارد؟

تغییر ارز مبنا از دلار به یورو در ایران اقدامی منطقی است و برای تداوم این روند ضرورت دارد زیرساخت های لازم در این حوزه فراهم شود.

به دلیل محدودیت هایی که آمریکا برای استفاده از دلار برای ایران ایجاد کرده بود و تحریم این ارز برای کشورمان ، بسیاری از فعالان اقتصادی پیش از آنکه ارز مبنا تغییر کند، خودشان یورو را جایگزین دلار کرده بودند.

به هر روی وقتی آمریکا محدودیت های خاصی را برای استفاده از دلار برای ما ایجاد می کند، لازم بود که ما نیز اقداماتی را در دستور کار قرار دهیم تا وابستگی مان به این ارز کاهش یابد.

بنابراین اقدام دولت دراین راستا منطقی بوده است؟

بخش عمده صادرات غیر نفتی ایران به یورو صورت می گیرد، هر چند من دقم دقیقی را در اختیار ندارم، اما برآوردهای اولیه نشان می دهد که در حدود 70 درصد از صادرات غیر نفتی ایران بر پایه یورو صورت می‌گیرد.

همین نکته دلیلی بر صحت اقدام دولت در خصوص تغییر ارز مبنا در کشور است. این مهم هنوز در بحث واردات پیاده سازی نشده بود و واردات کشور غالبا به واسطه دلار صورت می گرفت و می گیرد از این رو عملا دولت از سال گذشته اقدام در این حوزه را کلید زد و با اعلام ممنوعیت ثبت سفارش به دلار ، تلاش عملی خود برای کاهش وابستگی اقتصاد به دلار را آغاز کرد.

ریشه این تغییرات تنها به مسائل اقتصادی مربوط می شود؟

یورو در قیاس با دلار از نوسانات کمتری برخوردار است، استفاده از این ارز را به سود کشور است. برخی ممکن است در این شرایط در باب کارشناسی بودن یا نبودن این اقدام سخن بگویند و ماهیت اقتصادی دو ارز را مد نظر قرار دهند این در حالی است که موضوع تنها از جنبه اقتصادی قابل بررسی نیست.

پیش بینی می شد با اجرایی شدن برجام ، مشکلات در این حوزه کاهش یابد و محدودیت های اعمال شده از سوی آمریکا برطرف شود اما در عمل آمریکایی ها تلاش کردند تا محدودیت ها در قبال ایران پا برجا بماند.

در چنین شرایطی سویه های سیاسی نیز بر اتخاذ این تصمیم تاثیرگذار است و با توجه به همین مسائل می تواند منطق آن را درک کرد. در غیر این صورت باید توجه داشت بخش عمده ای از تجارت دنیا با استفاده از دلار صورت می گیرد اما همان طور که گفتم منع و ممنوعیت است که مشکلات را پدید آورده است.

با اتخاذ تصمیماتی از این دست تا چه میزان می توان به حل بحران ارزی در کشور امیدوار بود؟

برآوردها نشان می دهد ما درگیر محدودیت ارزی نیستیم و اتفاقا کمبودی در این حوزه وجود ندارد، این رشد رفتارهای دلال گونه بود که با فشار به بازار ، زمینه را برای افزایش بهای ارز فراهم کرد.

فعالان اقتصادی در خصوص سیاست ارزی جدید دولت مشکلی ندارند؟

تصمیمات ارزی دولت در برخی موارد هنوز ابهامات تجار و صادرکنندگان را برطرف نکرده است، ما در حال تهیه گزارشی همه جانبه از وضعیت ارزی کشور هستیم و به زودی اتاق بازرگانی تهران این گزارش را به دولت ارائه خواهد کرد.

به نظر می رسد با حل مشکلات مترتب بر تصمیمات ارزی، و فراهم کردن زیرساخت ها امکان عبور از این دوره فراهم شود.

ما امیدوار بودیم دولت پیش از آنکه اتصمیمی را در این حوزه اتخاذ کند، از اتاق بازرگانی و فعالان اقتصادی و تجار نظرخواهی در این خصوص انجام می داد، منطقی نیز این بود که اطلاعی به بدنه صادرکنندگان و واردکنندگان داده شود تا تصمیمات لازم از سوی آنان برای کم کردن مشکلات اتخاذ شود این در حالی است که پس از اتخاذ تصمیم ما از آن باخبر شدیم.

گزارشی که از سوی اتاق بازرگانی تهران ارائه می شود، جوانب متعدد مساله ارزی و شرایط موجود را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.