کشور باستانی ما جاذبه‌های تاریخی بسیار زیبایی را در دل خود نهفته دارد، جاذبه‌هایی که در برخی تحقیقات به کمک تاریخ‌شناسان و دانشمندان آمده و بسیاری از حقایق تاریخی را آشکار کرده است. اینبار با یکی از مهمترین بناهای بازمانده از قرون اولیه اسلامی روبه‌رو خواهید شد که بسیار پر رمز و راز بوده و در دل یکی از استان‌های کویری ایران جای خوش کرده است.
در شهر دامغان، در خیابان ایستگاه راه آهن، بنای معروفی قرار دارد که قبل از حمله اعراب به ایران به عنوان آتشکده زرتشتیان مورد استفاده قرار می‌گرفته است و در حال حاضر به اسم مسجد تاریخانه معرفی می‌گردد. تاریخانه به معنای خدایخانه یا همان خانه‌ی خدا است و یکی از مهمترین بناهای بازمانده از قرون اولیه اسلامی در کشور می‌باشد. ساخت مجدد بنای آن مربوط به قرن دوم هجری و اسلوب ساختمان به سبک بناهای دوره ساسانیان است.
در طی قرون مختلف این بنا بارها مرمت و بازسازی شده است. مناره‌ای آجری در عهد سلجوقیان به این مجموعه اضافه شد که اکنون ۲۶ متر ارتفاع دارد و بدنه‌ی آن با آجرکاری تزیین شده است. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. سازه‌ای که عنوان مهمترین بنای قرون اولیه اسلامی را به دوش می‌کشد.
