:علی سرزعیم
این روزها که قیمت دلار رشد بالایی را تجربه کرده در فضای مجازی دیدگاه برخی افراد مبنی بر اظهار پشیمانی از رای دادن به آقای روحانی یا حمایت از دولت مطرح می شود . اگرچه هنوز این امر فراگیر نشده اما چون با سیل نگاه های مردم گرایانه و حتی عوام فریبانه همزمان شده لازم است برخی ملاحظات نیز بیان شود تا شاید به شفاف تر شدن مسائل کمک کند .
یکی از درسهای مهم تاریخ معاصر ما این است که نقد غلط و نادرست مخالف اگرچه شاید بتواند در برخی مقاطع به غلبه بر مخالف کمک کند ولی بعدا خود همین نقدهای غلط دامن گیر فرد یا جناح پیروزخواهد شد . کسانی که آقای احمدی نژاد را از این زاویه نقد می کردند که چرا در آخر دوره ایشان دلار سه برابر شد اینک با این سئوال روبرو هستند که چرا هم اکنون نرخ ارز همان مسیر را می رود. نقد درست احمدی نژاد این بود که چرا موجب شد کار به جای برسد که دشمنان بتوانند اقتصاد را تحریم کنند . دسته ای از اقتصاد دانان به ایشان این نقد را داشتند که چرا نرخ ارز را در طول زمان افزایش نداد تا آسیب پذیری اقتصاد کمتر شود . همچنین این نقد درست به دولت آقای احمدی نژاد وارد بود که چرا مواجهه صادقانه با مردم در این زمینه نداشت! اظهار اینکه مشکل ارزی وجود ندارد در شرایطی که توده مردم می دانستند ورود ارز با مشکل روبرو شده تنها موجب شد که اعتبار بانک مرکزی و دولت مخدوش شود .
اگر از این زاویه نگاه کنیم نمی توان به دولت آقای روحانی این نقد را وارد کرد که چرا نرخ ارز بالا رفته زیرا همه می دانند که عملکرد دولت روحانی در سیاست خارجی به نحوی نبوده که زمینه ساز ایجاد محدودیت برای ورود ارز به اقتصاد ایران شود . نقد درست به دولت آقای روحانی این است که چرا با تثبیت نرخ ارز در سالهای گذشته (حتی سال 95) موجب شد که آسیب پذیری اقتصاد بیشتر شود؟ اگر نرخ ارز در سالهای گذشته افزایش می یافت هم ذخایر ارزی کشور هم اکنون بیشتر می بوده و اطمینان خاطر بیشتری در جامعه وجود می داشت و هم از اعتیاد اقتصاد به ارز و واردات کاسته می شد . نقد درست دیگر این است که چرا دولت با صراحت بیشتر با جامعه صحبت نکرد و وعده نادرست کاهش نرخ ارز را مطرح کرد ؟ نقد درست دولت روحانی این نیست که چرا ذخایر ارزی را برای پایین نگه داشتن نرخ ارز با دست و دلبازی خرج نکرد بلکه این است که چرا در برابر هجمه های عوامانه ، هوچی گریها و فشارهای سیاسی ایستادگی بیشتری نکرد و به اجرای سیاست شکست خورده حفظ نرخ ارز که سیاست بسیار پر هزینه و ناکارایی بوده تن داده است .
انتظار دانش آموختگان اقتصاد از دولت این است که در این شرایط فعلی نیز که حمله سوداگرانه به ارز شروع شده در برابر هجمه های سیاسی و اجتماعی مقاومت کند و به راه های شکست خورده در گذشته متوسل نشود . موج های سیاسی و شوک های ارزی معمولاٌ موقتی هستند اما ایستادگی دولت روی مواضع اصولی موجب خواهد شد کشور حداقل خسارت را متحمل شود .
