چای یکی از دو نوشیدنی محبوب دنیا در کنار قهوه است و در سراسر دنیا چای را به شیوههای مختلفی مینوشند، حتماً شما هم چای را با چند افزودنی مختلف دوست دارید، چای با عسل، لیمو، شکر یا شیر، اینها موارد متداول افزودنی چای هستند اما در نقاط مختلف دنیا روشهای مختلفی برای فرآوری، دم کردن و نوشیدن چای وجود دارد که شاید برخی از آنها را تا به حال نشنیده باشید. در کل ۶ نوع چای براساس برگ گیاه مورد استفاده و شیوه فرآوری در جهان وجود دارد که شامل چای سیاه، سبز، سفید، زرد، اولونگ و پوئر (پوور) میشوند. درباره شیوههای سرو چای فهرست کاملی وجود ندارد چون بیش از دهها نوع روش برای سرو چای در کشورها و حتی شهرهای مختلف وجود دارد. در این مطلب ۷ سنت و روش برای سرو چای را از ۷ گوشه دنیا مرور میکنیم.
۱. روش تهیه و سرو چای ماسالا در هند
چای ماسالا با چای سیاه تولید شده در منطقهای به نام آسام در شمال شرقی هند تهیه میشود و البته بعد از معروف شدن چای ماسالا در کشورهای اروپایی، تهیه آن با دیگر انواع برگ چای هم متداول شد. طرز تهیه چای ماسالا در مناطق مختلف امکان دارد کمی تفاوت داشته باشد اما در همه آنها شیر و ادویه به طور حتم، حاضر هستند. شیر در ابتدا جوشیده میشود و چای هم به صورت جدا در آب ریخته میشود. شیر جوشیده با آب و چای مخلوط میشود سپس مخلوطی از ادویههای فرآوری شده به نام کارها (Karha) که شامل دارچین، میخک، زنجبیل، فلفل قرمز، رازیانه، جوز هندی و وانیل است را به مخلوط اضافه میکنند. در فرهنگ مردم هند این چای خواص درمانی زیادی دارد و ریشه این باور به کتاب آیورودا میرسد. در سالهای اخیر نوشیدن چای ماسالا در کشورهایی غیر از هند هم بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.
۲. چای کرهای یا چای شور در تبت
احتمالاً چای شیرین را برای صبحانه ترجیح میدهید اما درباره چای شور یا کرهای چیزی نشنیدهاید. نوعی چای به نام پو چا (Po cha) در منطقه کوهستانی هیمالیا و به ویژه در تبت بسیار محبوب است. پو چا نامهای مختلفی در هر منطقه با توجه به گویشهای محلی دارد و در خارج از این منطقه به نام چای شور و چای کرهای شناخته میشود. تاریخچه این روش سرو چای به قرن هفتم میلادی میرسد. برای تهیه چای کرهای برگهای چای جوشانده میشود و سپس برای ساعتها به حال خود رها میشود، بعد کره محلی که از گاو یاک به دست آمده را همراه با نمک به چای افزوده و آن را به خوبی هم میزنند تا مخلوطی یکدست حاصل شود. معمولاً آن را در کاسه مینوشند و یکی از نوشیدنیهای محبوب بومیان تبت برای استقبال از مهمان است.
۳. چای ارل گری انگلیسی
چای ارل گری اشاره به نوع خاصی از برگ چای ندارد بلکه همان چای سیاهی است که با روغن نوعی ترنج (برگاموت) طعمدار شده و همراه با آب لیمو نوشیده میشود. در میان انگلیسیها همیشه درباره چگونگی تهیه و سرو آن بحث وجود داشته و دارد. بیشتر افراد چای ارل گری را به همان شیوه متداول یعنی جوشاندن آب و بعد افزودن به چای خشک و دم کشیدن تهیه میکنند و چای را همراه با شکر و لیمو مینوشند. بعضی افراد ترجیح میدهند شیر را هم به آن اضافه کنند. در انگلیس سنتهای قدیمی نوشیدن چای هنوز زنده هستند و اگر جزو افرادی هستید که وقتی از شما سوال شود high-tea مینوشید یا چای عصرانه و نمیدانید چه تفاوتی بین این دو وجود دارد، پس بهتر است بدانید سرو چای در گذشته در کشور انگلیس به عنوان یک وعده غذایی محسوب میشد و به همین دلیل کلمه چای به تنهایی نماینده تعدادی خوراکی دیگر هم در کنار خود است. منظور از چای عصرانه چایی است که همراه با ساندویچی ساده یا شیرینی و کیک باشد و high-tea یعنی چای در کنار نان، پنیر، سبزیجات و گاهی اوقات گوشت. high-tea به احتمال زیاد به دلیل این که روی میز غذاخوری خورده میشد این گونه نامیده شده است.
۴. سرو چای ماته آرژانتینی
چای ماته فراتر از یک نوشیدنی ساده و در واقع بخشی از سبک زندگی مردم کشورهای آمریکای جنوبی است. به هر جایی از خیابانهای آرژانتین بروید امکان ندارد گروهی از مردم را که یک ظرف ساخته شده از پوسته کدو را در دست دارند نبینید. این ظرف خاص که bombillas نامیده میشود با خالی کردن داخل کدوی قلیانی و گذاشتن یک لبه فلزی روی آن ساخته میشود. مقدار زیادی برگ گیاه یربا ماته (yerba mate) درون آن ریخته میشود و سپس آب جوشیده را روی آن میریزند تا چای دم بکشد، چای را با نی مخصوصی به نام بومبیلا مینوشند. بعد از تمام شدن اولین چای، دوباره روی برگها، آب جوش میریزند و امکان دارد بار سوم هم این کار انجام شود.
۵. چای ماچا در ژاپن
در فرهنگ ژاپن، چای جایگاه ویژهای دارد و حتی مراسمی برای آن تدارک دیده میشود که همه حرکات و مراحل باید به دقت در آن، انجام شود. هدف مراسم سرو چای، ترویج سلامتی و احترام بوده است و آنطور که پیدا است، چنین مراسمی نتیجهی حضور بوداییها در زمانهای قدیم در منطقه شرق آسیا هم هست. ماچا نوعی چای سبز پودری است و از نظر خواص چای نسبت به انواع دیگر غنیتر است و تولید و فرآوری آن مراحل خاص خودش را دارد.
۶. چای سماوری روسیه
سماور یک وسیله آشنا برای ایرانیان است و تقریباً خانهای نیست که در آن حداقل یک سماور پیدا نشود. سماور اصالتاً روسی است و در طول ۴۰۰ سال گذشته به کشورهای همسایه روسیه هم راه پیدا کرده است. سماورها چه در روسیه و چه در سایر کشورها نمودی از هنر و فرهنگ شدهاند و حتی روسها در زمان قدیم معتقد بودند سماورها روح دارند و صدایی که هنگام جوشیدن آب شنیده میشود را با آن توجیه میکردند. چای و سماور دو بخش اصلی فرهنگ نوشیدنی گرم منطقه غرب آسیا هستند و دهها نوع چای مختلف در هر کشور این منطقه دیده میشود.
۷. بابل تی یا همان چای دانهدار تایوانی
نصف لذت نوشیدن بابل تی تایوانی فقط در جویدن دانههای پخته شده گیاه تایپوکا است. چای تایوانی همراه با حجم زیادی شیر و شکر آماده میشود و ادویههای مختلفی مثل زنجبیل، کنجد و حتی آووکادو به آن افزوده میشود. چای تایوانی در قرن بیستم به سرعت مشهور شد و حالا در منطقهی آمریکای شمالی نوشیدنی محبوبی به حساب میآید.
منبع: matadornetwork