کارگروه تکمیل و بهره‌برداری پروژه‌های نیمه‌تمام دولتی اتاق ایران، فهرست نسبتاً کاملی از پروژه‌های نیمه‌تمام و جدید قابل‌واگذاری به بخش خصوصی را تهیه کرده است که جزئیات کامل پروژه‌ها، اعم از میزان پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها، منابع موردنیاز برای اتمام، شیوه مناسب برای واگذاری پروژه‌ها و… را نیز شامل می‌شود و می‌تواند مرجع مناسبی در این حوزه قلمداد شود.
به گزارش رتبه آنلاین،، فهرست ارائه‌شده از پروژه‌های نیمه‌تمام کشور، جزئیات ضروری پروژه‌ها، از عنوان پروژه، کاربری و دستگاه اجراکننده آن گرفته تا میزان پیشرفت فیزیکی و اعتبار موردنیاز برای اتمام آن را نیز شامل می‌شود. ضمن اینکه شیوه مناسب برای واگذاری هر پروژه نیز بنا به پیشنهاد کارشناسان همان حوزه در دستگاه اجرایی در این فهرست برای اغلب پروژه‌ها پیشنهاد شده است که البته بخش خصوصی می‌تواند آن را تغییر دهد.
نیما امینیان، کارشناس واگذاری پروژه‌های نیمه‌تمام دولتی اتاق ایران می‌گوید: تغییرات جدید در هر سیستمی با مقاومت‌های اولیه مواجه می‌شود و واگذاری پروژه‌های نیمه‌تمام دولتی به بخش خصوصی نیز می‌تواند چنین وضعیتی را تجربه کند چراکه در ایران ده‌ها سال است سیستم واگذاری پروژه‌ها به شیوه کارفرما- پیمانکاری بوده است و تغییر آن می‌تواند زمان‌بر باشد.
امینیان می‌افزاید: در شیوه قبلی کارفرمای پروژه، عمدتاً با برگزاری مناقصه، پیمانکاری که قابلیت اجرای کار با قیمت پائین تر را داشت، انتخاب می‌کرد و پروژه با پول نفتی که در خزانه دولت بود، وارد فاز اجرایی می‌شد؛ اما از این به بعد این سیستم، جز در تعداد محدودی از پروژه‌ها، قابلیت واگذاری نخواهد داشت.
به گفته او، در سیستم گذشته یا همان نظام پیمانکاری (اعم از پیمانکاری صرف یا EPC) منابع مورد نیاز پروژه توسط کارفرما در اختیار پیمانکار قرار می‌گرفت، اما در واگذاری‌ها، نظام پیمانکاری با اضافه شدن فاینانس به آن به سیستم (EPCF) تبدیل شده و بخش خصوصی باید بتواند در تأمین منابع پروژه‌ها از مسیر فاینانس نیز وارد شود.
کارشناس واگذاری پروژه‌های نیمه‌تمام دولتی اتاق ایران با بیان اینکه برای ایجاد تغییر در هر سیستمی نمی‌توان به‌صورت انتحاری وارد عمل شد، ادامه می‌دهد: دولت بر اساس ماده (27) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و بند الف تبصره 19 قانون بودجه 96 کشور، تسهیلاتی را برای سیستم‌های واگذاری در نظر گرفته است که بر اساس آن پیمانکار برای هر پروژه باید حداقل 20 درصد آورده داشته باشد و دولت نیز 25 درصد از منابع موردنیاز اجرای آن را به‌صورت تسهیلات بدون سود به بانک، پرداخت می‌کند تا بانک‌ها بتوانند با نرخ سود پایین‌تری در مورد فاینانس و تأمین مالی پروژه، پیشنهاد بهتری را به سرمایه‌گذار ارائه نمایند.
امینیان می‌گوید: مهمترین موضوع این بود که پروژه‌های نیمه‌تمام موجود در سطح کشور با الگوی واگذاری طبق ماده 27 شناسایی شود، بر این اساس کارگروه تکمیل و بهره‌برداری پروژه‌های نیمه‌تمام دولتی اتاق ایران، با همیاری واحد امور بنگاه‌ها، شوراها و توسعه مشارکت‌های مردمی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، لیست پروژه‌های نیمه‌تمام و جدید قابل‌واگذاری در سطح ملی و استانی تهیه کرده و در اختیار بخش خصوصی قرار داده است.
به گفته او، در این فرآیند، سازمان برنامه‌وبودجه از دستگاه‌های اجرایی مختلف خواسته تا پروژه‌های نیمه‌تمام یا جدید را اعلام کنند و این اطلاعات در کارگروهی که به همین منظور در اتاق ایران شکل گرفته غربال شده و اطلاعات آن تا حد ممکن به شیوه‌ای تنظیم شده که بتواند به پیمانکاران بخش خصوصی برای گرفتن این پروژه‌ها کمک کند.
کارشناس واگذاری پروژه‌های نیمه‌تمام دولتی اتاق ایران می‌گوید: پروژه‌های نیمه‌تمام در دو فهرست جداگانه ملی و استانی طبقه‌بندی شده‌اند و دولت اجازه داده است پروژه‌هایی تحت عنوان جدید نیز به این لیست اضافه شوند. همچنین برخی از پروژه‌ها نیز که تکمیل شده‌اند، فقط برای واگذاری بهره‌برداری از آنها به بخش خصوصی، در این لیست قرار گرفته‌اند.
امینیان با اشاره به اینکه در لیست پروژه‌های نیمه‌تمام استانی، برای هر یک از این پروژه‌ها روشی برای واگذاری پیشنهاد شده است، می‌افزاید: روش‌های پیشنهادی، شیوه‌هایی است که به نظر می‌رسد بخش خصوصی بهتر می‌تواند در چارچوب آنها پروژه‌های نیمه‌تمام را فاینانس و اجرا کند، اما این روش‌ها فقط در حد پیشنهاد است و بخش خصوصی می‌تواند پس از مطالعات کارشناسی، روش‌های دیگری را انتخاب کند.
همچنین به گفته او، برای برخی از این پروژه‌های نیمه‌تمام مرقوم شده در لیست، گزارش توجیه فنی و مالی نیز تدوین شده و این امکان وجود دارد که بخش خصوصی این گزارش‌ها را از دستگاه اجرایی مربوطه دریافت نماید. ضمن اینکه بخش خصوصی رأساً نیز می‌تواند برای تهیه گزارش FS آنها، اقدام کند.
امینیان با اشاره به اینکه تاکنون اجرای پروژه‌ها از طریق مناقصه و با پایین‌ترین قیمت به بخش‌های غیردولتی سپرده می‌شدند، می‌افزاید: واگذاری‌های فعلی با مذاکره انجام می‌گیرد و از این طرق گزینه مناسب برای اجرای پروژه انتخاب می‌شود و حتی شرکت‌ها می‌توانند به‌صورت مشارکتی وارد کار شوند.
به عقیده این کارشناس کارگروه تکمیل و بهره‌برداری پروژه‌های نیمه‌تمام دولتی اتاق ایران، لیست فعلی، تلاش اولیه اتاق ایران در این مسیر است و قطعاً نیازمند تدقیق است، بر همین اساس کارگروه نیز مشتاق دریافت نظرات و پیشنهادات مراجعه‌کنندگان به این لیست بوده و مسیرهایی را برای گرفتن این پیشنهادات اصلاحی در نظر گرفته است.
بر اساس این گزارش، نظرات پیشنهادی برای تکمیل این فایل می‌تواند از طریق شماره تماس مستقیم 85732504 یا ایمیل aminian55@gmail.com به کارگروه تکمیل و بهره‌برداری پروژه‌های نیمه‌تمام دولتی اتاق ایران ارسال شود.
منبع: اتاق ایران