حسين سلاح ورزى|
در تمام کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه وسوسه دست اندازی به نظام پولی برای حکمرانان وسوسه ای قدرتمند و همگانی است. زیرا به این صورت قادر به خلق سریع ،آسان و بدون دردسر منابع مالی ای می شوند که می تواند صرف تحقق وعده های غیر واقع بینانه سیاستمدارن شود یا در خدمت توزیع رانت میان گروه های منافع خاص درآید.
این وسوسه اما در کشورهای متکی به ذخایر سرشار منابع طبیعی بسیار ارزشمند (مانند نفت و گاز)، بویژه زمانی که کنترل عواید ارزی این منابع در اختیار حاکمیت است؛ بسیار بیشتر است. زیرا در کشورهای فاقد منابع ارز آور طبیعی، اثرات تورمی تزریق پول پرقدرت به سرعت خود را نشان می دهد و به این ترتیب نارضایتی و تنش ناشی از بحرانهای تورمی شاید تا حدی مطلوبیت توزیع رانت یا خرید رضایت سیاسی بوسیله خلق پول را برای سیاستمداران خنثی کند؛ اما در کشورهای صاحب ذخایر طبیعی غنی و دارای قابلیت ارزآوری، دولتها می توانند تا مدتها بوسیله عرضه ارز ارزان قیمت و توسعه واردات تورم ناشی از رفتار غیرمسئولانه شان با پایه پولی را سرکوب کنند و به این ترتیب در افکار عمومی و جامعه، عملکرد خود را مثبت و موفق جلوه دهند.
در چنین شرایطی تنها چیزی که می تواند در مقابل دست اندازی حکمرانان به پایه پولی کشور مقاومت کند؛ عزم و شجاعت رئیس بانک مرکزی است و دقیقا به همین دلیل است که در کشورهایی با این مشخصات (یعنی کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه دارای منابع طبیعی غنی)؛ اقتصاددانان آگاه و آزاده چندان در مسند ریاست بانک مرکزی تحمل نمی شود و روسای دولتها بیشتر به دنبال شخصی برای تصدی این پست هستند که در فشردن دکمه استارت چاپخانه اسکناس چشم و گوشش به دنبال اشاره و فرمان رئیس دولت باشد.
بررسی تاریخ اقتصادی معاصر وطن عزیزمان ایران، نشان می دهد که متاسفانه کشور ما نیز چندان از این قاعده مستثنی نبوده است و در بسیاری از موارد استقلال بانک مرکزی و حفاظت از پایه پولی کشور قربانی جاه طلبی و کم دانشی سیاستگذاران و سیاستمداران عالیرتبه شده است
امروز اما، خبر مخالفت صریح و مستدل جناب آقای دکتر همتی ریاست محترم بانک مرکزی با طرح پیشنهادی مجلس مبنی بر الزام بانک مرکزی به پرداخت سود محقق نشده معاملات ارزی، که در واقع به معنای دستور مجلس به دولت و بانک مرکزی برای خلق و تزریق پول پرقدرت به نظام اقتصادی کشور است، نوید بخش شروع عصر تازه ای در حکمرانی پولی کشور و قدم نهادن ایران عزیز در مسیر پرچالش، اما خوش آتیه توسعه یافتگی حکمرانی اقتصادی است.
نظام پولی نه فقط ستون سقف نظام اقتصادی و نگهبان حقیقی ارزش دارایی های ماست بلکه عملا سرمایه ای بین نسلی تلقی می شود که در سایه صحت و ثبات آن سرمایه گذاری های بلند مدت در نظام اقتصادی امکان شکوفایی و بارآوری می یابند
در کشورهای توسعه یافته استقلال مدیران کاردان و آگاه بانکهای مرکزی نه به حمایت سیاسی خاص و متمرکز بلکه به پشتوانه هشیاری و همراهی و حساسیت افکار عمومی و گروه های مرجع اقتصادی متکی است.
امروز که رئیس هشیار، مسئول و کاردان بانک مرکزی، به رغم همه فشارها و ناملایمات سیاسی که بانک مرکزی را به رفتار غیرمسئولانه با پایه پولی و خلق پول پرقدرت دعوت می کند؛ شجاعانه، صریح و مستدل ایستاده و از حیثیت نظام پولی کشور که در واقع کیان ملک و ملت است در برابر خواسته های غیرمنطقی سیاستمداران دفاع می کند؛ وظیفه ملی و اخلاقی تمامی گروه های مرجع اقتصادی بویژه فعالان شاخص بخش خصوصی است که در این راه دشوار شانه به شانه او بیایستند و با حمایت فراگیر و قاطع از این رویکرد ارزشمند؛ یکبار برای همیشه به داستان تلخ چرخه تورمی بسیار مخرب کشور پایان دهند تا پس از این نظام اقتصادی ایران عزیز در سایه صحت و ثبات نظام پولی قادر به ارتقای سطح بهره وری عوامل تولید و تقویت رفاه و قدرت ملی باشد.
