یک مقام مسئول با هشدار نسبت به فرونشست دشتهای جنوب تهران گفت: قرارگیری ۷ ایستگاه گاز و دو انبار مواد نفتی و ۶۶ کارگاه خطرزا در محدوده فرونشست تهران می تواند موجب تهدید جان ۲میلیون نفر باشد.
به گزارش رتبه آنلاین به نقل از وزارت راه و شهرسازی،علی بیت‌اللهی رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در مورد آخرینوضعیت فرونشست زمین در جنوب پایتخت به ارائه تحقیقات چند ساله مرکز پرداخت و ضمن هشدارنسبت به وضعیت فرونشست زمین در آن منطقه از کلانشهر، گفت: محدوده رویداد فرونشست، جنوبشهر تهران و گستره های جنوبی و جنوب غرب آن را تا اراضی پایین دست ورامین و پیشوا تهدید می کند و زون فرونشست در جنوب شهر تهرانعلاوه بر مناطق شهری تهران، نسیمشهر، صباشهر، اسلامشهر، باقرآباد، کهریزک، چهاردانگهو نصیرآباد را نیز در بر میگیرد.
رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن وشهرسازی ادامه داد: قسمتی از راه آهن تهران – جنوب و تهران – تبریز در این محدود قراردارد.آزاد راه امتداد کمربندی تهران (آزادگان)، جاده قدیم کرج، اتوبان تهران- ساوه و جادهقدیم ساوه و جاده احمدآباد مستوفی، بلوار رسول اکرم، بلوار غدیر و جاده شهریار و بزرگراهکمربندی دوم تهران از بزرگراه‌ها وجاده‌های مهمی است که در این محدوده واقع شده است.
بیت‌اللهی افزود: وجود پالایشگاه نفت تهران و نیز کارخانه‌های بسیارینظیر ایران خودرو دیزل، سایپا و شیرپاستوریزه تهران، و شهرک‌های‌صنعتی متعدد این منطقه(جنوب تهران) را بسیار با اهمیت کرده است.
این محقق و استاد دانشگاه ایجاد چاههای آب را درجنوب تهران، از دیگر چالش‌های آن منطقه عنوان کرد و گفت: وجود دشتهای متعدد در جنوب غرب، جنوب و جنوب‌شرق تهران از یکطرفو نیمه خشک بودن این گستره از طرف دیگر و تمرکز جمعیتی در این منطقه، احتمال حفر چاههای متعدد را متصور می‌سازد. این واقعیتی است که از توزیع چاههای منطقه به وضوحمی توان بدست آورد.
وی همچنین با ارایه آمار از وضعیت چاههای آب درجنوب تهران، از توزیع گسترده آنها در آن منطقه خبر داد و افزود: بر اساس آمار رسمیتا سال ۱۳۹۱ حدود ۵۰ هزار حلقه چاه در استان تهران وجود داشت که از فیروزکوه در غرب استانتا اخترآباد در شرق و از چرمشهر تا فشم توزیع شده‌اند.
بیت‌اللهی ادامه داد: علاوه بر این تعدادی از چاه‌هایموجود، چاه های غیر مجازی نیز وجود دارند که بدون پروانه حفر شده‌اند. تعداد دقیقآنها معلوم نیست. اما درصد عمده‌ای از چاههای مجاز را برابری می‌کند که به دلیلعدم وجود کنترل بدون کارشناسی، اقدام به استخراج آب زیرزمینی می‌کنند و به‌دلیل سرعت پمپ در برخی موارد موجب ماسه‌دهی چاه‌هاو تشکیل حفرات ریز و درشت در آبرفت می‌شوند که مهاجرت این حفرات به سطح زمین سبب تشکیلفروچال را فراهم می‌سازد.
حفر چاههای غیرمجاز در سال‌های ۷۹ تا ۸۳ شدت گرفت
رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن وشهرسازی گفت: آمار صدور پروانه‌های چاههای آب نشان می‌دهد که بر اساس آن، تنها ۱۰ درصد از چاههای موجود، سال صدور پروانه معینی دارند و بر اساس آمار، حفز چاه های غیرمجاز در سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ شتاب بیشتری گرفت.
وی نتایج بررسی‌های مرکز تحقیقات راه را در خصوص فرونشست جنوب تهران در ۱۱ محور به شرح زیر برشمرد:
– بر اساس اطلاعاترقومی موجود و در دسترس، طول خط راه آهن قرار گرفته در زون فرونشست حدود ۱۲۰ کیلومتر است. همچنین بر همین اساس ۲۵ کیلومتر از خطوط مترو در همین زون واقع‌اند.
– اتوبان های بینشهری نیز در محدوده فرونشست گستردگی طویلی دارند که جمع طول آنها حدود ۲۰۰ کیلومتر است.
– راه‌ها و معابرشهری و بینشهری اصلی و فرعی نیز جمعا طولی در حدود ۲۳۰۰ کیلومتر را در محدود فرونشست دارند.
– حدود ۲۱ دهنه پل در منطقه فرونشست قرار گرفته است که به عنوان نقاط مهم ارتباطیمسیرها به هم تلقی می‌شود. برخی از این پل‌ها در منطقه فرونشست دچار ترک و شکاف دراثر فرونشست شده‌اند.
فرودگاه مهرآباد در جوار زون فرونشست قرار دارد
– دو انبار مواد نفتیو سوختی و حدود ۴۴ جایگاه پمپ بنزین و ۱۵ جایگاه پمپ گاز در زون فرونشست واقع شده‌اند.
– در زون فرونشستحدود ۷ ایستگاه گاز قرار دارد. طول لوله نفت براساس داده‌های موجود ۳۰ کیلومتر، خطوط فشار قوی بیش از ۷۰ کیلومتر و خطوط اصلی گاز دارای طولی بیش از ۲۰۰ کیلومتر هستند.
– در پهنه فرونشستتعیین شده بر اساس مطالعات تصویربرداری راداری، ۵ منطقه شهری تهران، ۸ شهر، ۹۹ آبادی واقع شده‌اند. جمعیت شهری تهران که بر روی زون فرونشست و حواشیآن زندگی می کنند، یک میلیون و ۲۶۴ هزار و ۳۸۲ نفر و جمعیت غیر شهر تهران آن ۵۸۲ هزار و ۸۸۲ نفر هستند. بدین ترتیب جمعیت کل بر اساساطــلاعات مرکز آمار که در زون فرونشـست ساکن هستند، حدود یک میلیون و ۷۹۳ هزار و ۲۶۴ نفر خواهد بود.
– بر اساس آمار واطلاعات موجود، تعداد ساختمان‌های شهر تهران که در زون فرونشست واقع اند، ۲۵۱۴۸۰ دستگاه است. مراکز آموزشی شهر تهران نیز ۲۸۸ و تعداد بیمارستان و مراکز بهداشتی شهر تهران که در محدوده فرونشست واقعشده‌اند، ۵۷ عدد است و در محدوده فرونشست کارگاه هایتولید و یا حاوی مواد خطرزا حدود ۶۶ کارگاه موجود هستند.
– قرارگیری فرودگاهمهرآباد در حاشیه اراضی و زون فرونشست زمین یکی از مهمترین عوامل ریسک فرونشست را دراین محدوده بوجود آورده است. قرارگیری فرودگاه در حاشیه زون فرونشست امکان پدیداریترک‌ها و شکاف‌های سطح زمین را در این محدوده فراهم می‌سازد.
– نکته مهم دیگر واقعشدن تعدادی از گسل‌های لرزه‌زای منطقه در زون فرونشست است. طول گسل‌های موجود در محدودهفرونشست حدود ۱۶۵ کیلومتر برآورد شده است.
– قسمت عمده‌ای ازبافت فرسوده شهر تهران در زون فرونشست قرار گرفته است.
وی در بیان اقداماتی که مرکز تحقیقات در زمینه فروریزش‌هایشهر تهران انجام داده است، گفت: ارائه نتایج بررسی‌های فروریزش شهران به شورای‌عالیمعماری و شهرسازی، ارائه گزارش‌های تهیه شده به وزرای راه و شهرسازی و کشور، استاندارتهران، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، تشکیل کمیته قنوات با هدف تدوین ضوابطساخت و ساز در حریم قنوات، تشکیل گروه کارشناسی با دعوت از اساتید دانشگاهی دانشگاه‌هایبرتر شهر تهران و کارشناسان خبره با هدف ارزیابی فروریزش‌های شهر تهران بخشی از فعالیت‌هایمرکز در این زمینه است.
بیت‌اللهی از دیگر اقدامات مرکز تحقیقات را ارائهدر کمیسیون فرعی امور زیربنائی دولت، ارائه نتایج برای وزیر کشور و ارائه نتایج برایاستاندار تهران و مدیران کل استانی عنوانکرد.