باید برای صادرات معافیت قائل شویم و مشوق‌های پایدار برای آن بگذاریم
«در مسیر حرکت ۴۰ ساله جمهوری اسلامی ایران، گام‌های خوبی برداشته شده است، منابع ما در زمینه‌ی روستاها و مسائل زیربنایی روستایی به خوبی مصرف شده است، اما اقتصاد کشور باید زاینده و بالنده باشد؛ اینکه منابعی را از نفت بگیریم و خرج کنیم، اقتصاد زاینده به وجود نخواهد آمد؛ ما باید نقص خودمان را بفهمیم و به آن توجه کنیم.» این جملاتی است که علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی آنها را روایت کرده تا بگوید که باید به موضوع صادرات و کالای تولیدی ایرانی توجه داشت. رییس قوه مفننه در سخنرانیهای پر تعدادی بر موضوع صادرات و تولید صادرات محور تاکید کرده و این روایت از او شخصی مدافع تولید داخلی و تجارت جهانی ساخته است. در این گزارش بخشی از دیدگاه‌های او که در مناسبت‌های مختلف روایت شده است را خواهید خواند:
توجه به محصولات صادراتی
رئیس مجلس شورای اسلامی یکی از منتفدان کمبودهای صادراتی است و در این خصوص معتقد است که محصولات صادراتی به کشورهای هدف قابل مقایسه با محصولات دیگر نیست. او در این حوزه گفته است: آنها نرخ بانکی شان دو، سه درصد است، شما می‌خواهید محصولی را با ۲۰ درصد سود بانکی تولید کنند و آن را صادر هم بکنند؟ پس باید به آنها یارانه دهیم و تخفیف‌ها و معافیت‌هایی برای آنها قائل شویم تا از آنها حمایت شود .
وی در مورد واردات هم در نقطه نظر صادراتی دیدگاهی مرتبط دارد و گفته است: ما قانونی برای واردات داشتیم که فقط با تعرفه‌ها بازی می‌کرد و معلوم شد این درست نبوده است؛ چراکه شرایط ما شرایطی عادی نیست.
لاریجانی گفت: من پیشنهاد می‌کنیم که مانع شویم محصولاتی که در داخل به‌اندازه نیازمان تولید می‌شود، از خارج وارد شود و نگذاریم که فریب‌مان دهند که با ممانعت از واردات، قاچاق افزایش می‌یابد؛ چراکه مبارزه با قاچاق راه دیگری دارد.
وی در این باره ادامه داد: الآن لباس از جاهای دیگر می‌آورند و لباس‌فروشان ما مشکل پیدا کرده‌اند، درحالی‌که از پارچه‌های بی‌کیفیت در آن استفاده شده است. وقتی ما محصول داخلی داریم، چرا اجازه می‌دهیم از خارج لباس وارد شود و با تعرفه هم نمی‌توانیم بازی کنیم؛ چراکه در خارج با سود بانکی کم محصول را تولید می‌کنند و چون به میزان انبوه هم تولید می‌کنند ارزان درمی‌آید، ازاین‌رو با محصولات داخلی ما قابل مقایسه نیست. بنابراین دست‌کم برای چند سال باید از محصولات داخلی صیانت کنیم.
سیاست ارزی نادرست و صادرات
لاریجانی همچنین در این حوزه معتقد است که با شرایطی که اکنون در کشور وجود دارد صادرات می‌تواند گسترش پیدا کند زیرا کشوری داریم که 15 کشور همسایه داریم و از این ظرفیت می‌توانیم برای صادرات استفاده کنیم.
وی ادامه داد: وقتی سیاست ارزی نادرستی انتخاب می‌کنند صادرات هم از دست می‌رود اما وقتی سیاست ارزی‌مان درست باشد صادرات هم رونق پیدا می‌کند.
«بنابراین ما در این زمینه فرصت‌هایی هم پیدا می‌کنیم. به نظر من نتیجه این، دوره نوسازی اقتصاد کشور خواهد بود یعنی ما در این دوره می‌توانیم اقتصاد کشور را با اتکا به خود رونق داده، خلاهای بوجود آمده را رفع کنیم و جوان‌های ما شغل بهتری پیدا کنند.»
وی تصریح کرد: اکنون بعضی افرادی که در کشور ما هستند برای آنها صرف نمی‌کند و از کشور خارج می‌شوند بنابراین خلا بوجود آمده را باید جبران کرد تا شغل مناسبی برای این افراد بوجود آید. ما که نباید شغل‌هایمان را در دست دیگران بدهیم.
وی افزود: ما می‌توانیم روی این مساله تمرکز کنیم که تعریف این دور و ملزومات آن چیست. من نمی‌گویم که ما از اینها استقبال کنیم بلکه باید همه راه‌ها را برویم، اما اگر فشاری هم در این دوره هست می‌توانیم آن را تبدیل به فرصت کنیم.
لاریجانی بر همین اساس اضافه کرد: حال اینکه نتیجه آن چه خواهد بود من فکر می‌کنم ایران پایدارتری خواهد بود یعنی در این صورت شرایط ایران دیگر به گونه‌ای نخواهد بود که طرف مقابل نتوانند با یک تکان خوردن شرایط اقتصادی ما را به هم بزنند؛ در این صورت فضای آینده ما قوی‌تر خواهد بود.
تشکیل وزارتخانه برای توسعه صادرات
لاریجانی ادامه داد: تشکیل وزارتخانه برای توسعه صادرات اقدام خوبی می تواند باشد و دولت نیز با این موضوع موافق است و با توجه به اینکه بازارهای خوبی در اطراف کشور وجود دارد می توان به طور مثال محصولات کشاورزی را به کشورهایی مانند روسیه و عراق صادر کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مجلس از بخش کشاورزی حمایت می کند، گفت: باید به بیمه محصولات کشاورزی توجه شود چرا که متاسفانه کشاورزان با مسائلی مانند سرمازدگی و خشکسالی روبه رو هستند. باید نقص های مربوط به بیمه کشاورزی رفع شود چرا که در حال حاضر به محض وقوع حادثه برای پرداخت خسارت به کشاورزان باید منابع تزریق شود.
لاریجانی با بیان اینکه در همه جای دنیا از بخش کشاورزی حمایت می شود، گفت: در خصوص رفع مشکلات مربوط به خرید تضمینی محصولات کشاورزی نیز کمیسیون کشاورزی با سازمان برنامه بودجه هماهنگی های لازم را داشته باشد.
لنگی وجود دارد
رئیس قوه مقننه در حوزه توجه به صادرات هم با بیان اینکه در صادرات محصولات کشاورزی اصطلاحا لنگی وجود دارد، گفت: باید در انجام امور براساس اولویت کارها صورت بگیرد و اینگونه نباشد که از یک طرف محصولات آبی کشاورزی تولید شود اما از طرف دیگر آب به صورت مجازی به کشورهای دیگر داده شود چرا که این کار عقلایی نیست بنابراین با لحاظ طرح آمایش کشاورزی می توان زنجیره کار را طوری تعریف کرد که از ارزش افزوده متناسب برخوردار باشد به طور مثال اگر زنجیره تولید خرما کامل شود می توان صادرات این محصول را افزایش داد.
لاریجانی ادامه داد: اگر زنجیره صنعتی در بخش کشاورزی کامل شود و در صنایع کشاورزی و وابسته مانند بسته بندی سرمایه گذاری شود بخش کشاورزی پیشرفت خواهد کرد.
مشوق های صادراتی
رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم توجه به مشوق های صادراتی افزود: خیلی از کشورها برای راه اندازی موتور صادرات از صادرکنندگان حمایت می کنند، مشوق های صادراتی در کشور پنچر است، مشوق ها یکساله هستند لذا صادرکنندگان دل قرصی ندارند و اگر سازمان برنامه و بودجه نیز با کمبود منابع مالی روبرو شود، منابعی که برای مشوق های صادراتی در نظر گرفته به بخش های دیگر اختصاص می دهد.
لاریجانی افزود: در جلسه با وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز این موضوع را مطرح کردم که باید از صادرات پشتیبانی دائمی شود و این موضوع در بودجه کشور منعکس شود و در این راستا پیشنهاداتی مانند لزوم اعمال تعرفه بر واردات برخی از کالاها مطرح شد. همچنین به یکی از کمیسیون های تخصصی مجلس تاکید داشتم که در این رابطه طرحی را آماده کنند چرا که اینگونه طرح ها بار مالی نیز ایجاد نمی کند و اگر دولت لایحه ندهد می تواند در قالب طرح پیگیری شود.
وی با تاکید بر لزوم اینکه باید پشتیبانی از صادرات یک امر دائمی باشد، افزود: وزارت صنعت و اتاق بازرگانی پیشنهادهای خود را در راستای حمایت دائمی از صادرات ارائه دهد. صادرات استان قم نیز باید بیش از مقدار فعلی باشد، هر چند که کارهای خوبی صورت گرفته، اما نیاز به جهش بیشتر وجود دارد.
مکانیزم جدید در صادرات
رئیس قوه مقنننه کشورمان تصریح کرد: برخی از محصولات تولیدی برای صادرات به کشورهایی مانند افغانستان و عراق خوب است، اما اینکه فقط به بازارهای اطراف توجه کنیم، نگاه خوبی نیست، بلکه باید رویکرد فراگیر باشد و در این راستا می توان به بازار روسیه نیز توجه کرد، در حال حاضر با روس ها از روابط خوبی برخورداریم و به صورت اجمالی نیز آنان علاقه مند به مبادلات اقتصادی هستند ولی بازار صادرات ما رونق ندارد و تنها یک الی دو شرکت در روسیه حضور موفقی دارند.
لاریجانی در این رابطه افزود: اینکه مکانیزم جدیدی باید در صادرات مدنظر باشد، نکته خوبی است و حتی آن دو شرکتی که در زمینه صادرات به روسیه موفق هستند، حدود یک سال و نیم بر روی روش های صادراتی کار کردند، در هر صورت صادرات به صورت سنتی تغییر کرده، البته با این حرف ها نمی خواهم توپ را به زمین بخش خصوصی بیندازم، بلکه این حرف ها خیرخواهانه است.
وی افزود: نکته دیگر اینکه صادرات فرش برای قم بسیار مهم بوده و در این راستا تبلیغات مهم است و صادرکننندگان ممکن است استعداد تبلیغات را نداشته باشند که در این بخش می توان از ظرفیت مشوق های صادراتی استفاده کرد و باید در دوره گذار برای صادرات حمایت های لازم صورت گیرد.
لاریجانی با بیان اینکه صادرات باید برجسته شود، افزود: دوستان اتاق بازرگانی همراه با سایر دستگاه های ذیربط پیشنهادات مدون خود را در راستای تقویت تولید و صادرات ارائه دهند تا در بودجه لحاظ شود و بخش هایی که نیاز به قانون دائمی دارند، از طریق طرح یا لایحه مدنظر قرار گیرند، چرا که اصطلاحا این رفت و برگشت ها بین ما و بخش خصوصی می تواند به رفع مشکلات منتهی شود.
تاکید بر تولید و صادرات
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ما همچنان دچار رکود در اقتصاد هستیم، گفت: رونق اقتصادی ایجاد نشده است، باید کمک کنیم بخش تولید، رونق پیدا کند.
لاریجانی با بیان اینکه ما همچنان دچار رکود در اقتصاد هستیم، گفت: رونق اقتصادی ایجاد نشده است، باید کمک کنیم بخش تولید، رونق پیدا کند. ممکن است فشارهای درآمدی از نظر مالیات، متناسب باشد و بعد تغییر کند، اما رونق ایجاد کردن در کنار این فشارها، ایجاب می‌کند که مسائل تولیدکنندگان به درستی درک شود.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: توصیه می‌کنم با بخش خصوصی و اتاق بازرگانی در حوزه بانک و مالیات در تعامل باشید و آنها را درک کنید، تا صادرات و تولید درست نشود، شرایط برای کسب درآمد مهیا نخواهد شد.
وی افزود: امروز در زمانی هستیم که شرایط کشور اقتضائات جدیدی دارد و نگاه به قانونگذاری باید از نوع متعارف آن تغییر کند.
لاریجانی با اشاره به وضعیت اقتصاد درونی کشورمان عنوان کرد: ما امروز چالش های متعددی در این حوزه داریم که برخی از این چالش ها مزمن و مربوط به چندین دوره است؛ این چالش ها طوری به هم تنیده هستند که حل تک موردی آنها حلال مشکلات نیست.
وی افزود: یکی از مشکلات عمده کشور در این حوزه مسئله بودجه است.
رئیس مجلس در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در حوزه مسائل اقتصادی اگر بخواهیم مسئولیت شناسانه به مسائل کشور نگاه کنیم، باید در راستای حل مشکلات کشور اقدام شود. اگر مشکلات کشور به صورت منظمی از نظر اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد حدود ۳۰ چالش بزرگ اقتصادی در کشور وجود دارد که باید با همین منابع موجود بتوانیم چالش ها را حل کنیم.
لاریجانی تأکید کرد: هنوز در ابتدای کار هستیم و این چالش‌ها باید مورد بررسی قرار گرفته و از بنیه علمی مراکز مختلف در این زمینه استفاده شود.
زمینه را برای سرمایه‌گذاری فراهم کنیم
علی لاریجانی گفت: برای کسانی که سرمایه‌گذاری در تولید می‌کنند و در اشتغال، به‌خصوص در استان‌های کم‌برخوردار، تسهیلات ویژه و معافیت‌های خاص قائل می‌شویم تا آنها بتوانند از شرایط بیرون بیایند البته من خیلی به روش‌هایی که در دو کابینه برای طرح‌های زودبازده انجام شد، ندارم و تجارب گذشته نشان داد که این طرح‌ها خیلی موفق نیستند؛ چراکه ما باید زمینه را برای سرمایه‌گذاری فراهم کنیم و اگر می‌خواهیم پولی خرج کنیم، یارانه برای تسهیلات بانک بدهیم که بروند سرمایه‌گذاری کنند.
وی درباره موضوع صادرات خاطرنشان کرد: اگر صادرات در این کشور راه نیفتد، وضع کشور درست نمی‌شود؛ ما باید برای صادرات معافیت قائل شویم و مشوق‌های پایدار برای آن بگذاریم تا برای صادرات انگیزه ایجاد شود.
