توسعه صنعت حمل‌و‌نقل هوایی در دنیای امروز، نقش مهمی به عنوان رونق‌دهنده و موتور رشد اقتصادی ایفا می‌کند. در این حوزه، پارک لجستیک یکی از رویکردهایی است که می‌تواند در برنامه‌ای منسجم و جامع، پتانسیل‌های نهفته صنعت حمل‌و‌نقل هوایی را به نیروی محرکه‌ای برای سرعت بخشیدن به چرخه اقتصاد و افزایش بهره‌وری آن بدل کند.
به گزارش رتیه آنلاین، پارک لجستیک با توسعه زیرساخت‌ها و ایجاد شرایط مساعد، بستر واردات، صادرات، صادرات مجدد و ترانزیت بار و کالاهای مختلف را بهبود و گسترش می‌دهد و زمینه جذب شرکت‌ها در صنایع مختلف را نیز فراهم می‌کند. به عبارت دیگر، قطب‌های لجستیکی با کاهش پیچیدگی‌ها و تسهیل فرآیندهای زنجیره تولید به مصرف، شرکت‌های حمل‌کننده، تولید‌کننده و مصرف کنندگان را در محیطی یکپارچه گرد هم می‌آورد.
تراکم شرکت‌ها و کارخانه‌های تولیدی در یک منطقه، هزینه تهیه و حمل‌و‌نقل مواد اولیه و کالای مورد نیاز هر صنعت را کاهش داده و سرعت فرآیندها را افزایش می‌دهد. همچنین صنعت لجستیک علاوه بر تولید اشتغال، افزایش تولید ناخالص داخلی، افزایش فرصت‌های توسعه بازارهای بین‌المللی در صنایع مختلف و به تبع آن صنایع دیگر جهت آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم و ترویج فرهنگ را نیز سبب می‌شود.
مزیت‌های قطب لجستیکی
کاهش زمان تحویل کالا، برنامه زمانی منظم و قابل اتکا، کیفیت برتر و سهولت تحویل کالا به دلیل تمرکز تسهیلات مربوطه در یک منطقه با استفاده از تکنولوژی‌های هوشمند حمل‌و‌نقل، از مزیت‌های قابل توجه قطب‌های لجستیکی است.
به علاوه نمی‌توان از ارتباط بین اهداف توسعه پایدار سازمان ملل و برقراری پارک لجستیک به عنوان ابزاری استراتژیک در توسعه شهری در جهت نیل به این چشم‌انداز جهانی صرف نظر کرد.
لذا در دنیای پر‌رقابت امروز، با در نظر گرفتن زمان به عنوان فاکتوری تاثیرگذار برای حضوری موفق در این عرصه، پارک لجستیک و تجمع بسیاری از صنایع در کنار یکدیگر، تسهیل‌کننده رسیدن به اهداف توسعه پایدار بوده و وجود یک نقشه راه جامع در توسعه و به کارگیری این صنعت، تسریع‌کننده امور است.
رونق حمل‌و‌نقل هوایی در پسابرجام
در ایران و پس از توافق هسته‌ای، یکی از دستاوردهای مهم برجام، فرصت‌های مناسبی بود که در جهت رونق‌دهی به صنعت حمل‌و‌نقل هوایی کشورمان به عنوان یکی از صنایع راهبردی ایجاد شد که به واسطه سال‌ها رکود و تحریم، آسیب‌هایی اساسی به پیکره آن وارد شده بود.
عقد قرارداد با شرکت‌های بزرگ برون‌مرزی و بازگشت شرکت‌های هواپیمایی خارجی به چرخه عملیاتی هوانوردی کشور، از زمره این دستاوردها بوده است.
در این راستا با تصویب ماده 166 برنامه پنجم توسعه و قانون تبدیل 1500 هکتار از اراضی شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) به منطقه آزاد و 2500 هکتار به منطقه ویژه اقتصادی و همچنین بر اساس برنامه پنج‌ساله شهر فرودگاهی امام خمینی(ره)، با هدف توسعه و تبدیل شدن به قطب اول کارگو منطقه، در خرداد ماه سال 96، قراردادی با شرکت ADI در جهت طراحی و راه‌اندازی پارک لجستیک شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) منعقد شد. ایجاد پارک لجستیک در منطقه آزاد و ویژه اقتصادی شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) هم‌افزونی شگرفی را با توجه به احاطه شدن در جمعیت 25 میلیونی پنج استان اطراف ایجاد خواهد کرد.
پیش‌بینی‌های پارک لجستیک
زیر ساخت گسترده و کارآمد یکی از شرایط اساسی رقابت‌پذیری است. بانک جهانی هر دوسال یک‌بار کشورهای جهان را به لحاظ شاخص کارآمدی لجستیک (LPI) رتبه‌بندی می‌کند. تسهیل تجارت و حمل‌و‌نقل اهمیتی اساسی برای رقایت در بازار جهانی دارد. تجار باید بتوانند کالاها و خدمات خود را به طور مطمئن، ایمن، به موقع و با هزینه اندک در سطح بین‌المللی عرضه کنند.
تجارت بین‌المللی توسط شبکه‌ای از کارگزاران لجستیکی انجام می‌گیرد که به طور فزاینده‌ای خصلت جهانی یافته و کارکردهای متعددی را در در زنجیره تامین بین‌المللی بر عهده دارد. پیش‌بینی پهنه بار و لجستیک در شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) با نگاهی به کشورهای آلمان، سنگاپور، هلند، بلژیک و سوییس بوده است که عملکرد ممتازی را در حوزه لجستیک در سال 2016 داشته‌اند.
حوزه‌های پیش‌بینی شده در بخش پارک لجستیک عبارتند از:
1- شهربار (پایانه ترکیبی و بندر خشک)
2- ترمینال کانتینری (ترمینال ریل)
3- محوطه بارگیری و تخلیه
4- انبارداری، بسته‌بندی و توزیع
5- خدمات واردات و صادرات
6- خدمات ترانزیت بار و صادرات مجدد
7- محوطه تخلیه و بارگیری کامیون
8- فضاهای اداری، رفاهی و گمرکات
9- سردخانه‌های با دمای صفر و زیر صفر
مراحل اجرایی شهر لجستیکی
شرکت ADI با ارائه راهکارهای بومی و مبتکرانه مختص هر منطقه در حوزه لجستیک با هدف پیشروی بر اساس استاندارهای بین‌المللی، در جهت توسعه و رشد بازار مشتریانش قدم بر‌می‌دارد. در این راستا این شرکت در برنامه دو‌مرحله‌ای خود در ایران، ابتدا به تعریف، طراحی و برنامه‌ریزی شهر لجستیکی پرداخته و در مرحله دوم اقدام به پیاده‌سازی آن می‌کند. تمرکزADI بر لجستیک، تجارت، حمل‌و‌نقل و فریت مرتبط با صنایع سبک خواهد بود.
این شرکت با هدف افزایش ارزش پیشنهادی و رقابتی پارک لجستیکی امام خمینی(ره) در بازار، ابتدا به تحلیل 360 درجه وضعیت کنونی شهر فرودگاهی پرداخته و پس از تکمیل اطلاعات خود در زمینه قوانین موجود در کشور و نیازمندی‌های متقاضیان فعلی، با ارائه پیشنهادات خود در جهت رسیدن به استانداردهای جهانی، طرح جامعی شامل الزامات و نیازمندی‌های متقاضیان، قوانین تطبیق‌یافته منطقه آزاد و منطقه ویژه اقتصادی، رویکردهای سرمایه‌گذاری و روش‌های امکان‌سنجی را ارائه کرده و پس از آن طراحی صورت گرفته را اجرایی خواهد کرد.
بدیهی است که طراحی پارک لجستیک، هم‌راستا و هم‌پوشان طرح جامع موجود شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) خواهد بود که اخیرا طرح جامع فرودگاهی توسط وزیر محترم راه‌و‌شهرسازی به تصویب رسیده و بررسی‌ها جهت تایید و تصویب طرح جامع شهر فرودگاهی نیز در حال انجام است.
فرصت طلایی برای ایران
در همین حوزه و با توجه به پتانسیل جغرافیایی و منطقه‌ای مناسب ایران و در نظر گرفتن اوضاع بی‌ثبات داخلی و بین‌المللی کشورهای همسایه که برخی از آنها از برترین بهره‌برداران صنعت لجستیک و حمل‌و‌نقل هوایی در جهان هستند، فرصتی طلایی برای کشور ما ایجاد شده تا بتوانیم جریان پر‌درآمد لجستیک، فریت، ترانزیت و همچنین گردشگری را به سوی ایران اسلامی هدایت کنیم. استفاده از این فرصت طلایی، نیازمند بسترسازی مناسبی در جهت یکپارچه کردن اهداف، شناسایی داشته‌ها و نواقص، استخراج راهکارها و تبدیل آنها به یک برنامه عملیاتی جامع است که با اقدامات اخیری که در این راستا صورت گرفته است، با یاری خداوند متعال، در سال‌های آینده جهش بزرگی را در رشد اقتصاد کشور و برداشته شدن بار سنگین تکیه به درآمد‌های نفتی شاهد خواهیم بود.