پس از چند ماه گمانه زنی و مذاکراتی که از سوی مقامهای ایرانی نه تایید و نه رد میشد، سرانجام دو شرکت هواپیمایی ایرانی خرید ۴۰ فروند سوخو ۱۰۰ روسیه را در دستور کار قرار دادند. هواپیماهایی که به نظر میرسد حتی در خود کشور روسیه نیز چندان حضور محسوسی ندارند.
به گزارش ایسنا، دو ایرلاین ایران ایرتور و آسمان در حاشیه آخرین اجلاس هوایی که در ترکیه برگزار میشود، دو توافقنامه امضا کردند که حاصل آن ورود ۴۰ فروند سوخو ۱۰۰ روسیه به ایران خواهد بود.
این هواپیما یکی از جدیدترین جتهای منطقهای روسیه به حساب میآید که از سوی شرکت هواپیماساز شرکت سوخو که اصلیترین شهرت خود را در حوزه ساخت هواپیماهای نظامی به دست آورده، میتواند پس از چند سال وقفه بار دیگر پای هواپیماهای این همسایه شمالی را به ایران باز کند.
پیش از این هواپیمای توپولوف که از سوی چند شرکت هواپیمایی ایرانی خریداری شده بود، با حوادث تلخ و سقوطهای وحشتناک کار خود را پایان داد و پس از آن نیز هواپیمای آنتونوف نتوانست چاره ناوگان ایران باشد و حتی تلاش برای ایجاد خط تولید آن در ایران به پروژه ناموفق ایران ۱۴۰ منجر شد که در آخرین آن به سقوط هواپیمای تهران- طبس ختم شد.
هواپیمای جدید روسیه اما ادعایی جداگانهای دارد و از این رو برای آنان تبلیغات قابل توجهی صورت گرفته است. این هواپیما که تولیدش در سال ۲۰۰۷ نهایی شد و نخستین پروازش نیز در سال ۲۰۰۸ میلادی به ثبت رسید، از حدود هفت سال قبل برای برخی از ایرلاینهای منطقه به فروش گذاشته شده و طبق آخرین آمار تا پایان ماه مارس سال ۲۰۱۸، ۱۵۶ پروند از این هواپیما ساخته و به ایرلاینهای متقاضی ارائه شده است. این هواپیمای دو موتوره که بسته به شرایط پروازی تا سقف ۱۰۸ مسافر را جابهجا میکند، با وجود تلاشهای گسترده همچنان در حد ایرلاینهای همسایه روسیه به فروش میرود و هنوز نتوانسته در سطح بینالمللی جای پای خود را محکم کند.
بر اساس آخرین آمارهای ارائه شده، از مجموع ۱۶ ایرلاینی که این هواپیما را تحویل گرفتهاند، ۱۱ شرکت هواپیمایی در روسیه به ثبت رسیدهاند و شرکتهای خارجی خریداران نیز سفارشهای بالایی نداشتهاند. آمار سالهای گذشته نیز نشان میدهد که از سال ۲۰۱۴ که روسیه ۲۷ فروند از این هواپیما را تحویل داد، در سالهای قبل سفارش، افزایش نیافته و تا پایان سال ۲۰۱۷ سفارش سالانه آن ۲۵ فروند اعلام شده است.
ایرلاینهای روسی خریدار این هواپیما نیز جزو شرکتهای مطرح به حساب نمیآیند ولی همچنان بزرگترین ایرلاین روسیه، اصلیترین سفارشدهنده این هواپیماست. هر چند این سفارشات در قیاس با میزان کلی ناوگان این هواپیمایی نقش خاصی ندارد.
شرکت هواپیمایی ایرو فلات که به عنوان بزرگترین شرکت هواپیمایی روسیه و حامل پرچم این کشور به شمار میرود، بر اساس آخرین آمارها ۲۳۲ هواپیمای فعال دارد که از این رقم تنها ۱۸ درصد از ناوگان این شرکت به هواپیمای سوخو اختصاص یافته و این به معنای آن است که حتی مردم روسیه نیز ترجیح میدهند هواپیماهای خارجی سوار شوند.
نگاهی به وضعیت ناوگان این شرکت هواپیمایی و روسی نشان میدهد ایرباس ۳۲۰ و ۳۲۱ بیش از ۱۰۰ فروند از ناوگان این شرکت را به خود اختصاص دادهاند و به ایرباس ۳۳۰ در دو مدل مختلف نیز نقش دیگری از این ناوگان است. این شرکت روسی در حال حاضر ۳۸ فروند بوئینگ ۷۳۷ و ۱۶ فروند بوئینگ ۷۷۷ در اختیار دارد تا به این ترتیب ۱۹۰ فروند از هواپیماهای بزرگترین ایرلاین روسیه از ایرباس و بوئینگ تشکیل شده باشد.
هر چند هواپیمای سوخو ۱۰۰ یک جت منطقهای به حساب آمده که توان انجام پروازهای کوتاهمدت را دارد اما با توجه به گستردگی مساحت جغرافیایی روسیه و نیاز این کشور به انجام پروازهای داخلی گسترده، بررسی شرایط نشان میدهد همچنان انتخاب اصلی ایرلاینها و مردم روسیه هواپیماهای ساخت داخل این کشور نیست و از این رو ایرلاینهای ایرانی باید قدری در انتخابهای خود دقت عمل داشته باشند.
البته سنگاندازیهای آمریکا در مسیر ورود ۲۰۰ فروند هواپیمای خریداری شده از سوی ایران ایر نیز در چرخش شرکتهای ایرانی به سمت هواپیماهای روس کم تاثیر نیست اما باید دید آیا امکان خرید هواپیمای شرکتهایی مانند امبرائر برزیل یا بمباردیه کانادا نیز وجود نداشته یا این انتخاب تنها به دلیل راحت بودن خرید هواپیماهای روس صورت گرفته است. هواپیماهایی که ورودشان به ایران برای یکی از شرکتهای ایرانی یک میلیارد دلار آب خورده است.