معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران، از امکان رسیدن توان صنعت نفت ایران به تولید ۹ میلیون بشکه در روز در یک دوره ۲۰ ساله رو‌نمایی کرد. غلامرضا منوچهری، به تسلطش بر مباحث گوناگون بالادست صنعت نفت مشهور است، بنابراین زمانی که امکان تولید ۹ میلیون بشکه در روز را مطرح می‌کند، نمی‌توان به سادگی از کنارش گذشت.
به گزارش رتبه آنلاین، ایران بیشترین میزان تولید روزانه نفتی که داشته حدود ۶ میلیون بشکه در روز بوده که پیش از انقلاب محقق شده است، از این‌رو بسیاری از هدف‌گذاری‌ها برای افزایش تولید بازگشت به تولید ۶ میلیون بشکه در روز است و حتی برخی رسیدن به این رقم را ممکن نمی‌دانند. با این حال او رسیدن به چنین ارقام تولیدی را منوط به چیرگی بر چالش‌های سرمایه‌گذاری و فناوری می‌داند و معتقد است «ایران بهترین جای دنیا برای توسعه میدان‌های نفت و گاز است و تا ۱۰۰ سال آینده کار برای انجام در صنعت نفت دارد.» منوچهری این اظهارات را در خلال گفت‌وگو با نشریه The Oil & Gas Year، مطرح کرده است و علاوه بر آن مباحث دیگری را نیز عنوان می‌کند. به گفته وی، حجم ذخایر نفت قابل‌استحصال ایران بسیار بیشتر از ارقامی است که پیش از این مطرح می‌شد، از این‌رو شرکت ملی نفت باید ارقام جدیدی را برای حجم ذخایر نفتی مطرح کند، ارقامی که می‌تواند رتبه ایران در اوپک و دنیا را از لحاظ حجم ذخایر تغییر دهد. ایران در حال حاضر بعد از ونزوئلا و عربستان، رتبه سوم را از لحاظ حجم ذخایر در اوپک دارد. آیا ارقام جدید ممکن است، سطح ذخایر نفتی ایران را به بیش از ارقام اعلام شده از ذخایر عربستان برساند؟
رتبه ذخایر نفتی ایران تغییر کرده است
یکی از مهمترین نکاتی که در صحبت‌های منوچهری به چشم می‌خورد، افزایش حجم ذخایر نفتی ایران است. به گفته وی، بر اساس مطالعات میدانی که اکنون از شرکت‌های نفتی بین‌المللی دریافت کرده‌ایم (حدود ۳۰ گزارش) بسیاری از میدان‌های نفت و گاز ایران، شامل میدان‌های توسعه‌یافته و توسعه‌نیافته، ذخایر و ظرفیت تولید بیشتری نسبت به تصورات گذشته ما دارند. منوچهری با بیان اینکه گمان می‌کنم شرکت ملی نفت باید به‌زودی ارقام مربوط به ذخایر نفت ایران را روزآمد کند، می‌گوید: ارقام جدید ذخایر نفتی جایگاه ما را در اوپک و دیگر نهادهای بین‌المللی تغییر می‌دهد.معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران بر این باور است که ایران در کنار عراق بهترین فرصت‌ها را برای شرکت‌های نفتی بین‌المللی ارائه می‌کند. وی در این‌خصوص می‌گوید: «حوزه‌های نفتی نامتعارف زیادی در جهان، همچون میدان‌های نفت و گاز شیل در آمریکای‌شمالی وجود دارند، اما در زمینه میدان‌های متعارف، ایران اکنون بهترین ظرفیت را دارد.» به گفته منوچهری، اگرچه ایران همچنان در ارتباط با تحریم‌ها و آمریکا چالش‌هایی را تجربه می‌کند اما از شرکت‌های اروپایی، روسی و چینی و همچنین از کشورهایی همچون کره‌جنوبی، ژاپن، سنگاپور، هند، مالزی و اندونزی، ابراز تمایل زیادی دریافت کرده است.
وی نیروی کار شایسته، شرکت‌های خدماتی و شرکت‌های اکتشاف و تولید را نقاط قوت صنعت نفت ایران می‌داند و بر این باور است که تولید نفت توسط این سه گروه در دهه آینده افزایش می‌یابد. او تاکید دارد الگوی جدید قراردادهای نفتی ما مستحکم است و شرکت‌های نفتی بین‌المللی درک می‌کنند که این الگو چارچوبی مطلوب برای مشارکت بلندمدت و برد-برد فراهم می‌کند.
مذاکره با شرکت‌های نفتی ادامه دارد
منوچهری روند مذاکره با شرکت‌های خارجی را اینگونه اعلام می‌کند: «ما با بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی پس از دریافت پیشنهادها و بررسی آنها، مذاکره می‌کنیم. گاهی نیز مناقصه برگزار می‌کنیم، اما غالبا از طریق مذاکره مستقیم اقدام می‌کنیم و گاهی همزمان با چند شرکت مذاکره داریم.» به گفته وی، تا امروز ما ۱۰گروه مذاکراتی برای ۱۰ میدان متفاوت داریم و پیشرفت‌های زیادی داشته‌ایم.این مقام مسوول با بیان اینکه الگوی قرارداد (متن اصلی و ۱۴ تا ۱۵ الحاقیه) نهایی شده است، می‌گوید: «بنابراین برای شرکت‌های خارجی علاقه‌مند به ورود به صنعت نفت ایران، هیچ ابهامی وجود ندارد. اطلاعات را از طریق توافق‌های محرمانگی به آنها ارائه می‌کنیم.» به گفته منوچهری به‌طور معمول مذاکره با شرکت اصلی یعنی شرکت‌هایی که ممکن است در آینده، بهره‌بردار میدان باشند، آغاز می‌شود. آنها در مرحله بعدی، شریک خود را وارد مذاکره می‌کنند.اما منوچهری در توضیح چرایی هماهنگی قراردادها با دیگر نهادهای کشور گفته است: «بر اساس مقررات ما، دیگر نهادها بر این مذاکرات نظارت می‌کنند و ما با آنها در ارتباط هستیم تا تضمین کنیم که پس از امضای قرارداد، دیگر هیچ دغدغه یا مساله‌ای وجود نخواهد داشت. این همان کاری است که برای توتال انجام دادیم. این فرآیندی است که از آن پیروی می‌کنیم و شرکت‌های نفتی بین‌المللی از آن راضی هستند.»
یادآوران؛ جذاب‌ترین پروژه نفتی
وی در پاسخ به این سوال که کدام میدان‌ها اولویت شرکت ملی نفت هستند، گفته است: «آزادگان و یادآوران. ما همچنین میدان پایدار غرب، آذر، چشمه‌خوش، سومار، چنگوله، یاران، دهلران، سهراب، اروند و لایه نفتی پارس‌جنوبی را داریم. همچنین چند میدان مهم دیگر وجود دارد که برای آنها مذاکره را آغاز کرده‌ایم. آزادگان پروژه اصلی است که به مناقصه گذاشته شده است.»معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران جذاب‌ترین پروژه نفتی را از نظر کمیت و کیفیت، یادآوران معرفی می‌کند. به گفته وی، برای میدان آزادگان، ظرفیت میدان ۳۴ میلیارد بشکه است و انتظار داریم در طرح توسعه ۲۰ ساله، ضریب بازیافت این میدان افزایش یابد. یادآوران تقریبا مشابه است اما با کیفیت مخزن بهتر و می‌توانیم انتظار تولید بالاتری را داشته باشیم. انتظار می‌رود تولید هر یک از این میدان‌ها ۶۰۰ هزار بشکه در روز و مجموع تولید آنها یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز باشد.وی با بیان اینکه فرصت‌های دیگری در میدان‌های توسعه‌یافته و توسعه‌نیافته وجود دارد که برخی آنها فراساحلی هستند، می‌افزاید: «میدان‌های فرزاد‌ای و فرزاد بی وجود دارند که هر دو میدان‌های توسعه‌نیافته هستند. ما برای میدان فرزاد بی‌در حال مذاکره با یک شرکت هندی هستیم. برخی شرکت‌ها، همچون شرکت گازپروم نفت اکتشاف‌هایی در این میدان‌ها داشته‌اند.» به گفته معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران میدان گازی کیش که یک میدان توسعه نیافته است، بسیاری از شرکت‌ها خواهان توسعه آن هستند زیرا از سه فاز پارس جنوبی بزرگتر است و گاز با کیفیتی دارد. همچنین یک میدان توسعه نیافته دیگر به نام بلال داریم که به اندازه میدان کیش بزرگ نیست.
۱۰۰ سال دیگر هم کار داریم
این مقام مسوول درباره چگونگی تامین مالی پروژههای نفتی گفته است: «همه پروژههای IPC به‌طور ۱۰۰ درصد از سوی اعضای کنسرسیوم تامین مالی می‌شوند. یک الگوی قراردادی به نام EPCF نیز وجود دارد که شرکت ملی نفت برای پروژههای کوچکتر بالادستی و میان‌دستی پیشنهاد می‌کند. طبق این الگو، کنسرسیوم پیمانکاران EPC (نه شرکت‌های نفتی) حدود ۲۰ درصد از پروژه را با دارایی و بودجه خود تامین مالی می‌کنند، ۴۰ درصد به‌طور مستقیم از سوی شرکت ملی نفت تامین اعتبار می‌شود و ۴۰ درصد دیگر باید از سوی پیمانکاران با تضمین شرکت ملی نفت تامین اعتبار شود. آنها می‌توانند از صندوق توسعه ملی، بانک‌های داخلی و حتی سرمایه‌گذاران و وامدهندگان خارجی، اعتبار به‌دست بیاورند.»به گفته وی، شرکت ملی نفت می‌خواهد ازدیاد برداشت بخشی از تعهد شرکت‌های نفتی بین‌المللی در همه قراردادهای جدید باشد. با این حال، موج نخست تولید اضافی مبتنی بر اجرای فناوری ازدیاد برداشت نخواهد بود، بلکه با استفاده از حفاری چاه‌های جدید با طراحی و تجهیزات بهتر و با روش‌های جدید حفاری انجام خواهد شد. در مرحله دوم بر‌اساس پیشنهاد شرکت، میتوان از روش‌های دیگری مانند تزریق آب، تزریق مواد شیمیایی و… استفاده کرد.
منوچهری می‌گوید: «بر اساس بررسی‌هایی که در ۱۵ ماه گذشته انجام داده‌ایم، برآورد می‌کنیم که در ۱۰ سال می‌توانیم روزانه سه میلیون بشکه ظرفیت اضافی تولید از این میدان‌ها به‌دست بیاوریم. ما در دهه ۱۹۷۰ میلادی چنین رکوردی را به‌جا گذاشته بودیم و می‌توانیم به این رقم باز‌گردیم و روزانه یک میلیون بشکه تولید میعانات نفتی را نیز اضافه کنیم.» با این حال وی رسیدن به این هدف را بسته به میزان جذب سرمایه و انعقاد قرارداد با شرکت‌های خارجی می‌داند.معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران بر این باور است که اگر بتوانیم بر چالش‌های سرمایه‌گذاری و فناوری چیره شویم، ایران بهترین جای دنیا برای توسعه میدان‌های جدید نفت و گاز متعارف است. وی می‌گوید: «در یک برنامه توسعه ۲۰ ساله، حتی دستیابی به رقم تولید روزانه ۹ میلیون بشکه نیز ممکن است. حتی ۱۰۰ سال دیگر نیز کار برای انجام در میدان‌های نفت و گاز ایران باقی می‌ماند.»
منبع : اقتصاد آنلاین