مهمترین مزیت جزیره کیش برای تبدیل شدن به قطب گردشگری سلامت درمنطقه است
-سال جاری 107 گردشگر خارجی از کشورهای مختلف از خدمات درمانی بیمارستان کیش بهره مند شدند
– با راه اندازی خط هوایی کیش _ مسقط 83 گردشگر عمانی هم برای دریافت خدمات درمانی بیمارستان کیش را برگزیدند
– ترمینال اختصاصی بین المللی فرودگاه کیش با ظرفیت 4 ونیم میلیون مسافر در سال به زودی به بهره برداری خواهد رسید
کمتر کسی است که منطقه آزاد کیش و جذابیت‌های این جزیره مرجانی را در ایران نشناسد.جزیره ای زیبا و آرام در خلیج همیشگی فارس که در اواخر دوران پهلوی برای پذیرایی از میهمانان خارجی و افراد خاص تجهیز شد و هیچگاه در ان دوران برای عموم مردم جای شناخته شده ای نبود. با ظهور انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، شورای انقلاب یکی از مهمترین تصمیم‌ها را در خصوص این جزیره می‌گیرد و امکانات ایجاد شده در این جزیره را به نفع عامه مردم و ساکنان این منطقه مصادره به خیر می‌کند و این جزیره را تبدیل به منطقه ای برای جذب گردشگران داخلی و محلی برای استفاده عموم ایران می‌کند. تبدیل این منطقه به یک منطقه آزاد تجاری یکی دیگر از تصمیم‌های مهم بعد از این سالها بود که با وقوع جنگ تحمیلی تا حدودی عقب می‌افتد. با پایان جنگ وجه ها به این جزیره آغاز و در سال ۱۳۶۸ براساس تبصره ۱۹ قانون برنامه اول توسعه به دولت اجازه داده شد که در جزیره کیش منطقه آزاد تجاری تاسیس کند.شکل گیری سازمان منطقه آزاد کیش این منطقه را محلی برای تجارت، کار، سکونت، گردش وتفریح همه ایرانیان تبدیل کرد و حالا می‌توان گفت این جزیره محلی برای همه ایرانیان است. در همین حوزه و برای بررسی روند رشد و توسعه این منطقه زیبا در ادامه گفت و گویی با غلامحسين مظفري مديرعامل سازمان منطقه آزاد كيش انجام داده‌ایم تا بدانیم چه تحولاتی در این 4 دهه رخ داده و در دهه پنجم انقلاب چه رویه‌ای پیش روست. این گفت و گو را بخوانید:
*با توجه به اینکه جزیره کیش تحولات فراوانی را در 4دهه گذشته تجربه کرده استف ابتدا در خصوص تاریخچه منطقه آزاد کیش توضیح دهید و بگویید مهمترین وقایع این جزیره قبل و بعد انقلاب چه بوده است؟
سالها قبل جزیره کیش منطقه ای فراموش شده با ساکنینی محدود بود که در چند روستای کوچک به کار ماهیگیری و صید مروارید مشغول بودند. گویا برای نخستین بار در دهه چهارم سده جاری این جزیره مورد توجه مسئولین وقت قرار می‌گیرد و برنامه ای برای توسعه این منطقه به عنوان گردشگری لوکس مطرح می شود . در نخستین گام ها از طبیعت زیبا و دریای بی نظیر آن در فصل های مناسب جهت پذیرایی از خاندان سلطنتی و اطرافیانشان با ساختن چند ویلا و کاخ مورد بهره برداری قرار می گیرد. در اواخر دوران پهلوی برای پذیرایی از میهمانان خارجی و افراد خاص از سراسر جهان اقدامات زیربنایی مانند ساخت فرودگاه و بندرگاه جهت رفت و آمد و تحرکات لجستیکی همچنین یک نیروگاه کوچک برق و چند دستگاه آب شیرین کن و یک هتل لوکس و تعدادی ویلای اقامتی و کازینو نیز ساخته و تجهیز می شود که بهره برداری از آنها با وقوع انقلاب اسلامی مسکوت می ماند.
*یعنی تا آن زمان مردم عادی به این جزیره نمی‌رفتند؟چه تحول مهمی پس از انقلاب رخ داد؟
پس از انقلاب اسلامی ایران بود که شورای انقلاب تصمیم می‌گیرد از امکانات ایجاد شده در این جزیره به نفع عامه مردم و ساکنان این منطقه با جذب گردشگران از داخل و تبدیل این منطقه به یک منطقه آزاد تجاری بهره برده شود.
برنامه این اتفاق مبارک، متاسفانه با وقوع جنگ تحمیلی تا حدودی تعطیل شد و کیش در این مدت تنها برای مقاصد شیلات و وارد کردن چند قلم کالای ضروری مردم بدون دریافت عوارض ورودی استفاده شد . با پایان جنگ دوباره توجه ها به این جزیره جلب و در سال ۱۳۶۸ براساس تبصره ۱۹ قانون برنامه اول توسعه به دولت اجازه داده شد که در جزیره کیش و دو منطقه دیگر یعنی قشم و چابهار اقدام به تأسیس منطقه آزاد تجاری کند. چگونگی اداره این مناطق در ۷ شهریور ۱۳۷۲ به تأیید مجلس شورای اسلامی رسید و در تاریخ ۲۱ شهریور ۱۳۷۲ مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفت.
درپی این مصوبه سازمان منطقه آزاد کیش ماموریت یافت جزیره کیش به محلی برای تجارت، کار، سکونت، گردش وتفریح همه ایرانیان تبدیل کند.
*نخستین اقدامات سازمان منطقه آزاد کیش پس از انقلاب چه بود و هدفگذاری اول بر چه اصلی بود؟
این سازمان از ابتدای کار با هدفگذاری بر انجام امور زیر بنایی مورد نیاز در جزیره، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال مفید سازنده، جذب سرمایه گذاری های داخلی وخارجی، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازارهای جهانی به منظور توسعه صادرات غیر نفتی، تدارک مقدمات تولید کالاهای صنعتی و راه اندازی صنایع تبدیلی، توسعه جزیره کیش به عنوان منطقه ای شاخص و دریچه ای برای تعاملات اقتصادی ملی وبین المللی را در دستور کار قرارداد.
بعد از تشکیل سازمان منطقه آزاد کیش و قانونمند شدن این منطقه آزاد علیرغم مشکلاتی که بواسطه عدم آگاهی بخشی از دستگاه های دولتی جهت همکاری با این منطقه ازاد وجود داشت و همچنین وجود تحریم های مداوم کشور از سوی قدرت های خارجی، کیش به همت مسئولان این منطقه در دوران های مختلف و همکاری بی نظیر بخش خصوصی و اهالی کیش پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است.
*با توجه به اقبال عمومی برای سفر به جزیره، در بخش اقامتی چه اقداماتی ساماندهی شده است؟
ساخت شهرک های اقامتی وایجاد زیرساخت های شهری در دو شهرک صدف و میرمهنا و سایر نقاط کیش، ساخت 50 هتل و مجموعه اقامتی لوکس و سه ستاره از سوی بخش خصوصی و به همین تعداد هتل در دست ساخت از پروژه های این حوزه است.
*مشارکت خارجی ها در توسعه طرح های این منطقه به چه شکل بوده است؟
مناطق آزاد به ویژه منطقه آزاد کیش در یک فاصله 25 ساله از تاسیس این منطقه تاکنون با استفاده از تجربیات بدست آورده در آزمون های مختلفی آبدیده و از پختگی لازم برخوردار شده است ، هرچند مشکلاتی که در روابط سیاسی کشور با برخی کشورهای بزرگ سرمایه داری وجود دارد در توسعه روابط بین الملل کیش مشکل ایجاد کرده است اما هر بار توانسته با پیدا کردن راه حل های مناسب از فضاهای باز موجود بیشترین بهره را ببرد و به نظر می رسد نسبت به مشکلاتی که تا کنون در مقابل کیش وجود داشته ، توانسته است بازده خوبی از فعالیت های بین المللی بدست آورد.
*در حوزه قوانین و مقررات مناطق ازاد وضعیت چگونه است و چه اقدامات تسهیل کننده ای صورت داده‌اید؟
قوانین مناطق آزاد دنیا بر اساس خروج از بروکراسی های اداری و سهل نمودن روابط تجاری و بازرگانی بین المللی، ثبت شرکت های خارجی به منظور جذب سرمایه گذار ، ایجاد بازارهای مالی بین المللی ، بهره مندی از نیروی کار ارزان ، معافیت های طولانی مدت مالیاتی ، تسهیل ورود و خروج اتباع خارجی و فعالیت های گمرکی و رفع ممانعت های مربوط به عوارض ورود و خروج کالا و ارز پایه گذاری شده است که در قوانین کلی مناطق آزاد ایران نیز پیش بینی شده است اما بخش هایی از قوانین که مربوط نیازهای بومی منطقه و کشور در حوزه روابط کار و اقتصاد و سازوکارهای مربوط به استعدادها و قابلیت های شاخص منطقه و روابط اجتماعی است دارای ملاحظاتی است که تفاوت ها را بوجود می آورد . سازمان منطقه آزاد کیش علاوه بر اینکه برخوردار از قوانین تسهیل کننده روابط تجاری و اقتصادی بین المللی و ورود بدون ویزا و محدودیت برای سرمایه گذاران و گردشگران خارجی است ، این فرصت را داشته تا براساس مطالعات و پژوهش های کارشناسان حوزه های مختلف چنانچه نیاز به اصلاح قوانین و مقررات مربوطه بوده است از طریق دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد به استحضار دولت رسانده تا چنانچه مغایرتی با اصول قوانین ذاتی کشور نداشته باشد این اصلاحات و ترمیم ها تامین گردد که هنوز این اصلاحات ادامه دارد.
*در خصوص توسعه اجتماعی و رفع آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی در جنوب ایران این منطقه چه نقشی داشته است؟
مهمترین انگیزه ایجاد مناطق آزاد در کشور رفع محرومیت از چهره مناطق محروم و دورافتاده با استفاده از قابلیت ها و استعدادهای بومی بوده است و خوشبختانه منطقه آزاد کیش در این خصوص کارنامه موفقی داشته است ؛ بطوریکه تولید ناخالص داخلی جزیره کیش در یک دوره 12 ساله به قیمت ثابت سال 1383، به طور متوسط سالانه 9.2 درصد رشد داشته است که از متوسط رشد تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه در همین دوره (3.8 درصد) بیشتر است.
*در خصوص ایجاد شغل چه دستاوردهایی ثبت شده است؟
در حوزه اشتغال، بطور کلی می‌توان گفت وضعیت بازار کار جزیره کیش، نسبت به نقاط شهری کشور و نقاط شهری مقایسه با استان‌های کشور بالاترین و نرخ بیکاری آن در مقایسه با استان های کشور کمترین نرخ است. نرخ مشارکت در بازار کار جزیره کیش معادل 51.3 درصد است که در مقایسه با نقاط شهری کشور (37.6 درصد) و نقاط شهری استان هرمزگان (39.6 درصد) به مراتب بیشتر است. نرخ بیکاری در این جزیره بسیار پایین و در حد 4.1 درصد است. تفکیک جنسیتی بازار کار گویای آن است که وضعیت اشتغال و نرخ مشارکت جزیره کیش به تفکیک مرد و زن در مقایسه با نقاط شهری کشور و نقاط شهری استان هرمزگان بهتر است.
بررسي روند تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در جزيره کيش نشان مي‌دهد که در یک دوره 32 ساله متوسط رشد سالانه تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در اين منطقه به قيمتهاي ثابت سال 1376، 6.3 درصد بوده است. رشد سرمايه‌گذاري در بخش ساختمان بيش از بخش ماشين‌آلات بوده است. متوسط رشد سرمايه‌گذاري به قيمتهاي ثابت سال 1376، در بخش ساختمان و ماشين‌آلات به ترتيب 6.8 و 0.7 درصد مي‌باشد. روند تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در دوره مذکور نشان مي‌دهد که در هر دوبخش ساختمان و ماشين‌آلات، تشکيل سرمايه ثابت ناخالص از سال 1362 تا سال 1370 به دليل مسائل جنگ تحميلي، با نوسانهاي اندکي روند کاهشي داشته است اما از سال 1370، تغيير جهت داده و با تصويب قانون چگونگي تشكيل و اداره مناطق آزاد تجاري-صنعتي جمهوري اسلامي ايران درسال 1372 و فعال شدن امكانات براي افزايش سرمايه‌گذاري، سرمايه‌گذاري در کيش روندی فزاینده داشته است.
*یکی از اتفاقات این سالها در جزیره کیش حضور گردشگران خارجی بوده است . در این خصوص سیاست گذاری ها به کدام سمت خواهد رفت؟
در آخرین بازنگری ماموریت های مناطق آزاد کشور کیش به لحاظ قابلیت های منحصر بفردش در بحث صنعت گردشگری به عنوان منطقه پیشتاز در این حوزه فعالیت های ویژه و خاصی انجام داده به طوری که کاربری بیش از نیمی ازاراضی این جزیره به گردشگری اختصاص یافته است
از طرفی کشور ما به لحاظ وجود پزشکان توانمند وپیشرفت های چشمگیر درحوزه پزشکی از شرایط مطلوبی در زمینه گردشگری سلامت برخوردار است . این موضوع درکنار هوای پاک، همجواری با دریا و طبیعت زیبا ی جزیره کیش و همچنین هزینه های پایی درمانی، پتانسیل خوبی برای توسعه گردشگری سلامت درجزیره کیش است. علاوه بر این موارد ،عدم نیاز به دریافت روادید مهمترین مزیت جزیره کیش برای تبدیل شدن به قطب گردشگری سلامت درمنطقه است.
همچنین درپی اقدامات مربوط به فعالیت های بیمارستان کیش برای گردشگری سلامت علیرغم جوان بودن این طرح در کشور این ظرفیت درسال های اخیر به خوبی درجزیره کیش دیده شده است که با توسعه زیرساخت های درمانی وبهره گیری از حضور پزشکان داخلی وخارجی تلاش شده زمینه های اعتماد سازی وجذب گردشگر درمانی به کیش فراهم شود .
راه اندازی مرکز درمان سرطان با استفاده از توانمندی پزشکان داخلی و پزشکان ایرانی خارج از کشور به مدیریت پروفسور جوان و همچنین راه اندازی دفتر منطقه ای ارجاع بیمار درکشور عمان از اقدامات اثرگذار درجذب گردشگر درمانی به کیش بوده است.طوریکه در سال جاری 107 گردشگر خارجی از کشورهای مختلف از خدمات درمانی بیمارستان کیش بهره مند شدند. درهمین سال تنها با راه اندازی خط هوایی کیش _ مسقط 83 گردشگر عمانی هم برای دریافت خدمات درمانی بیمارستان کیش را برگزیدند.
خوشبختانه همین امروز بهترین مراکز علمی کشور مانند دانشگاه تهران ، صنعتی شریف ، دانشگاه شیراز و دانشگاه آزاد در کیش شعبه بین الملل خود را برای دانشجویان ایرانی و خارجی راه اندازی کرده اند که از استقبال خوبی برخوردار بوده است بطوریکه هم اکنون دهها دانشجوی خارجی علاوه بر دانشجویان ایرانی که مقصدشان دانشگاه های خارج از کشور بوده ، کیش را برای ادامه تحصیل انتخاب کرده اند.
علاوه بر این دانشگاه علمی کاربردی در جزیره کیش به منظور تامین نیروهای تخصصی جزیره کیش با جذب فارغ اتحصیلان متوسطه این منطقه در حال بالا بردن کیفی فعالیت های اقتصادی به ویژه در حوزه گردشگری است .
تلاش منطقه آزاد کیش برای افزایش مراکز علمی و پژوهشی همچنان ادامه دارد و برای این موضوع کاربری بخشی از اراضی کیش جهت ساخت یک منطقه دانشگاهی اختصاص یافته است .
*در بخش فن اوری و تکنولوژی های نوین در این جزیره برنامه ریزی‌ها به کدام سمت است؟
جزیره کیش از همان ابتدای فعالیت به عنوان نخستین های بهره بردار از تکنولوژی بوده است و می توان با افتخار گفت فراگیر شدن استفاده از تلفن همراه در کشور برای نخستین بار در کیش رخ داده است همچنین با توسعه اینترنت این منطقه تلاش کرده است با استفاده از توان داخلی و خارجی این جزیره را به شهر اینترنتی تبدیل نماید و امروزه مهمترین زیرساخت برای توسعه اینترنت در فضای کیش و اتصال آن به خارج از طریق فیبر نوری گسترده در این منطقه فراهم است ضمن اینکه شرکت های دانش بنیان در منطقه آزاد کیش از ابتدای فعالیت های این جزیره به عنوان منطقه آزاد حاضر بوده اند و هم اکنون بسیاری از این شرکت ها توانسته اند اهداف پژوهشی خود را محقق ساخته و فعالیت های خود را در بازار علمی کشور عرضه نمایند
با توجه به جوان بودن فعالیت های استارتاپ در کشور تا کنون برنامه های مختلفی برای شرایط کاری در کیش عرضه شده است که از سوی سازمان منطقه آزاد کیش از همه آنها جهت فعالیت در این منطقه استقبال شده است.
