چراغ خطر در دشت ورامین روشن شده، به‌طوری که در لیست دشت‌های ممنوعه بحرانی قرار گرفته است؛ طبق آخرین آمار در تهران سالانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب افت آب زیرزمینی رخ می‌دهد که حدود ۸۰ میلیون مترمکعب مربوط به دشت ورامین و ۴۰ میلیون مترمکعب مربوط به دشت‌های تهران و شهریار است.
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، نشست زمین در دشت ورامین ۳۶ سانتیمتر در سال گزارش شده که ظاهراً برخی دکل‌های برق هم به خاطر همین فرونشست‌ها کج شده‌اند! در این راستا، مدیر مرکز زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی چندی پیش با تاکید بر اینکه مراکز جمعیتی نظیر “کهریزک”،”شورآباد” در زون فرونشست جنوب و جنوب غرب تهران قرار دارند، گفت: در اراضی جنوب ورامین و در حوالی روستای “معین‌آباد” در حالی با پدیده فرونشست مواجه هستیم که خطوط راه‌آهن و ۳ خط بزرگ فشار قوی در این منطقه در معرض مخاطرات این رخداد قرار دارند.
عواقب فرونشست دشت چیست؟
به گفته بیت‌اللهی در همین گستره (حدود اراضی جنوب ورامین و در حوالی روستای “معین آباد”) سه خط بزرگ فشارقوی برق قرار گرفته است که به نام “کریدور انتقال نیروی برق جنوب کشور” از آن یاد می‌شود. فروریزش‌های ناشی از فرسایش “تونلی” یا “فرسایش خندقی” که همزمان با تاثیر فرونشست ناحیه‌ای زمین در جنوب ورامین و در خاک‌های مساله‌دار رخ می‌دهد، تهدید جدی بر پایداری دکل‌های بزرگ انتقال نیروی برق در این ناحیه است.
علاوه بر خطرات ناشی از فروریزش زمین بر زیرساخت‌ها مانند خطوط نیرو، لوله‌های نفت و گازی که از حوالی این منطقه گذر می‌کنند و خطوط راه آهن، کشاورزی مردم نیز به دلیل فرونشست زمین دچار مشکل شده است؛ به گونه‌ای که در یکی از مزارع، هنگام آبیاری به روش غرقابی که روش بسیار نادرستی در شرایط خشکسالی کشور در کل ایران است، شکاف عمیق ۶ متری ناگهانی ایجاد شد و کشاورزی به داخل شکاف سقوط کرد و خانواده وی پس از جست‌وجوی فراوان، نیمه شب، با جرثقیل وی را از دل زمین بیرون آوردند.
بیش از ۹۶ درصد دشت‌های ایران ممنوعه یا ممنوعه بحرانی هستند
در این راستا، محمدرضا بختیاری – مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران – در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه سه نوع دشت آزاد، ممنوعه و ممنوعه بحرانی وجود دارد، اظهار کرد: تعداد کمی از دشت‌های ایران، آزاد هستند. به عبارت دیگر بیش از ۹۶ درصد دشت‌های کشور ممنوعه و یا ممنوعه بحرانی هستند. دشت ورامین استان تهران نیز ممنوعه بحرانی است.
وی با تاکید بر اینکه عمق سطح آب چاه‌ها در دشت ورامین به ۳۰۰ متر رسیده است، گفت: دشت ممنوعه بحرانی به این معنی است که مدام در حال افت است. در دشت ورامین از سال‌های قبل کشاورزی می‌شده و قطب کشاورزی کشور محسوب می‌شود، از سوی دیگر در این سال‌ها جمعیت نیز افزایش یافته و فشار بیشتری به سفره آب‌های زیرزمینی وارد شده است و باعث شده دشت دچار مشکل شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران ادامه داد: قبلا رودخانه جاجرود، آب دشت را تامین می‌کرده اما به مرور که جمعیت تهران افزایش یافت آب رودخانه بیشتر به سمت شرب تهران آمده و باعث شده است که روی دشت ورامین تاثیر بگذارد.
اقدام وزارت نیرو برای مقابله با فرونشست دشت ورامین
بختیاری درباره اقدام وزارت نیرو برای حل مشکل دشت ورامین توضیح داد: وزارت نیرو به هدف جبران افت آب زیرزمینی در دشت ورامین قصد دارد پسابی را که از شهر تهران تولید می‌شود، دو کانال به دشت ورامین منتقل کند.
به گفته وی در تهران سالانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب افت آب زیرزمینی رخ می‌دهد که حدود ۸۰ میلیون مترمکعب مربوط به دشت ورامین و ۴۰ میلیون مترمکعب مربوط به دشت‌های تهران و شهریار است.
