افق صندوق نوآوری در توسعه شرکت‌های دانش بنیان

محمدرضا حسین زاده- مدیر عامل بانک ملی ایران|حمایت ازشرکت‌های دانش بنیان، فلسفه وجودی صندوق نوآوری و شکوفایی است. شاید این پرسش تا کنون برای شما مطرح شده باشد که برای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان چرا صندوق نوآوری و شکوفایی تشکیل شد و به چه علت تامین مالی شرکت‌های دانش بنیان به تعدادی بانک محول نشد؟

با بررسی دقیق دلایل کارشناسی و قانونی علت تشکیل صندوق نوآوری و شکوفایی می‌توان دریافت که تقلیل معنای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان به ارائه وام به این نوع شرکت‌ها، تأمین کننده اهداف مورد نظر برای تحقق اقتصاد دانش بنیان نیست. به این ترتیب می‌توان دریافت که حمایت از شرکت‌های دانش بنیان لزوماً به حمایت مالی خلاصه نمی‌شد بلکه موج آفرینی و به نوعی تلاش در جهت فرهنگ سازی برای تحقق بخشی از الزامات اقتصاد دانش بنیان مورد توّجه طراحان و قانونگذاران مرتبط با تامین صندوق نوآوری و شکوفایی بود.

از آنجا که رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدارهای مختلف با مسئولان اهمیت تولید و اشتغال را در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی مورد توّجه قرار داده بودند، اقتصاد دانش بنیان نیز به عنوان یکی از ارکان پایدار سازی اقتصاد مقاومتی می‌بایست نقش ممتازی را  ایفا کند؛ به عبارت دیگر معنای تولید و اشتغال دراقتصاد دانش بنیان، تمهید اشتغال مبتنی بر دانش و تولید مبتنی به فناوری است.

صندوق نوآوری و شکوفایی در حال حاضر بیش از بیست و دو نوع خدمت را در اختیار شرکت‌های دانش بنیان قرار می‌دهد.

ارائه انواع تسهیلات مالی، لیزینگ محصولات تولیدی شرکت‌های دانش بنیان، تهیه دفاتر کاری برای شرکت‌ها به صورت اجاره به شرط تملیک، توانمند سازی، ارائه وام سرمایه در گردش، ارائه تسهیلات اشتغالزایی، بخشی از خدمات صندوق نوآوری و شکوفایی به شرکت‌های دانش بنیان است.

با توجه به وجود بیش از سه هزار و سیصد و پنجاه شرکت دانش بنیان در سراسر میهن اسلامی و انبوه شرکت‌هایی که متقاضی انواع تسهیلات از صندوق نوآوری و شکوفایی هستند، چه بسا نیاز بود که صندوق شعبه‌های متعددی در سراسر کشور ایجاد کند.

به دلیل آنکه صندوق تمایلی به افزایش نیروی انسانی ندارد، لذا با برون سپاری فعالیت‌ها از یک‌سو امکان ارائه خدمات صندوق در اغلب استان‌ها از طریق صندوق‌های پژوهش و فناوری که تعداد آن‌ها به سی و چهار صندوق رسیده فراهم شده است.

از سوی دیگر بیش از هفتاد کارگزار طرف قرارداد با صندوق نیز عهده دار نظارت و ارزیابی طرح‌های ارائه شده از سوی شرکت‌های دانش بنیان عهده دار هستند.

تشویق شرکت ‌های دانش بنیان به سرمایه گذاری مشترک با صندوق نوآوری و شکوفایی در قالب سرمایه گذاری ریسک پذیر و نیز تشویق شرکت‌های بزرگ دانش بنیان جهت فعالیت گروهی با شرکت‌های دانش بنیان کوچک‌تر برای انتقال تجربه و چابک سازی شرکت‌های بزرگ از لحاظ فناوری و توسعه اشتغال از طریق سرمایه گذاری مشترک صندوق نوآوری و شکوفایی از دیگر خدمات ارائه شده از سوی این صندوق به شرکت‌های دانش بنیان است.

با توجه به ارتباطات گسترده صندوق با بانک‌های مختلف، صندوق موفق شده منابع متنوع و متنابهی از بانک‌ها را برای ارائه تسهیلات و نیز ارائه ضمانت‌نامه به شرکت‌های دانش بنیان فراهم سازد.

استمرار روند فعالیت‌های صندوق در جهت توسعه شرکت‌های دانش بنیان موجب شده است که سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به گزارش تفریغ بودجه سال 1395 دیوان محاسبات کشور عملکرد صندوق را بسیار موّفق اعلام کند.

لازم به یادآوری است که شرکت‌های دانش بنیان میهن اسلامی در 13 حوزه فناوری از صندوق دریافت تسهیلات می‌کند که به ترتیب بزرگترین تا کوچکترین، عبارتند از: فناوری زیستی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم افزاری کامپیوتری ، الکترونیک و کنترل ، تجهیزات پیشرفته ساخت، تولید و لوازم آزمایشگاهی، محصولات پیشرفته سایر حوزه‌ها ، مواد پیشرفته ، داروهای پیشرفته، تجهیزات و مواد پیشرفته نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، هوافضا ، فناوری نانو، اپتیک و فوتونیک، انرژی‌های نو و همچنین وسایل و ملزومات تجهیزات پزشکی.

استمرار فعالیت‌های صندوق نوآوری و شکوفایی تجلی بخشی از نقش تأثیرگذار اقتصاد دانش بنیان در تحقق اقتصاد مقاومتی است. امید است با بهره گیری از ظرفیت‌های فناوری میهن اسلامی دین خود را نسبت به توسعه میهن اسلامی ادا کنیم.