«اگر امروز میخواهیم در برابر توطئه آمریکا ایستادگی و مقابله کنیم، باید فضای کسب و کار آرام در ایران بوجود بیاید. اگر فضای کسب و کار آرام بوجود آمد، آمریکا شکست خورده است. اگر تنش و اختلاف و ناامیدی بیشتر شد، وضع بدتر میشود و مشکلات افزایش مییابد. باید همدیگر را یاری و کمک کنیم.» این جمله شاید کلیدی ترین نکته ای باشد که دکتر حسن روحانی رییس جمهور ایران و رییس کابینه دوازدهم جمهوری اسلامی ایران در شرایط کنونی و فشارهای اقتصادی گفته باشد.
مهم از این جهت که او این جملات را برای این موضوع بیان داشته که بگوید « امروز هدف ارتقا و افزایش تولید و صادرات است».
حسن روحانی رئیس جمهور دولت دوازدهم حالا در وضعیتی از صادارت ایران به عنوان یکی از اهداف اصلی یاد میکند که دهههاست این روئیا در سر اقتصاد این کشور است و شرایط واقعی برای پرواز این روئیا فراهم نشده است. به هر سو، حالا در شرایط کنونی اقتصاد ایران سخن گفتن از صادرات کمی سخت تر شده و این اهتمام ارزشمندتر خواهدبود اگر به رویکرد صادراتی اهمیتی داده شود.
چرا که با توجه به موضوع صادرات، تولید و اشتغال و انبوهی فاکتور دیگر هم خود به خود اصلاح خواهد شد. بر همین اساس و در استانه روز ملی صادرات ، بخشی از دیدگاه های رییس جمهور روحانی را در این مقوله گلچین کرده ایم.
اساس برنامه بر مبنای صادرات غیرنفتی
حسن روحانی رئیس جمهور دولت جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه امروز هدف ارتقا و افزایش تولید و صادرات است گفته است: هدف امروز این است که مواد اولیه تولید را تامین کنیم. بانک مرکزی طبق دستور دولت، تمام درآمد صادرات غیرنفتی را برای عرضه به سامانه نیما اختصاص داده است، تا همه تولیدکنندگان و آنهایی که مواد لازم و یا ضروریات زندگی مردم را وارد میکنند، بتوانند از این ارز استفاده کنند.
روحانی خاطرنشان کرد: این ارز باید با قیمت متعادل در اختیار تولیدکنندگان و واردکنندگان قرار بگیرد. قیمت ارز حتماً از قیمتی که امروز در سامانه نیما هست، پایینتر خواهد آمد. همه عوامل و مولفههای اقتصادی این را میگوید. مردم باید بدانند برای تمام ارز مورد نیاز واردات و تولید آنها یک قیمت تقریبی متعادل، با نوسان قیمت در حد 100 تا 200 تومان وجود دارد که بر آن مبنا بتوانند زندگی و کار خود را تنظیم کنند.
رئیس جمهور ادامه داد: اگر مردمی هستند که در این قضیه تحت فشار قرار میگیرند، حتماً باید به آنها کمک کنیم و کمک خواهیم کرد. نباید مردم را تنها بگذاریم، مردم هم نباید دولت را تنها بگذارند. همه در کنار هم هستیم. مردم باید احساس کنند دولت نوکر و خادم و کارگزار و منتخب آنها است. هیچ کاری در کشور نمیکنیم جز آنکه برای دولت روشن شود که به نفع مردم و آینده کشور است.
دکتر روحانی با اشاره به اینکه امروز اساس برنامه بر مبنای صادرات غیرنفتی است که رقم آن قابل ملاحظه است، خاطرنشان کرد: رئیس بانک مرکزی گله دارد که مردم در سامانه نیما نمیخرند در حالی که ما ارز زیاد داریم. گفتم قیمت را بیاورید پایین تا مردم بخرند و این خوب است و خبر خوبی بود که هم از وزیر نفت شنیدم و هم از رئیس کمیته مرکزی شنیدم؛ میگوید وارد کننده و تولیدکننده ارزی که در سامانه نیما عرضه میکنیم، نمیخرند و میگویند این ارز گران است؛ در این سامانه نیما خیلی مداخله نمیکنیم ما میتوانیم کمک کنیم ولی در این زمینه معمولاً دو طرف تقاضا و عرضه است که همدیگر را پیدا میکنند.
تولید، صادرات، اشتغالزایی و تنظیم بازار بالاترین عبادت
رئیس جمهور با بیان اینکه امروز در کشور تنها به دنبال افزایش تولید هستیم، تصریح کرد: تولید باید بالارفته و صادرات افزایش پیدا کرده و اشتغال را در این کشور زیاد شود؛ و در این شرایط باید برای عدهای که بیکار میشوند، راه نجات پیدا کنیم. باید مسأله اشتغال را حل کرده و وحدت جامعهمان را بیشتر کنیم.
دکتر روحانی با تاکید بر ضرورت تقویت شفافیت در کشور، گفت: بانک مرکزی و وزرا دولت هر چه هست و هر کاری میکنندرا می بایست به مردم گزارش دهند؛ اگر به کسی ارز میدهند به مردم بگویند؛ کسی ارز وارد میکند، بگویند. گمرکات به مردم اطلاع دهند. بانک مرکزی، وزارت صمت، بهداشت و جهاد کشاورزی اطلاعاتی که مورد نیاز است را به مردم بدهند تا مردم در جریان باشند ما به چه کسی پول میدهیم چه کار میکنیم و چه جور زندگی میکنیم.
وی خاطرنشان کرد: امروز تولید، صادرات، اشتغالزایی و تنظیم بازار بالاترین عبادت است؛ امروز شفافیت و اینکه مردم از همه چیز مطلع باشند بالاترین عبادت است وامروز انقلابی بودن همین است؛ ان شاء الله خداوند توفیق دهد این راه را ادامه دهیم و پیروزی را در آینده نزدیک شاهد باشیم.
قدردانی از تلاش های صادرکنندگان
روحانی در جلسه ستاد اقتصادی دولت هم با قدردانی از تلاش های صادرکنندگان که موجبات رشد صادرات غیرنفتی و حضور گسترده تر ایران در بازارهای جهانی را فراهم کرده اند، گفت: هدف سیاست ارزی دولت آرامش و ثبات در بازار ارز بوده است که لازمه رشد پایدار اقتصاد کشور است و بیشترین کمک را به تولید کنندگان و صادرکنندگان برای برنامه ریزی فعالیت های اقتصادی خود می کند. برای تحقق این هدف، همفکری و همکاری بخش خصوصی و بانکها ضروری است.
رئیس جمهور اظهارداشت: درآمد ارزی کشور در شرایط کاملا اطمینان بخشی است و همه نیازهای ارزی در سیستم جدید با شفافیت کامل قابل تامین است.
دکتر روحانی با تشکر از همکاری فعالان اقتصادی تاکید کرد: در سیستم جدید ارزی ، صادرکنندگان در فروش ارز خود حتی یک روز نباید معطل بمانند و بانکها باید برای جذب سپرده های ارزی مردم ، تشویق و تسهیلات لازم را فراهم کنند و مجموعه سیاستهای اقتصادی کشور در جهت حمایت از رشد مستمر صادرات هماهنگ شود.
عدم نگرانی برای واردات و صادرات
رئیس جمهور در سخنرانی دیگر خود هم افزود: دولت و ملت ایران برای تمامی مراحل احتمالی مقابل توطئه دشمنان برنامهریزی کرده و هیچ مشکلی با آنها ندارد. ما مشکلات را با دست توانای ملت ایران حل و فصل خواهیم کرد.
دکتر روحانی ادامه داد: ما برای آرامش مردم تصمیمات قاطع و محکمی در زمینه بازار ارز اتخاذ کردیم و کسی نگران واردات و صادرات و تأمین کالاهای مورد نیاز نباشد.
رئیس جمهور با بیان اینکه در برابر توطئه خارجیها و برخی افراد کوتهبین داخلی برنامهریزی کردهایم، گفت: تمام نیازمندیهای کشور با ارز 4200 تومانی وارد میشود و کالاهای اساسی با همان قیمت قبل تأمین خواهد شد و مردم نباید هیچگونه نگرانی برای واردات داشته باشد.
دکتر روحانی اظهار داشت: اگر واردات در گذشته 50 میلیارد دلار بوده و امسال 60 میلیارد دلار باشد و اگر نرخ خدمات 10 میلیارد دلار بود و 20 میلیارد دلار شود، هیچ نگرانی نخواهیم داشت.
رئیس جمهور با بیان اینکه صادرات غیرنفتی کشور در فروردین ماه سال 97 نسبت به سال گذشته 15 درصد و واردات نیز 7 درصد افزایش داشته است، گفت: ما در مسیر توسعه کشور، گام برخواهیم داشت و دولت متعهد است تا هرگونه مشکلی در این مسیر را حل و فصل کند.
مناطق آزاد کشور مناطق صادراتی
رییس جمهور در سیستان هم با بیان اینکه یکی از تأکیدات ما به وزارت راه و شهرسازی از ابتدای دولت یازدهم بر ایجاد جاده ساحلی سواحل مکران از بندرعباس و توسعه بندر جاسک بوده، اظهار امیدواری کرد تا توسعه این بندر و اجرای این جاده در دولت دوازدهم اجرایی شود تا بتوان صادرات نفت کشور را از طریق بندر جاسک به انجام رساند چرا که این یک تصمیم استراتژیک است که صادرات نفت کشور بیرون از تنگه هرمز انجام شود.
ییس جمهور با بیان اینکه مناطق آزاد کشور باید تبدیل به مناطق صادراتی شوند، افزود: یکی از راههای توسعه استان سیستان و بلوچستان احیای معادن و جذب سرمایهگذار و کارآفرینان در این راستا است.
هاب تولید و صادرات برق در منطقه
دکتر روحانی همچنین در حوزه صادرات خطاب به نمایندگان مجلس هم گفته است: از شما نمایندگان محترم، میخواهم که همه دست به دست هم دهیم و در بودجه سالهای آینده در بودجه امسال که به محضرشما میآید، یکی از برنامههای اصلی ما مسأله مهار تقاضا در بحث آب باشد تا بتوانیم آب کشور را به سامان برسانیم. در زمینه برق الحمدالله مشکلات ما مقداری کمتر است و البته درست است که همچنان در این زمینه نیاز به سرمایهگذاری داریم. متأسفانه در مسیر انتقال خیلی چیزها را از دست میدهیم لذا انتقال یکی از مسایل مهم در حوزه آب و برق است. گرچه خود نیروگاههای برق هم برای ما بسیار حائز اهمیت و مهم است.
رییس جمهور با بیان اینکه می توانیم ایران را به عنوان هاب تولید و صادرات برق در منطقه باشد، گفت: ایران میتواند صادرکننده برق به کشورهای منطقه باشد. کشورهای همسایه غربی از ما برق میخواهند کشورهای شرقی از ما برق میخواهند ما میتوانیم حتی به کشورهای ثالث هم برقمان را منتقل کنیم.
دکتر روحانی تصریح کرد : امروز خودمان نیروگاهساز هستیم و کشوری دارای گاز و انرژی در کنار اندیشمندان و دانشمندان صاحب نام هستیم و خدمات فنی و مهندسی به کشورهای دیگر میدهیم.
لذا با شرایط موجود باید مرکزیت برق برای کشور و صادرکننده برق در منطقه باشیم. در آب وضع ما اینطور نیست نمیتوانیم صادرکننده باشیم، میتوانیم کاری کنیم به روش صحیح نیازهای خودمان را برای بلندمدت تأمین کنیم. آبهای زیرزمینی خودمان را پایدار نگه داریم و نگذاریم از دست برود.
تحول در کشور از طریق صادرات غیرنفتی
روحانی با بیان اینکه با وجود آنکه 50 سال است خودرو ساز هستیم و یکی از صنعتهایی که قبل و بعد از انقلاب در آن خیلی کار کردیم خودرو است، اما نتوانستیم با خودروی داخلی بازار صادراتی آسیا، اروپا، شرق و غرب را به دست آوریم، افزود: مگر میشود در یک تکنولوژی بایستیم و بگوییم این تکنولوژی بومی خودمان است و تکان نمیخوریم. پس خودمان باید مصرف کنیم و آن وقت دیگر نمیتوانیم بازار صادراتی داشته باشیم.
دکتر روحانی با تاکید بر اینکه تحول در کشور جز از طریق صادرات غیرنفتی امکانپذیر نیست، گفت: نمیتوانیم همواره به نفت و درآمد نفت متکی باشیم، بلکه باید با توسعه صادرات، ارز آوری داشته باشیم.
انتقاد از صادرات به روسیه
رییس جمهور با بیان اینکه باید بخش خصوصی را در کشور تقویت کنیم، گفت: همواره می گفتند که بخش خصوصی ما ضعیف است اما در دو سال اخیر برای ما آشکار شد که بخش خصوصی واقعاً ضعیف است، چرا که فضای بسیار خوبی برای صادرات در روسیه و چند کشور دیگر مهیا شد، اما دیدیم که تاجر قوی برای انجام این کار در کشور وجود ندارد.
دکتر روحانی ادامه داد: تاجری که بتواند محصولات زراعی موجود در کشور را به درستی بسته بندی کرده و به موقع به کشور مقصد برساند، وجود ندارد و این در حالی است که ما صادرات ساعتی، لحظه ای و ادواری نداریم بلکه صادرات به بازارهای هدف باید استمرار و ثبات داشته باشد و نه تنها دولت کشور مقصد بلکه مردم آن کشور باید نسبت به ثبات موجودی کالا اطمینان داشته باشند تا به سراغ کالاهای دیگر نروند.
محصول بر مبنای صادرات
حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی روز یکشنبه در مراسم افتتاح طرحهای پتروشیمی، هم با بیان اینکه پتروشیمی فعالیتی اقتصادی است که از ابتدا بر مبنای صادرات شکل گرفته است، گفت:متأسفانه بسیاری از محصولات کشورمان بر مبنای واردات شکل گرفته است و امروز که در برخی از این محصولات صادرکننده شدهایم، کم و بیش با مشکلات مواجه هستیم که باید برطرف نماییم.
دکتر روحانی افزود: ایران همواره و در طول سالیان دراز واردکننده گندم بوده و امسال توانایی صدور 3 میلیون تن گندم را داریم و لازم است ساز و کارهای لازم برای صادرات چنین محصولاتی فراهم شود.
دکتر روحانی اضافه کرد: اگر میخواهیم خودمان را برای شرایط جدید مهیا کنیم، باید وضعیت کشور را آماده سازیم، لذا در 3.5 سال گذشته در خیلی از موارد صرفاً جادهها را صاف و زمینه را برای توسعه کشور و بویژه صادرات آماده کردیم.
رییس جمهور با تأکید بر اینکه باید وضعیت کشور را برای صادرات هر چه بیشتر، آمادهتر سازیم، اظهار داشت: امروز در حال آمادهکردن قرارداد با 5 کشور منطقه اورآسیا و در قدم اول برای ایجاد منطقه آزاد تجاری هستیم و امروز شمال کشور آمادگی بزرگی برای تجارت و توسعه پیدا کرده است.
دکتر روحانی افزود: در غرب کشور نیز برنامهریزی بر مبنای ایجاد رابطه نزدیکتر با دو همسایه مهم ترکیه و عراق است و لذا روابط با این کشورها را توسعه دادیم و امروز غرب کشور برای روابط تجاری بسیار مهم با کشورهای همسایه غربی آمادهتر شده است.
رییس جمهور با اشاره به اینکه در سالهای گذشته به واسطه تحریمها از صادرات نفت ایران به عنوان یکی از مبانی قدرت کشور، جلوگیری میشد، خاطر نشان کرد: تحریم ، قدرت اقتصادی کشور را هدف گرفته بود و امروز ما توانستهایم به قدرت نفتی خود بازگردیم، چرا که کشوری که در بازار نفت و گاز حضور دارد، مقتدر است.