خونریزی از هر کجای بدن می‌تواند ترسناک و دلهره‌آور باشد؛ به‌خصوص اگر بی‌دلیل اتفاق بیفتد. شاید شما هم از دوران کودکی، خاطرات خون‌دماغ شدن را به یاد داشته باشید، اما بعضی‌ها نه‌تنها در کودکی بلکه در بزرگسالی نیز دچار خونریزی‌های مکرر و آزاردهنده از بینی می‌شوند.
به گزارش رتبه آنلاین،دکتر بیژن نقیب زاده ، متخصص گوش و حلق و بینی در ارتباط با موضوع خون دماغ می گوید: این مشکل علل مختلف موضعی و سیستمیک دارد که هر کدام در جای خود نیاز به بررسی دارد و باید مورد توجه قرار بگیرد.
از علل سیستمیک می توان به مشکلات انعقادی خون، هموفیلی، برخی بیماری های کبدی، مصرف بعضی داروها مثل آسپرین، تومورهای بدخیم و حتی خوش خیم، بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و فشار خون بالا اشاره کرد.
از علل موضعی خون دماغ می شود به ضربه به بینی، دستکاری بینی، التهاب، خشکی بینی، انحراف تیغه بینی، وجود بعضی توده های خوش خیم یا بدخیم بینی و شکستگی قاعده جمجمه در تصادفات اشاره کرد که باید مورد توجه قرار گیرد.
بعضی بیماری ها مثل سل، سیفلیس، جذام و بیماری های التهابی در عروق هم می تواند باعث خونریزی از بینی شوند.
سن، جنس محل زندگی شرایط آب و هوایی و محیط جغرافیایی و به خصوص هوای خشک و آلوده و شرایط و محل کار، زمینه های ژنتیکی و ارثی فرد نیز ممکن است باعث خونریزی بینی شود.
خونریزی از بینی گاهی خطرناک بوده و یا نشانه وضعیت وخیمی در بیمار است. لذا در صورت خون دماغ و به خصوص تکرار آن باید حتما به پزشک مراجعه کرد.
خون دماغ ها دو دسته هستند
دکتر بابک ساعدی، متخصص گوش و حلق و بینی انواع خون‌دماغ را به دو دسته کلی تقسیم می‌کند و می گوید: دسته اول خونریزی‌هایی هستند که به مقدار کم اما مکرر اتفاق می‌افتند. در واقع ناحیه‌ای در قسمت قدامی و تیغه وسط بینی وجود دارد که تمام عروق خونی در آن تجمع پیدا کرده‌اند. به همین دلیل این منطقه مستعد خونریزی است. این نوع خون‌دماغ بسیار شایع است و بیشتر در فصل‌های سرد هنگام سرماخوردگی، در اطفال و در کسانی دیده می‌شود که مدام بینی‌شان را دستکاری می‌کنند.
دسته دوم خون‌دماغ‌هایی هستند که حجم‌شان زیاد است و معمولا به سختی بند می‌آیند. این نوع خون‌دماغ جدی‌تر است و بیشتر در افراد مسن و کسانی دیده می‌شود که فشار خون بالا یا اختلالات انعقادی خون یا آترواسکلروز (تصلب شرائین) دارند. منشا آن نیز معمولا قسمت‌های عقب‌تر بینی است.
مراقب خشکی بینی باشید
برای پیشگیری از بروز خون‌دماغ باید به رطوبت بینی توجه داشت؛ به‌خصوص در فصل زمستان و در کشور ما که هوای خشک و نیمه‌خشک دارد. بنابراین بهتر است هوای داخل منزل را در فصول سرد با کمک دستگاه‌های بخور مرطوب نگه داشت و از دستکاری بینی خودداری کرد.
دکتر ساعدی در ادامه اضافه می‌کند که اگر داخل بینی‌تان احساس خشکی می‌کنید، باید پمادهایی مثل پماد ویتامین A یا AD را به داخل بینی بمالید. این پمادها علاوه بر چرب کردن بینی باعث بازسازی مخاط هم می‌شود.
آفتاب شدید باعث خون‌دماغ می‌شود
به گفته دکتر ساعدی، قرار گرفتن در معرض آفتاب و گرمای شدید هم ممکن است احتمال خون‌دماغ شدن را افزایش دهد، زیرا در این حالت درجه حرارت بینی افزایش پیدا می‌کند و مخاط آن خشک می‌شود. مصرف مواد مخدر از طریق بینی نیز عروق بینی را شکننده می‌کند؛ طوری‌که با کوچک‌‌ترین دستکاری، فرد خون‌دماغ می‌شود.
در مورد سینوزیت نیز باید بدانید این بیماری باعث خون‌دماغ نمی‌شود، اما افرادی که سینوزیت دارند ممکن است خلط خونی داشته باشند. خلط خونی نیز همیشه نشانه خون‌دماغ نیست و می‌تواند از علائم سینوزیت باشد.
سرتان را عقب نگیرید
دکتر ساعدی توصیه می‌کند در صورت وقوع خون‌دماغ قسمت قدام بینی را با دست و انگشت فشار دهید و دو تا سه دقیقه نگه دارید. در این وضعیت نباید سر خود را عقب بگیرید، زیرا این کار بیشتر باعث می‌شود خون داخل حلق بریزد و وارد معده شود.
در خیلی از موارد خونریزی با گرفتن بینی بند می‌آید، در غیر این صورت باید در حالت نیمه نشسته قرار بگیرید و روی صورت‌تان یخ بگذارید. اگر باز هم خونریزی بند نیامد، مراجعه به پزشک ضروری است.
از روغن گل بنفشه کمک بگیرید
به گفته دکتر علیرضا عباسیان، متخصص طب سنتی اگر خون‌دماغ با بیماری‌های زمینه‌ای همچون کمبود عوامل انعقادی، اختلالات ناحیه سینوس و بیماری‌های خطرناک مانند سرطان ارتباطی نداشته باشد، می‌توان برای رفع آن از درمان‌های طب سنتی کمک گرفت.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران در ادامه اضافه می‌کند که شایع‌ترین علت خونریزی از بینی به‌خصوص در خانم‌ها و کودکان، خشک شدن مزاج بینی و رگ‌های خونی است. در واقع خشکی باعث می‌شود رگ حالت کشسانی خود را از دست دهد و شکننده شود. برای جلوگیری از این نوع خون‌دماغ می‌توان داخل بینی را با مقداری روغن بنفشه یا روغن زیتون چرب کرد.