سحر باباخانی| عكسی كه می‌بینید، شاید در نظر اول یک عكس بی معنی و بی ربط باشد، اما با کمی دقت و مقایسه می توانید داستانی مهم را از همین عکس برای اقتصاد خرد ایران روایت کنید!
به گزارش رتبه آنلاین، اتیكت بالا یک برچسب روی لباسی است که در یک فروشگاه آلمانی برداشته شده است.این اتیكت كوچک یک دنیا حرف و داستان پشت خود دارد.درپایین Eur 89,95 قیمت اولیه یک شلوار است كه به شكل عادی تقریبا ٩٠ یورو بوده است .حال با احتساب قیمت روز یورو تقریبا ٥٥٢٠٠٠ تومان ،كه حتی برای خرید شلوار در آلمان هم قیمت بالایی است؛ هرچند كه ماركدار باشد.
قیمت روی اتیكت قرمز رنگ، حراج دومی است كه روی این جنس حساب شده است. یعنی ٧٠ یورو! در آخر هم آن رقمی كه با ماژیك قرمز نوشته شده قیمتی است كه در حراج پایان سال جدید خورده است؛ یعنی ٥ یورو برابر ٣٠ هزار تومن!این اتفاق یعنی تخفیفی بالاتر از ٩٠ درصد برای یک شلوار در حراجی پایان سال.
تخفیف‌های سالانه
بر اساس این گزارش، به صورت معمول در کشورهای اروپایی و آمریکایی و بسیاری از نقاط آسیا این روال مرسوم است که هر سال اواسط ماه ژانویه تا اواسط ماه فوریه به مدت یك ماه، كلیه فروشگاه‌های البسه تخفیف‌های خودشان را به ترتیب از ٢٠ درصد به ٥٠ درصد و درنهایت٧٥ درصد تغییر میدهند و این روال هر ساله تكرار می‌شود.
در این کشورها، این اتفاق ساده و معمول جدای لذتی كه چنین خریدهایی برای اجناس ماركدار به مردم هدیه می‌دهد، در انبار گردانی و ورود کالاهای جدید کمک درخوری دارد .
اما نکته اساسی که باید از این توضیح نتیجه گرفت، آن است که با وجود بالا بودن هزینه‌های زندگی و مالیات‌ها در چنین کشورهایی، مردم کم درامد هم فرصتی برای خوب زندگی کردن و خریدهای ارزان دارند.
کاهش فاصله طبقاتی و بازی برد-برد
اگر بدانیم که دستمزدهای اقشار متوسط به پایین در این جوامع، اندازه خریدچنین کالاهایی نیست، ولی در كنار خدمات بیمه ای خیلی بالا و نبود تورم‌های دورقمی(مانند ایران) ، قشر متوسط و یا حتی سطح پایین جامعه می‌توانند با یک برنامه ریزی همیشگی (هرسال درتاریخ های تكراری مشخص) اجناس مورد نظر خودان را با قیمت ای مناسب و یا حتی مناسب تر از مناسب خریداری کنند.
با این روال در عمل قسمتی از آن كسری بودجه اقشار متوسط به روشی برد-برد (برای فروشنده و خریدار)جبران می‌شود .
با این روش اختلاف طبقاتی هم تا حدودی از نظر اجتماعی كمتر می‌شود و اجناس هر سال بدون ضرر خیلی زیاد، از انبارها بیرون رفته و در بازار به فروش می‌رسد و در عمل تبلیغی ارزان هم برای برندهای مطح می‌شود.چرا که ماندن بعضی اجناس (كه مخصوص فصل و مد خاصی هستند) به مدت یك سال در انبارها ضرر بیشتری دارد تا فروششان با درصد تخیف بالا.
دولت ناظر و کاهش قدرت خرید مردم ایران
از طرف دیگر هم می توان این فرضیه را مطرح کرد که دولت‌ها هم با حمایت های غیر مستقیم مالیاتی و … دستی در جبران بخشی از كسری سودفروشنده ها داشته اند و در عمل مسئله رقابت بر سر شكستن قیمت و تخفیف بیشتر را کلید زده اند و مانع تورم های کاذبی شده اند که در ایران و در ایام پایانی سال شاهد هستیم.
حال نگاهی به بازار ایران بیندازیم! در كشور ما مردم باید هر سال خواب این ٩٠ درصد تخفیف را ببینند و در بهترین حالت چند برابر شدن قیمت‌ها را در ایام پر تقاضا شاهد نباشند؛چه رسد به تخفیف!
در ایران مردم باید دست به دعا باشند تا تورم از آن كه هست، بالاتر نرود و پولشان از چیزی كه هست بی ارزش تر نشود. هر سال وعده کنترل بازار در ایام عید را میدهند و بازرسان خود را به بازارها گسیل می‌کنند اما در عمل گرانی ها همیشه بوده و خواهد بود!
در قدرت خرید مردم هم که نیازی به توضیح نیست. بیمه‌ها جوابگوی مریضی‌ها و داروها و ویزیت هارا نمی‌دهند و حقوق دریافتی مردم هر سال از سال قبل بیشتر عقب ماندگی(از تورم سالانه) را تجربه می کند که به معنی کاهش قدرت خرید مردم است.
در سمت دیگر این ماجرا هم، تولید كننده گان و وارد كننده‌ها حاضرند با ضرر دو چندان جنس ها را در انبارها نگاه دارند ولی با شكستن قیمت ها در بازار مواجه نشوند؛چرا که همیشه گرانی تازه ای در راه است و نه تنها زیان نخواهند کرد که سود هم خواهند داشت!
این اتفاق همان موضوعی است كه در اروپا دقیقا معكوس اجرا می‌شود و همین می‌شود، یكی دیگر از عوامل تورم در كنار تصمیم گیری‌های دولت .
خودخواهی اقتصادی
دیدن این شرایط و مقایسه آن، شایدتلنگری بر ما باشد که هر سال وضع بدتری را تجربه کرده‌ایم. شاید بتوان گفت، تورم چیزی نیست جز خودخواهی اقتصادی دولت‌های رانتیر که با در اختیار داشتن همه امتیازهاف شرایط را بر رقابت بسته اند و از رانت و انحصار دفاع کرده اند.
حال انکه، در هر جامعه و با هر سیاستی، الگوبرداری درست می‌تواند تغییر شرایط را رقم بزند اگر و تنها اگر بدانیم که خودخواهی كه در جوامع اروپایی كمرنگ تر و ضعیف تر از جوامع آسیایی است ریشه در چه عواملی دارد.
