در کوتاه مدت، می توان اقدام به تولید خودرو بصورت CKD و CVU کرد تا هم بازار خودرو به ثبات برسد و هم خودروسازان ما به سود برسند؛ اما نباید به همین شرایط قانع بود.
به گزارش رتبه آنلاین از بورس نیوز، بعد از تحریم ایران و قطع همکاری شرکای اروپایی خودروسازان با ایران، این صنعت متحمل مشکلات زیادی شد که کاهش تیراژ تولید را در پی داشت. با همکاری ایران و چین، چینیها سرمایهگذاریهایی هم در صنعت خودروسازی ایران خواهند داشت که البته هنوز نحوه این همکاری مشخص نیست. ولی به نظر میرسد این همکاری همچون حرکت روی لبه تبعی است که میتواند برای صنعت خودروسازی کشور ما هم مزیت تلقی شود و هم تهدید.
ابوالفضل خلخالی کارشناس صنعت خودرو در گفتوگو با بورس نیوز در این خصوص بیان کرد: وقتی از همکاری صنعت خودروسازی کشور با خودروسازان خارجی صحبت میشود، باید توجه داشت که این همکاری با استراتژی مشخص و دقیق و در راستای منافع ملی باشد تا این نوع همکاری، آثار مثبتی در پی داشته باشد. ولی تجربه نشان داده که انسجام داخلی و استراتژی مشخصی در کشور ما وجود ندارد و هر نوع ارتباط با خارج از کشور به ضرر اقتصاد ملی ما تمام خواهد شد بنابراین در ابتدا باید بر اساس توانمندیهای داخلی یک برنامه منسجم داشت و بعد دنبال استفاده از ارتباطات خارجی بود.
وی افزود: همکاری با چین برای ما هم میتواند بهعنوان فرصتی برای صنعت خودرو کشور لحاظ شود و البته از سوی دیگر تهدیدی نیز برای این صنعت است؛ اگر به بازاری برای خودروهای چینی تبدیل شویم اشتباه بزرگی بوده که باعث خواهد شد ارز کشور را صرف واردات خودروهای بیکیفیت چینی کنیم و در آینده تبعات آن را بپذیریم ولی برای تبدیل کردن این موقعیت به فرصت، باید تکنولوژی و دانش فنی و مدیریتی را که چینیها در صنعت خودرو کسب کردهاند، وارد کنیم.
خلخالی اضافه کرد: بدون فرآیندهای تولید نباید خودرویی وارد کشور شود، حتی واردات خودرو بهصورت CVU یا CKD که خودروسازی ما را عملاً به مونتاژ کننده خودروهای چینی بدل میکند، به ضرر ما خواهد بود و فراموش نکنید چینیها از سال ۲۰۰۰ وارد صنعت خودرو شدند و خودروسازی ایران حداقل ۳ دهه بیش از چین قدمت دارد اما؛ دانش مدیریتی که چینیها را به پیشرفت رساند باید وارد کنیم. چینیها در حوزه تولید خودروهای برقی بعد از “تسلا” در آمریکا، دستاوردهای خوبی کسب کردهاند و اگر در حوزه تولید خودروهای برقی از تجربه چین استفاده کنیم، موفق عمل کردهایم. “سرمایهگذاری مشترک روی محصولات ایرانی” با مدیریت ایرانی و چینی و البته برند ایرانی، بهترین اتفاقی است که بهموجب همکاری با چین میتوان در صنعت خودروی ایران رقم زد. این گام بلند نیازمند استراتژی کلان است.
خلخالی با توجه به شکست همکاری خودروسازان داخلی با شرکای اروپایی بعد از تحریم مجدد و خروج آمریکا از برجام گفت: باید تلاش شود اشتباههای مان در همکاریهای قبلی با شرکای اروپایی دوباره تکرار نشود. هر نوع همکاری که منجر به افزایش عرضه خودرو در کشور شود، اتفاق مثبتی است؛ ولی خودروسازان ما درزمینهٔ تولید برخی قطعات خودرو با چالش مواجهاند. برای رفع این چالش قبل از جوینت خودروسازان ما با خودروسازان چینی، باید زنجیره تأمین قطعات یعنی صنعت قطعهسازی کشور را با قطعه سازان چینی جوینت کرد. در این صورت، قطعه سازان ما حتی امکان اتصال به قطعه سازان در بازارهای جهانی را هم دارند و علاوه بر تأمین نیاز خودروسازان داخلی، صادرات هم داشته باشند.
این کارشناس صنعت خودرو اضافه کرد: بخش عمده مشکلات صنعت خودروسازی، ناشی از ضعف مدیریتی است. مدیران دولتی ریسکپذیری پایینی داشته و رقابتپذیر نیستند. ازاینرو یا باید نگاه دولتی از خودروسازان ما برداشته شود یا به ایرانخودرو و سایپا دل نبندیم و خودروسازیهای جدیدی راهاندازی کنیم. دو شرکت بزرگ خودروسازی کشور، باوجود در اختیار داشتن سرمایه و امکانات زیاد، به دلیل همین نگاه دولتی و ضعف مدیریتی، از همکاری با شرکای خارجی در راستای تولید محصولات مونتاژ شده استفاده کردهاند و به همین دلیل بعد از تحریمها و قطع همکاری شرکای اروپایی با ایران با چالش روبرو شدیم. ضمن اینکه شکوفایی این صنعت به معنای تولید اقتصادی قطعات در داخل کشور است؛ نه تولید تمام قطعات خودروهای داخلی در داخل کشور! تولید اقتصادی قطعات خودرو درگرو افزایش تیراژ تولید خواهد بود. باید با سرمایهگذاری مشترک، خودرویی ایرانی طراحی کرد که تأمینکننده قطعات و بازار فروش، مشخص باشد. اما بههرحال وقتی برخی قطعات خودرو وارداتی باشد، همیشه تحریمها، ریسکی برای صنعت خودرو خواهد بود. اگر سرمایهگذاری مشترکی در ایران انجام شود، منافع سرمایهگذاران خارجی هم به تولید خودرو در ایران گره خواهد خورد. ولی اینکه ما واردکننده قطعات خودرو باشیم و فقط خودرو مونتاژ کنیم؛ بهبودی در وضعیت صنعت رخ نخواهد داد. اما درهرحال، حتی مونتاژ خودرو در ایران، برای خودروسازیهای ما سودی به همراه داشته و آثار مالی به همراه خواهد داشت.
وی در خاتمه تصریح کرد: در کوتاهمدت، میتوان اقدام به تولید خودرو بهصورت CKD و CVU کرد تا هم بازار خودرو به ثبات برسد و هم خودروسازان ما به سود برسند اما؛ نباید به همین شرایط قانع بود. اگر خوب بازی کنیم، صنعت خودرو میتواند نخستین گل حاصل از همکاری ایران و چین را به ثمر برساند؛ مشروط بر آنکه از حالا به فکر تولید خودرویی داخلی و توسعه بازار فروش در کشورهای منطقه باشیم.