نوسان‌های غافلگیرکننده معاملات بورس در سال ۹۹ سبب نگرانی سرمایه‌گذارانی شد که همه سرمایه خود را وارد این بازار کرده بودند، حال با آغاز سال ۱۴۰۰ کارشناسان برای جلوگیری از ضرر و زیان‌های احتمالی، توصیه‌ای مشترک به سهامداران مبنی بر سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری داشتند.
بورس از سال ۹۸ به دلیل رشدهای غافلگیرکننده، نگاه سرمایه‌گذاران را به این بازار تغییر داد که منجر به هجوم گسترده ای از سهامداران به بازار سرمایه شد. این سهامداران بدون هیچ‌گونه تحلیل، با گمان کسب بازدهی ۱۰۰ درصدی و با تصور دائمی بودن روند صعودی شاخص بورس اقدام به فروش کالاهای سرمایه‌ای خود کردند تا به بهانه ورود به بورس بتوانند دارایی‌های خود را تا چند برابر افزایش دهند.
در نیمه نخست سال۹۹، شاخص بورس در مسیر رشد قرار داشت، اما به تدریج روند، تغییر کرد. برخی عوامل مرتبط با بازار سرمایه و همچنین عوامل اقتصادی و سیاسی سبب شدند که بازار از مسیر اصلی خود جدا شود و برخی از سهام با ارزندگی پایین به قیمت‌هایی برسند که فاصله بسیار زیادی را با ارزش ذاتی خود داشتند.
ورود شاخص بورس به مدار نزولی از مرداد ماه چنان ترسی را در دل سهامداران ایجاد کرد که باز هم در این زمان فقط به دنبال خروج هیجانی از این بازار بودند و تداوم روند نزولی در بازار باعث سلب اعتماد سهامدارانی شد که در ابتدای سال جاری همه سرمایه خود را بدون هیچ تحلیل و بررسی وارد این بازار کرده بودند.
کارشناسان از همان ابتدا و به دنبال رشد طلایی شاخص بورس بارها این موضوع را به سهامداران گوش‌زد کردند که سهامداران حاضر در بازار به خصوص افراد تازه‌وارد نباید از کمک و توصیه‌های فعالان بازار غافل شوند و بهتر است ضمن مشورت با صاحب‌نظران بازار سرمایه با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سبدگردان ریسک سرمایه گذاری خود در این بازار را کاهش دهند و مانع از کاهش ضرر و زیان‌های احتمالی در مواقع اصلاح شدید بازار شوند.
این موضوع بارها در بازار اعلام شده بود که با توجه به وجود جذابیت و ایجاد بازدهی معقول در معاملات بورس اما ممکن است سهامداران در این بازار در زمان ریزش شاخص بورس با ضرر و زیان سنگین مواجه شوند و همچنین در صورت سرمایه‌گذاری اشتباه و انتخاب سهام بی ارزش در بازار نه تنها سودی در اختیار سهامداران قرار نمی‌گیرد بلکه این امکان وجود دارد که کل سرمایه‌های خود را در این بازار از دست بدهند.
استراتژی خروج، بدترین نوع استراتژی در بازار
“جواد عشقی نژاد”، نایب رییس هیات مدیره شرکت بورس تهران در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: در استراتژی تصمیم گیری برای برخی از سهامداران عجول جهت سرمایه گذاری در بورس، خروج از بازار بود و بارها اعلام کرده ایم که اجرای بدترین نوع استراتژی در بازار، استراتژی خروج است.
وی با اشاره به اینکه کسب سود، پاداش سهامدارانی است که با دید بلندمدت اقدام به سرمایه گذاری در این بازار می کنند، اظهار داشت: این مسایل مربوط به سهامداران حرفه ای و آشنا به بازار با میزان سرمایه های چشمگیر است.
عشقی نژاد گفت: سهامدارانی که با مبالغ کم به دنبال سرمایه گذاری در این بازار هستند و تجربه زیادی را از کسب بازدهی در این بازار ندارند باید از طریق ابزارهای واسط مانند صندوق های سرمایه گذاری با میزان ریسکی که می پذیرند صندوق خود را انتخاب کنند تا بتوانند وارد این بازار شوند و در بورس سرمایه گذاری کنند.
نایب رییس هیات مدیره شرکت بورس تهران افزود: سهامداران در صورتی که دارای سرمایه بالا هستند و به دنبال سرمایه گذاری در بازار هستند بابد به طور حتم آن را به افراد حرفه ای بسپارند که مشغول فعالیت در شرکت های سبدگردان هستند.
وی اظهار داشت: سرمایه گذاری به صورت مستقیم در بازار فقط مخصوص افرادی است که از تجربه کافی در این بازار برخوردارند و بعد از سال ها سرمایه گذاری در این بازار با ریسک های تهدیدکننده آشنا شده اند اما به هیچ عنوان سرمایه گذاری از این طریق را به سهامداران توصیه نمی کنیم.
عشقی نژاد تاکید کرد: بررسی روند ٣٠ ساله بازارهای سرمایه گذاری این را نشان می دهد که همیشه بازدهی بازار سرمایه نسبت به سایر بازارهای سرمایه گذاری بالاتر بوده است.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: این موضوع باید مدنظر باشد که میزان سود دریافتی در معاملات امروز بورس قابل مقایسه با روز گذشته نیست، انتخاب درست سهم و انتظار از بازدهی بهترین اقدامی است که می تواند به سهامداران کمک کند.
پرهیز سهامداران از سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس
“علیرضا تاج بر”، سهامداران تازه وارد را برای ورود به بازار سهام مورد خطاب قرار داد و گفت: سهامداران بهتر است روند معاملات بورس در سال گذشته را ملاک عمل خود برای سرمایه گذاری در بورس قرار دهند و از ورود مستقیم به این بازار پرهیز کنند.
وی اظهار داشت: سهامداران با توجه به ضرر و زیان هایی که سال گذشته متحمل شدند باید تخصص را ملاک عمل خود برای ورود سرمایه های خود به بازار سهام قرار دهند.
تاج بر افزود: سرمایه گذاران برای کسب بازدهی معقول از بازار و جلوگیری از ضرر و زیان های احتمالی باید اقدام به سرمایه گذاری در این بازار از طریق نهادهای واسط مانند نهادهای مالی کنند.
وی با بیان اینکه این نکته باید مدنظر قرار گیرد که به آرامی به سمت کارایی بازار سهام پیش خواهیم رفت، گفت: پارامترهای بنیادی اثر خود را در بازار نشان خواهند داد و شاهد تاثیر افزایش نرخ های جهانی بر معاملات بورس خواهیم بود.
تاج بر با بیان اینکه همیشه بازار سهام در فاز اصلاحی نمی ماند، افزود: در صورتی که اعتماد به مردم بازنگردد، فعالان قدیمی بازار می توانند دوباره بورس را به دوران رونق باز گردانند اما این موضوع نیازمند زمان است و به زودی شاهد این اتفاق در بازار نخواهیم بود.
کارشناسان بازار سرمایه با اشاره به اینکه در آن زمان، شاخص های بنیادی منجر به تصمیم گیری می شود، گفت: بسیاری از شرکت های کامودیتی محور که تولیدکننده در زمینه پتروشیمی، فلزات اساسی و معدن هستند اکنون با نرخ بسیار زیادی به فعالیت می پردازند و سود تقسیمی جذابی را برای سال آینده خواهند داشت.
وی اظهار داشت: سهامداران باید در کنار تحلیل های انجام شده در انتخاب سهام، دقت نظر داشته باشند، ارزش سودآوری شرکت ها را مدنظر قرار دهند و زمان بیشتر را برای صرف بازار برای سرمایه گذاری کنند.
تاج بر تاکید کرد: سهامداران نباید چنین تصوری را داشته باشند که مانند گذشته با خرید هر سهمی قادر به کسب بازدهی های معقول در بازار هستند.
تاکید کارشناسان برای دید بلندمدت برای سرمایه‌گذاری در بورس
“محمد اقبال نیا” کارشناس بازار سرمایه نیز با توصیه به سهامداران، افزود: همیشه پیشنهاد ما به سهامداران، دید بلندمدت برای سرمایه گذاری در بورس بوده است و چنانچه از دانش یا وقت کافی در مورد بازار برخوردار نیستند بهتر است از روش غیرمستقیم مانند سبدها و صندوق های سرمایه گذاری وارد این بازار شوند و اقدام به سرمایه گذاری کنند.
وی خاطرنشان کرد: صرفه نظر از نوسانات بورس در کوتاه‌مدت، افرادی که با دید بلندمدت وارد این بازار می‌شوند و سبد متنوعی از سهام را تشکیل می‌دهند، همواره برنده این بازار بوده‌اند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در دوره ۱۰ سال اخیر هم وضعیت سرمایه گذاری در بازارهای مختلف به همین صورت بوده است، گفت: فردی که سرمایه اش را وارد بورس کرده است در این مدت بازدهی حدود ۵۳ برابری را کسب کرده است اما سرمایه گذاری که در همین دوره پول خود را در ارز، طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کرده باشد سرمایه اش به ترتیب ۲۳ برابر، ۲۵ برابر و ۱۵ برابر شده است.
وی با بیان اینکه بورس همیشه با اختلاف شاگرد اول همه بازارها است، اظهار داشت: کسب این بازدهی عالی مستلزم داشتن دانش و تجربه کافی است.
اقبال نیا خاطرنشان کرد: افرادی که دانش یا وقت کافی برای سرمایه گذاری در بورس ندارند بهتر است از خدمات نهادهای مالی که در این حوزه ارائه شده است؛ استفاده کنند.
اقبال سرمایه گذاران به بورس در سال ١۴٠٠
“محمد مهدی مومن‌زاده”، کارشناس بازار سرمایه گفت: فارغ از اینکه بازار سهام در سال ۱۴۰۰ چه روندی را در پیش می‌گیرد، سهامداری در بورس مستلزم شناخت ریسک و فرصت صنایع است و سهامداران نباید به هیچ عنوان بدون شناخت کافی از بورس اقدام به سرمایه گذاری در این بازار کنند.
وی اظهار داشت: صنایع صادرات‌محور، فلزات اساسی، معدنی ها، پتروشیمی ها و بانکی‌ها پیش روهای معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ خواهند بود.
مومن زاده خاطرنشان کرد: با وجود عوامل تاثیرگذار مثبت بر بازار از جمله افزایش قیمت جهانی نفت و رسیدن آن به ۷۰ دلار و رشد قیمت جهانی کامودیتی‌ها بازار با اقبال مواجه می شود و می تواند روند صعودی را در پیش بگیرد اما سهامداران باید از رفتارهای هیجانی خود در بازار خودداری کنند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: بازار سهام طبق پیش بینی های صورت گرفته در روزهای پایانی سال ۹۹ با کمترین نوسان به کار خود پایان داد و گام خود را برای سال ۱۴۰۰ با روندی متعادل و منطقی برداشت.
مومن زاده خاطرنشان کرد: عدم‌ثبات نرخ دلار نیز یکی از مشکلات شرکت‌های بورسی محسوب می‌شود اما زمانی که قیمت دلار به صورت دائم در حال نوسان است صنایع حاضر در بورس نمی‌توانند با این وضعیت خود را وفق بدهند.
خودداری سهامداران در بازار از رفتارهای هیجانی
“علی کدیور” کارشناس دیگر بازار سرمایه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با اعتقاد بر اینکه سهامداران باید در بازار سهام تا حد ممکن از رفتار هیجانی خودداری کنند، افزود: سهامداران باید دید خود را برای سرمایه گذاری در بازار سهام فراتر از یک روز یا دو روز کنند.
وی اظهار داشت: اکنون سهامداران دید روزانه نسبت به سرمایه گذاری در بورس دارند و تنها معیار تصمیم گیری افراد برای خرید سهم، وجود صف در بازار است. بدین معنا که اگر سهمی دارای صف خرید باشد از نظرشان سهم ارزنده در بازار خواهد بود.
کدیور خاطرنشان کرد: سهامداران نباید به هیچ عنوان بر این مبنا تصمیم به سرمایه گذاری در بورس بگیرند و حداقل دید آنها برای سرمایه گذاری در بازار نباید یک روزه باشد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه ی بسیاری از سهامداران در طول یک روز اقدام به خرید و فروش یک سهم در بازار می کنند، گفت: سیاست رفتاری حاکم برای سرمایه گذاری در بورس سیاست هیجانی، احساسی و بدون تحلیل است در حالی که باید به طور حتم از این رفتارها در بازار پرهیز کنند.
به گفته کدیور، سهامداران حقیقی، در سال ۹۹ تاثیر بسیار زیادی را در بهم ریختگی بازار داشتند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه رفتار سرمایه گذاری تا حد زیاد تابع سیاست های سازمان بورس است، خاطرنشان کرد: شرایطی که اکنون در بازار شاهد هستیم باعث شده تا اجرای برخی از تصمیمات به رفتار هیجانی در بازار دامن بزند.
وی اظهار داشت: اکنون قیمت بیش از نیمی از سهام حاضر در بازار در شرایط بسیار ارزنده ای قرار دارند، به همین می توان نسبت به آینده این بازار امیدوار و خوشبین بود.
