دکتر سهراب بختیار – کارشناس اقتصادی|
در روزهای اخیر هجوم مردم به بازارهای مالی از جمله مسکن، خودرو، ارز، طلا و سکه، سهام و… شدت گرفته است. قیمت دلار امریکا از مرز ۲۲ هزار تومان گذشته و قیمت سکه نیز از ۱۰میلیون تومان فراتر رفته است. در این شرایط همچنین شاهد درخواست شدید بازار سهام نیز هستیم.
در واقع مردم برای حفظ ارزش پول ملی در مقابل تورم، ترغیب به ورود در بازارهای سرمایهای شدهاند و این رشد تورمی و تبعات حاصل از آن چشمانداز تاریکی را برای اقتصاد کشور گوشزد میکند.
استقبال مردم از بازار سرمایهای سهام در حالی صورت میگیرد که وابستگی اقتصاد به نوسانات ارزی، باعث تاثیر چشمگیری بر رشد شاخص بورس شده است.
به عبارتی دیگر جریان نقدینگی در کسب و کارهای کوچک و سرمایههای شخصی در بورس، به واسطه حفظ پس اندازها از سقوط ارز و تورم منجر به رشد لجام گسیخته بازار سهام میشود.
به عبارت ساده تر افت ارزش پول ملی، مهمترین دلیل افزایش رشد اِسمی قیمت سهام است. در نظام اقتصادی کشور سود اِسمی حاصل از سهام ممکن است در کوتاه مدت کام عدهای را شیرین کند ولی در بلند مدت به دلیل افت ارزش پول ملی نمیتواند نویدبخش رفاه عمومی در جامعه باشد و تبعات مخربی را ایجاد خواهد کرد.
این روند افزایش تقاضا در بورس متاثر از سودآوری و بهبود تولید و فروش نیست بلکه ارتباط مستقیم با انتظارات تورمی و رشد اِسمی قیمتها در بازار است. پایداری و ثبات در بورس در وضعیت کنونی که نرخ تورم در اقتصاد کشور غیرقابل پیشبینی و تابع پارامترهای مختلف اقتصادی، سیاسی و.. است، غیر قابل تصور و شکننده است.
بر اساس علم اقتصاد در صورتی که در کشور نرخ تورم قابل پیشبینی باشد ناپایداری و عدم اطمینان در بین سرمایهگذاران وجود ندارد و میتوان ریسک سهم را بر اساس ارزش اِسمی، پیشبینی کرد.
حمایت از اقتصاد کشور در سایه سیاستهای تورمی ممکن نیست. تصور اشتباه دولت نسبت به رونق بورس در شرایط فعلی و هدایت جامعه به سمت افزایش رفاه اقتصادی و اجتماعی از ناآگاهی یا منافع پنهان دولت نشات میگیرد. پول پاشی شدید و سیاست غلط ارزهای چند نرخی و تبعیت از سیاست پوپولیستی و فساد گسترده و سیستماتیک در بخشهای مختلف همراه با اختلافات درونی و تداوم فشارهای بینالمللی، کشور را به سمت و سوی اقتصادی کاملا ناکارا و ورشکسته سوق میدهد و در مسیر اقتصاد ونزوئلایی حرکت خواهیم کرد.
هم اکنون کشور ونزوئلا، با ابرتورم شدید و در رتبه آخر شاخص فلاکت در دنیا قرار دارد. این کشور همچنین با رشد ۵۵۰۰ واحدی بورس در امسال و افت شدید پول ملّی رو برو است. این شرایط زنگ خطری جدی را برای اقتصاد ما گوشزد و این حقیقت را یادآوری مینماید که رشد لجام گسیخته ارزش سهام در هر کشوری نشانگر سقوط ارزش پول ملی بوده و صعود بورسی که در آن هیچ پارامتری مثبت نیست را نشان نمیدهد.