سیستم بانکداری آینده چه تغییری خواهد کرد؟ از تغییر ابزارها تا روشها
مونا مشهدی رجبی| توسعه تکنولوژی تمامی صنایع را در دنیا متحول کرده و صنعت بانکداری هم از این قاعده مستثنی نیست. استفاده از تکنولوژیهای جدید در صنعت بانکداری تغییرات اساسی و بزرگی را در بخش مالی دنیا ایجاد کرده است و به تدریج ساختار بانکی و مالی سنتی را از بین برده است. انتظار می رود طی ۵ سال آینده صنعت بانکداری به دلیل به کارگیری تکنولوژی های تازه در جهان با تغییرات زیادی روبرو شود. اولین و اصلی ترین تغییری که باید در سیستم مالی و بانکی دنیا ایجاد شود، افزایش سطح ایمنی در جریان فعالیتهای بانکی است. به عنوان مثال استفاده از کریپتوگرافی های پیشرفته به معنای ثبت تصاویر الکترونیک از صاحبان کارتهای بانکی وغیره و استفاده از بیومتریک ها در فعالیتهای بانکی به معنای استفاده از اثر انگشت به عنوان رمز اینترنتی کارتها یا شناسایی چشم فرد. در این صورت است که احتمال دزدی و کلاهبرداری در سیستم بانکی به حداقل می رسد. از طرف دیگر با این شرایط بسیاری از فعالیتهای بانکی را می توان حتی بدون اینکه به شعبات بانکی مراجعه کنیم انجام دهیم و تردد غیر ضروری در شهرها کمتر می شود که خود به کاهش آلودگی هوا در شهرها میانجامد.
اما سوال اصلی این است که مهمترین تغییرات تکنولوژیکی در صنعت بانکداری طی سالهای پیش رو چه خواهد بود؟ آیا این پیشرفتها و تغییرات تکنولوژیکی میتواند صنعت را دگرگون سازد و ساختار صنعت را تغییر دهد یا خیر؟
اول: ای تی امهای بهروزرسانی شده
عرضه ای تی ام ها تغییرات زیادی را در سیستم فنی و تکنولوژیکی بانکها ایجاد کرد. این تکنولوژی برای اولین بار در سال ۱۹۶۷ میلادی ایجاد و عرضه شد و انتظار می رود انقلاب بعدی در این صنعت در بر گیرنده روند پرداخت وجوه نقدی بدون تماس و ارتباط با دستگاه ها باشد.چیزی شبیه applepay یا Google wallet که به کاربران اجازه می دهد تا پرداختهای خود را به صورت انلاین از طریق گوشیهای خود انجام دهند. در سالهای پیش ما با استفاده از گوشی های هوشمند و بدون نیاز به تماس با دستگاه ای تی ام می توانیم از دستگاه پول نقد دریافت کنیم و این مساله هم می تواند احتمال کلاهبرداری را به حداقل برساند.
باید در نظر داشت که تغییرات اساسی در سیستم ای تی ام ها در برخی از کشورهای دنیا شروع شده است . مثلا در کشور هند از سیستم شناسایی بیومتریک برای دریافت پول از ای تی ام ها استفاده می شود و در دستگاه های ای تی ام در بانک ملی قطر هم سیستم مشابهی تعبیه شده است.این تکنولوژیها از طریق محافظت از ای تی ام ها در مقابل هک شدن و کلاهبرداری های مختلف، به امنیت کلی سیستم بانکی کمک می کند و گام مهمی در جهت تامین امنیت در سیستم مالی دنیا محسوب می شود.
دوم:جایگزین شدن بانکها با موسسات
بانکها امیدوارند از طریق ارتقای سطح تکنولوژی و توسعه تکنولوژیکی بتوانند خدمات بیشتر را با سرعت بالاتر به مشتری برسانند و در این روند از شفافیت بالاتری برخوردار باشند. بخش زیادی از منابع بانکی هر ساله صرف تامین امنیت در این سیستم و تطابق با دیگر اصول مورد تایید در سیستم مالی دنیا می شود و در چنین فضایی است که موسسات مالی رشد می کنند . موسساتی که وظیفه خدمات رسانی به مردم را بر عهده دارند ولی با قوانین دست و پا گیر نظام بانکی در کشورها کار نمی کنند . از انجا که این موسسات مالی بخش بالاتری از منابع مالی خود را برای ارتقای تکنولوژی های بخش مالی و بانکی صرف می کنند، راندمان کاری در این موسسات بالاتر است و این موسسات می توانند خلاقانه تر از ابزارهای موجود بهره بگیرند. بنابراین تا ۵ سال آینده بانکها را می توان بدنه مالی و اقتصادی کلان کشور دانست ولی موسسات مالی کوچک و متوسط وظایف خرد نظام بانکی را به خود اختصاص می دهند و مردم بیشتر با این موسسات در تماس خواهند بود.
سوم:تجربه بانکداری مشابه اپل استورها
انتظار می رود تا ۵ سال آینده تجربه مردم در بانکها مشابه تجربه آنها در خرید از اپل استورها باشد. زیرا هم اکنون شمار زیادی از مردم هستند که می تواننداپلیکیشن های ساده بانکداری را دانلود کنند و یا اینکه با دسترسی به ای تی ام ها کارهای ساده بانکی خود را انجام دهند، بنابراین افرای که به بانک می روند اغلب به دنبال استفاده از خدماتی هستند که نیاز به ارتباط با افراد شاغل در آن سیستم را دارند.
بنابراین بانکهای اینده باید فضایی را فراهم کنند که مشتری بتواند از تمامی خدمات بانک به سادگی مطلع شود و در صورت نیاز بتواند به سرعت با یکی از کارمندان بانک ارتباط برقرار کرده و سوالاتش را از او بپرسد و راهنمایی های لازم را دریافت کند.
در اپل استور، کارمندان در فروشگاه حضور دارند تا به سوالات مراجعه کنندگان پاسخ دهند. در این فروشگاه ها افراد می توانند تمامی محصولات و کالاهای تازه ای که تولید شده است را ببینند و در صورتیکه در مورد کارکرد کالایی سوال داشته باشند، ان کارمند حضور دارد تا به تمام سوالات پاسخ دهد.
بنابراین یک رابطه انسانی در این فروشگاه ها وجود دارد و در بانکهای اینده هم باید کارمندان به همین نحو با مشتریان ارتباط برقرار کنند زیرا خدمات ساده ای از قبیل دریافت وجه نقد و انتقال پول و پرداخت قبوض غیرحضوری انجام می شود.
چهارم: افزایش اتوماسیون و کاهش شمار کارمندان بانکها
ویکرام پاندیت، یکی از مدیران ارشد سیتیگروپ بر این باور است تا ۵ سال آینده ۳۰ درصد از مشاغل بانکی در دنیا از بین می رود که دلیل این مساله توسعه تکنولوژی است. شمار زیادی از کارمندان بزرگترین بنگاههای مالی در وال استریت به دلیل توسعه تکنولوژی و به کار گیری ان در روند فعالیتهای مالی و اقتصادی یا به دنبال یافتن فرصتهای شغلی تازه هستند یا در تلاش هستند خود را با شرایط تازه تطابق دهند. در این بنگاههای اقتصادی توسعه تکنولوژی باعث تغییر بخش زیادی از مشاغل شده است و با توجه به سرعت بالای رشد تکنولوژی در دنیا انتظار می رود وضعیت در آیندهای نه چندان دور با سرعت بالاتری تغییر کند.
پنجم:بانکداری دیجیتالی و بانکداری موبایلی
تغییرات دیجیتالی و موبایلی در نظام بانگداری تازه شروع شده است و رشد در این صنعت بسیار چشمگیر است. امروزه کمتر کسی هست که از دنیای دیجیتال برای انجام امور اولیه بانکی استفاده نکند و کمتر بانکی است که مدام برای ایجاد روشهای مدرن بانکداری از قیبل تلفن بانک،اینترنت بانک و موبایل بانک سرمایه گذاری نکند. دنیای امروز دنیای تکنولوژی است و صنعت بانکداری برای اینکه در این دنیا نقش پر رنگی داشته باشد، باید با این تحولات همسو شود.
بانکها در تکنولوژی بانکداری دیجیتالی سرمایه گذاری زیادی کردند و در این سیستم مشتریان از موبایل، وب یا پلت فرمهای دیجیتالی برای دریافت خدمات بانکی استفاده می کنند.راه حل های استفاده شده با کمک هوش مصنوعی از قبیل Chatbot ها به مشتریان کمک می کند تا کارهای ساده بانکی از قبیل پرداختهای انلاین را انجام دهند. طبق گزارش منتشر شده توسط فوربس از سال ۲۰۱۶ تا کنون، بانکها سرمایه گذاری در تکنولوژی های بانکداری دیجیتالی و موبایلی را به عنوان اصلی ترین بخش سرمایه گذاری خود معرفی کردند و به همین دلیل امیدوارند که این بازار با سرعت زیادی در سالهای پیش رو رشد کند.
ششم: افزایش شراکت استراتژیک بانکها با شرکتهای فعال در عرصه تکنولوژی
با وجود اینکه بانکها در سالهای اخیر برای توسعه تکنولوژی های مرتبط با صنعت بانکداری سرمایه گذاری زیادی انجام دادند ولی به نظر می رسد سریع ترین و بهترین راه برای حصول نتیجه مطلوب و افزایش سطح نواوری در فضای مالی دنیا ،توسعه شراکت استراتژیک در حوزه مالی و بانکی باشد. شرکتهایی که در دنیای مجازی فعالیت گسترده دارند می توانند با بانکهایی که با نظام مالی سنتی کار میکنند ادغام شوند و مشتریان نظام بانکی را با دنیای مجازی همراه کنند تا سریعتر بتوانند اطلاعات و خدمات مورد نظر خود را دریافت کنند. در این فضا تامین امنیت در حوزه اطلاعات اقتصادی مشتریان اهمیت بسیار زیادی دارد که بدون شک راهکارهایی برای آنها وجود خواهد داشت.
هفتم: سیستم های الکترونیکی پوشیدنی
ساعتهای هوشمند اصلی ترین نمونه از تجهیزات پوشیدنی هستند و انتظار می رود در اینده ای نه چندان دور تجربه بانکداری خرد با استفاده از این تجهیزات انجام شود.به عنوان مثال بانکها می توانند برای برای خوشامد گویی به تازه واردان به شعبات بانکها از سیستم بلوتوث استفاده کنند و این پیام روی صفحه ساعتهای هوشمند نمایش داده شود.
پیش بینی می شود در اینده ای نه چندان دور عینکهای هوشمند توسط کارمندان گیشههای بانکها استفاده شود.این عینک ها به مشتریان اطلاعات مورد درخواست انها را می دهد در حالیکه کارمند مربوطه همزمان مشغول خدمات رسانی به یک مشتری دیگر است.
در پایان باید گفت که با توسعه استفاده از تکنولوژی های هوشمند در دنیا، رفتار مشتریان نظام بانکی در جهان تغییر خواهد کرد. با کمک این تکنولوژیها است که مردم می توانند از خانه و با کمک ساعتهای هوشمند و موبایل های هوشمند هر لحظه به اطلاعات بانکی خود دسترسی داشته باشند.