همزمان با یکصد و دهمین سالگرد شهادت سربداران آزاده مشروطه در تبریز، منبر و عصای شهید ثقه الاسلام و مهرهای خاندان آن زنده یاد در یکی از روستاهای دوردست آذربایجان شرقی یافت شد.
این آثار معنوی مقدس را یک خانواده فرهنگ دوست ارسبارانی در یکی از روستاهای کوهستانی و صعب العبور هوراند به مدت ۱۱۰ سال همچون جواهر گرانبها به عنوان زینت منزل تاریخی نگهداری کرده اند.
امید است با استفاده از فرصت فرهنگی ‘ تبریز ۲۰۱۸ ‘ این آثار تاریخی معنوی با اقدامات مسئولان فرهنگدوست به محل اصلی آن، «خانه ثقه الاسلام»، در حاشیه پل قاری تبریز منتقل یا در اختیار بازماندگان آن شهید والامقام قرار گیرد تا در تبریز محافظت و نگهداری شود.
این خانواده فرهنگ دوست در گفتگویی آمادگی خود را جهت تحویل میراث شهید ثقه الاسلام به مراکز فرهنگی اعلام کردند.
یکصد و ده سال پیش، شهید میرزاعلی‌‌آقا تبریزی، مشهور به ثقه الاسلام، به جرم مخالفت با حضور قوای اشغالگر روس در تبریز به دار آویخته شد.
روز اعدام او و هفت‌تن دیگر از مشروطهخواهان، با عاشورای ۱۳۳۰ قمری مصادف بود.
میرزا علی‌آقا تبریزی (زاده ۲۹ دی ۱۲۳۹ – شهادت ۹ دی ۱۲۹۰ خورشیدی) مشهور به ثقه الاسلام تبریزی یا ثقه الاسلام دوم، از علمای آذربایجان و یکی از شهدای جنبش مشروطیت ایران بود.
او از مشروطه‌طلبان و آزادی‌خواهانی بود که در عاشورای ۱۳۳۰ هجری قمری در تبریز به دست روس‌ها به دار آویخته شد.
در آن روزها بسیاری از آزادی خواهان آذربایجانی در تبریز فجیعانه توسط روس ها به شهادت رسیدند.
ماجرای شهادت دلخراش آن بزرگوار به این قرار است پس از اشغال تبریز به دست قشون روس، روس‌ها از ثقه الاسلام خواستند که به کنسولگری روسیه در تبریز بیاید.
با آن‌که کنسول عثمانی به او هشدار داده بود، لیکن ثقه الاسلام به کنسول گری روسیه رفت.
در آن جا از او خواستند که بنویسد آغاز کننده جنگ مجاهدان تبریز بوده اند، ولی ثقه الاسلام از این کار خودداری کرد و گفت: روس‌ها جنگ را شروع کرده‌اند.
سرانجام روس‌ها او را همراه هفت تن دیگر از مشروطهخواهان آذربایجان متشکل از «قدیر و حسن پسران جوان علی مسیو، ضیاء العلما ، محمد قلی خان ، صادق الملک ، محمد ابراهیم قفقازی و شیخ سلیم»، در بعد از ظهر روز عاشورای سال ۱۳۳۰ قمری برابر با ۹ دی‌ماه ۱۲۹۰ خورشیدی در سرمای سوزناک زمستان و تنها با پیراهن و زیرشلواری، در میدان مشق آن زمان (دانشسرای امروزی) به دار آویختند.
مردم شهر با عزاداری پیکر پاک او را در محلی که اکنون مقبره الشعرای تبریز است، دفن کردند.
