تعیین نوع مصرف هواپیما یک چالش مهم در حمل و نقل هوایی ایران است
قدرت هوائی نه تنها بخشی از مولفه قدرت ملی بلکه بخشی از قدرت سیاسی کشورها به حساب می آیدقدرتی که در اختیار همه کشورها نیست. در این حوزه برخی کارشناسان در حوزه حمل و نقل معتقدند که اگر در میان دستاوردهای عظیم انقلاب ،اگر تنها قدرت هوائی را مدنظر قرار دهیم، برای بالیدن به این نظام مقدس و انقلاب اسلامی کفایت می کند.
بررسی ها در این بخش نشان می‌دهد که بعد از انقلاب کارهای بزرگی در صنایع هوایی انجام شده است به گونه ای که تعمیر و نگهداری 40 ساله هواپیماها کاری بسیار عظیم محسوب می شود. همچنین نظام لجستیکی در صنایع هوایی و این نهضت توانست بخشی از قدرت هوایی را حفظ کند و این کار با یک برنامه منسجم در حوزه علمی و فن آوری انجام شد.در این بخش در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر ظرفیت های بومی توانائی ساخت و تولید هواپیما از مرحله طراحی تا تولید را داراست.
اما موصوع نگهداری و تعمیر هواپیماهای موجود و طراحی برای هواپیماهای سبک از دیگر اقدامات مهم این حوزه است که باید با دقت آن را مورد بررسی قرار داد.
عمر ناوگان هوایی ایران
علی مخبری کارشناس صنعت هوایی در تحلیل وضعیت صنعت حمل و نقل هوایی ایران در 4 دهه پس از انقلاب معتقد است: هم اکنون برخی از قطعات هواپیمای آیرودینامیک در دانشگاه های معتبر کشور تولید می شود اما بخش مهمی از این قطعات باید از دیگر کشورها وارد شوند که این امر افزایش میزان هزینه ها را در زمینه تولید هواپیماها به همراه خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه کامپوزیتی که برای قطعات داخلی استفاده می شود و یا هواپیماهای با عمر طولانی از دیگر کشورها وارد می شوند، ادامه داد: ا مشکل اساسی این است که هواپیمایی که عمر 40 ساله برای کارکرد دارد را در 35 سالگی توسط ایران خریداری می شوند بنابراین این هواپیماها بیش از 5 سال کار نمی کند.
مخبری خاطرنشان کرد: در سال های اخیر اقداماتی در زمینه تجدید ناوگان هوایی کشور انجام شده اما در مقابل عمر هواپیماها کاهش یافته که این امر چالش بزرگی برای صنعت حمل و نقل هوایی محسوب می شود.
راهکاری برای مشکلات موجود صنعت هوایی
این کارشناس صنعت هوایی با تاکید براینکه در صورت تعیین نوع مصرف و بومی سازی بسیاری از مشکلات صنعت حمل و نقل هوایی برطرف می شود، افزود: متخصصان زیادی در زمینه حمل و نقل هوایی در کشور فعالیت می کنند و تحصیلکرده های مقطع دکترای هوا و فضا نیز بهترین طراحی ها را در این زمینه انجام می دهند که باید از توانمندی های این افراد در جهت توسعه صنعت هوایی استفاده شود به شرطی که سازمان های متولی زمینه مناسبی را برای عدم وابستگی به دیگر کشورها در زمینه ارائه سرویس کیت و مجوز پروازی برای قطعات فراهم کنند.
وی تاکید کرد: در صورت انجام اقدامات فوق بسیاری از مشکلات حمل و نقل هوایی کشور نیز برطرف می شوند.
وی ادامه داد: اگر قطعات هواپیماها بومی سازی شوند در آینده با مشکلات ناشی از نوسانات دلار مواجه نخواهیم شد و این امر ضرورتی اجتناب ناپذیر در جهت حمایت از تولیدات ملی و توسعه صنعت حمل و نقل هوایی کشور محسوب می شود.
توجه به نوع سفر و هواپیما
مخبری با بیان اینکه در راستای رفع چالش های مربوط به حوزه حمل و نقل هوایی باید نوع سفر مشخص شود، ادامه داد: در حال حاضر از هواپیمای لانگوریج برای مسافت های کوتاه استفاده می شود که این امر به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست.
مخبری ادامه داد: متاسفانه قطعاتی که هزینه بر هستند و عمر طولانی ندارند برای هواپیماها دارای برد بلند استفاده می‌شوند اما برای مسافت های کوتاه هواپیمای کوچک استفاده می شود.
کارشناس صنعت هوایی افزود: در حال حاضر هواپیمایی ایران ایر برای سفر مشهد-گرگان و مشهد- تهران از یک هواپیمای ای تی آر را استفاده می کنند که این امر به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه بوده هرچند که عملیات هواپیماها نیز متفاوت است.
وی با اشاره به اینکه با تعیین نوع مصرف هواپیما یک چالش مهم در حمل و نقل هوایی نیز برطرف می شود، افزود: اگر قطعات هواپیماها نیز بومی سازی شوند در آینده با مشکلات ناشی از نوسانات دلار مواجه نخواهیم شد و این امر ضرورتی اجتناب ناپذیر در جهت حمایت از تولیدات ملی و توسعه صنعت حمل و نقل هوایی محسوب می شود.
لازمه بقای صنعت هوایی در تحریم
مخبری در خصوص تشریح تاثیرات تحریم ها بر حمل و نقل هوایی کشور نیز گفت: پس ازاعمال تحریم ها حمل و نقل هوایی همانند گذشته به فعالیت خود ادامه می دهد اما با توجه به افزایش نرخ دلار در ماه های اخیر نرخ بلیط هواپیما نیزدستخوش تغییراتی شده زیرا ساعت پروازی براساس نرخ دلار تعیین می شود بعنوان مثال نرخ بلیط پرواز تهران مشهد که در گذشته 150 تومان بوده اکنون به بیش از 400 هزار تومان افزایش یافته است.
وی افزود: تامین قطعات، ساعت پروازی و سایر فاکتورها نیز نقش مهمی را در تعیین قیمت بلیط ایفا می کنند بنابراین در چنین شرایطی لازمه بقای صنعت هوایی تغییرات قیمت بلیط ها متناسب با خدمات است.
کارشناس صنعت هوایی با اشاره به اینکه در صنعت هوانوردی رقابتی کردن نوع خدمات هواپیمایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است،ادامه داد:باتوجه زیاد بودن تعداد تقاضا به سفرهای خارجی در ایران می توان گفت که در صورت استفاده از این ظرفیت صنعت هوانوردی از هرگونه آسیبی به دور خواهد ماند.
مخبری خاطرنشان کرد: با وجود اینکه در سال های اخیر ناوگان هوایی کشور کاهش یافته اما برخی از شرکت ها توانستند قطعات مورد نیاز برای تجهیز و گسترش ناوگان ها را تهیه کنند.
وی با اشاره به اینکه ساختار فرودگاهی نیز تغییر کرده است، تصریح کرد: در حال حاضر با ارائه سرویس ها خیلی خاص توسط سیستم های راداری که در نقاط مختلف مانند مهرآباد، مشهد و اصفهان فعال هستند و مسیرهای کوتاه به هواپیماها اختصاص داده می شود بنابراین در هر یک دقیقه، چندین هزارتومان ذخیره پروازی و نیز ذخیره سوخت موتور انجام می شود که این امر علاوه بر افزایش درآمد برای شرکت‌ها کاهش مدت زمان پروازها را نیز به همراه خواهد داشت.
کارشناس صنعت هوایی خاطرنشان کرد: در سال های اخیر تعداد و کیفیت تجهیزات ناوبری در کشور نیز افزایش یافته که این امر زمینه و ساختارهای لازم برای رشد این صنعت را در سال های آینده فراهم می کند .
وی با اشاره به اینکه در سال های اخیر در خصوص رفع مشکلات صنعت حمل و نقل هوایی اقدامات خوبی انجام شده است، افزود: ادامه روند فعلی در راستای رشد این صنعت موثر خواهد بود زیرا در بلندمدت کاهش اثرات ناشی از تحریم را در پی خواهد داشت.
مخبری در پایان تاکید کرد: در صورت تعیین نوع سفر و استفاده از قطعات داخلی بسیاری از چالش های موجود در زمینه حمل و نقل هوایی کشور برطرف خواهند شد و تاثیرات ناشی از تحریم نیز بر این بخش کاهش می یابد.
