عامل مهم برای بالابردن بهرهوری هم همین وجدان و تعهد كاری است؛ایجاد تغییر برای بهبود بهرهبرداری از بنگاههای متعلق به نهادهای عمومی غیردولتی ضرورت زیادی دارد.
به گزارش رتبه آنلاین، حسن روحانی رییس جمهور دوره یازدهم و دوازدهم اجمهوری اسلامی ایران است اما فردی است که کسوت های مختلفی در کشور داشته است. او در سالهای متوالی مسئولیت های متنوعی داشته است و با ساختارهای اقتصادی سیاسی و اجتماعی ایران اشنایی کاملی دارد . او پیش از اینکه رییس جمهور شود، خود از منتقدان وضعیت بهره وری در کشور بوده است و بارها در این زمینه صحبت کرده بود.
او زمانی به پست ریاست جمهوری در ایران رسید که زخم هایی در نتیجه رکود تورمی بی سابقه سال های 1391 و 1392، بر اقتصاد ایران وارد شده بود.
بحران ارزی سال های 1390 و1391 و عدم اشتغالزایی سال های 1384 تا 1391 پیکر اقتصاد ایران را نحیف کرده بود و آثارش به تدریج از سال 1393 به بعد خود را نمایان ساخت.
در این سالها کاهش شدید قیمت نفت ضربه ای سنگین به اقتصادی وارد کرد که در دورۀ وفور درآمدهای نفتی، به شدت به واردات وابسته شده بود. مشکلات اقتصادی نظیر بیکاری و نبود رونق در بخش هایی از اقتصاد، مشکلات نظام بانکی؛ مشکلات اجتماعی نظیر اعتیاد، طلاق، و سایر آسیبهای اجتماعی؛ مشکلات محیطزیستی نظیر ریزگردها، تخریب منابع آب و خاک، خشکی تالابها و آلودگی هوا؛ مشکلات در روابط خارجی نظیر تنش با کشورهای منطقه، اجرایی کردن برجام، مبارزه با تروریسم و افراطیگری؛ و شماری دیگر از مشکلات به عنوان انباشتی غم انگیز از سیاستهای نادرست گذشته هنوز وجود داشت و همه اینها کار را برای بهبود بهره وری در کشور سخت کرده بود.
از همین رو او در 4 سال اول ریاست جمهوری خود مشغول اوار برداری از خرابههای اقتصاد ایران بود و برای 4سال دوم ریاست جمهوری خود یک برنامه کلیدی ارائه داد که در ان موضوع بهره وری نمایان بود.
توسعه بازار سرمایه و بهبود بهره وری
حسن روحانی در بخشی از برنامههای خود برای 4 ساله دوم ریاست جمهوری خود به نقش بازار سرمایه در تامین مالی تولید با توجه به بانکمحور بودن اقتصاد ایران اشاره و گفته بود: در سالهای گذشته نقش بازار سرمایه بسیار محدود بوده و ضروری است این بازار نقش بیشتری را در تامین منابع برای سرمایهگذاری، به ویژه در بنگاههای بزرگ، ایفا کنند. لذا سیاست قطعی دولت دوازدهم، تقویت این نهاد به منظور نقشآفرینی مؤثرتر در روند توسعه اقتصاد ملّی است.
او در حوزه اصلاح محیط کسب و کار و نظام بنگاهداری (اشتغال درآمد آفرین) هم افزود: بررسیهای انجام شده نشان میدهد نمیتوان کشوری را یافت که در دورهای بلندمدت رشد اقتصادی بالا داشته باشد اما این مهم با درونگرایی اقتصادی یا دولتی بودن اقتصاد حاصل شده باشد. بنابراین یکی از مهمترین برنامهها در زمینه افزایش تولید و اشتغال افزایش سرمایهگذاری و بهرهوری با استفاده از دو استراتژی «توسعه بخش خصوصی» و «برونگرایی» است.
بهرهبرداری با بهرهوری بالا از سرمایههای موجود
روحانی با تشریح ضعفهای نظام حقوقی کشور هم به موضوع بهره وری اشاره کرد و توضیح داد: اینک که تحقق رشد اقتصادی بالا از اهمیت ویژهای برخوردار است، در کنار اتخاذ سیاستهای لازم برای افزایش سرمایهگذاری، بهرهبرداری با بهرهوری بالا از سرمایههای موجود دارای اهمیت زیاد است، و ایجاد تغییرات مورد نیاز برای بهبود بهرهبرداری از بنگاههای متعلق به نهادهای عمومی غیردولتی ضرورت زیادی پیدا میکند.
او تاکید کرد: باز تعریف نقش و ماموریت بنگاههای عمومی غیردولتی، شامل نهادهای نظامی که فعالیت اقتصادی دارند و بنگاههای غیرنظامی عمومی غیردولتی به منظور فراهم آوردن محیط مناسب و قابل رقابت برای بخش خصوصی از یک طرف و تبعیت از سیاستها و استراتژیهای صنعتی کشور از طرف دیگر در همین چارچوب اهمیت زیاد پیدا میکند.
وی همچنین با اشاره به شرکتهای واگذار شده در قالب رد دیون و بنگاههای تحت مالکیت هم گفت: مدیریت دولت نیز باید در مسیر اصلاح ساختار و خصوصیسازی واقعی حرکت کنند. دولت یازدهم از ابتدای فعالیت، هیچگونه واگذاری به بخش خصوصی غیرواقعی را انجام نداده است. همچنین، با تاکید دولت بر صیانت از کاهش تورم، محیط کسب و کار در جهت آرامش و بهره مندی مصرف کننده از این آرامش حرکت کرده است.
او در مقوله مقابله با فساد هم به مجموع برنامههایی که تاکنون تشریح شده اشاره و گفته است: دولت دوازدهم به غیر از اجرای برنامههای تشریحشده، راهکارهایی مانند اجرای قانون «ارتقای سلامت نظام اداری و مبارزه با فساد»، اجرای قانون انتشار و دسترسی آزادانه به اطلاعات، گسترش دولت الکترونیک و چابکسازی دولت را انجام خواهد داد .
استفاده ما از رشد اقتصادی در بهرهوری بسیار کم است
رئیسجمهور در یک گفتوگوی زنده تلویزیونی هم در حوزه اهمیت بهره وری به حمایت خود از شرکتهای دانشبنیان اشاره و گفت : دولت این حمایت را ادامه میدهد و افزایش خواهد داد زیرا در همکاری بینالمللی این شرکت ها بسیار سود میبرند.
او خاطرنشان کرد: بعد از رفع تحریمها وارد فضای رقابت بینالمللی شدیم که این در زمینه فناوری نیز صدق میکند. از یک طرف عاملی برای تحرک جدید دانشمندان ما است و از طرفی همکاریهای ما با دنیا آغاز میشود که اکنون شاهد هستیم در بسیاری از پروژهها یک طرف ایران است و در طرف دیگر یک دانشگاه یا مؤسسه تحقیقاتی در خارج از کشور است که با یکدیگر همکاری میکنند، بنابراین باید همه تلاش کنیم تا بهرهوری را افزایش دهیم و این در اقتصاد ما بسیار مهم است. استفاده ما از رشد اقتصادی در بهرهوری بسیار کم است.
روحانی اظهارداشت: یکی از شرایط ما برای حضور کارآفرینان خارجی در ایران این است که ما میگوییم بخشی از بازار داخلی را به شما میدهیم، به شرطی که ما با هم بتوانیم بخشی از بازار منطقه و بازار بینالمللی را بهدست بیاوریم و این جزء شرایط ما است و در شرایط جدید ما میتوانیم بسیار امیدوار باشیم که به فضای جدید و نو در اقتصاد ایران برسیم.
تلاش همگانی لازم است
رییسجمهوری در حوزه بدنه دولت و توجه به موضوع بهره وری برای رشد اقتصادی ایران هم به همکاران خود بارها توصیه هایی داشته و گفته است: در زمینه اقتصادی نیز حرکت و مسیر دولت مسیر درستی بوده و این حاصل تدبیر، خرد، مشورت جمعی و تلاش تمامی اقتصاددانان کشور و مسئولین اقتصادی بوده که به دولت در این راستا کمک کرده و امروز نیز کمک میکند.
او با اشاره به کاهش تورم نقطه به نقطه و تورم سالیانه گفت: امروز برخی قصد دارند تا دولت را به حاشیهها مشغول کنند تا ما از اصل کار باز بمانیم، اما ما نباید خود را مشغول این حاشیهسازیها کنیم.
رییس جمهوری با بیان اینکه همه باید برای بهتر خدمت کردن نظر داده و راه بهتر را پیشنهاد کنند، گفت: همه باید برای بهره وری بیشتر به سهم خودشان تلاش کنند؛ استعداد، فکر و برنامهریزی خود را در این زمینه به کار بگیرند و به مسئولان تذکر دهند.
دکتر روحانی با اشاره به اینکه انتقاد و پیشنهاد سازنده نه تنها خوب است، بلکه بیان آن وظیفه همه است، تصریح کرد: باید همدیگر را نقد سازنده کنیم تا کار بهتر و مفیدتر انجام شده و مردم را امیدوارتر کنیم.
پیگیری تحقق سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب
حسن روحانی در حوزه الزامات دستگاه های اجرایی در حوزه بهره وری هم در این سالها اقدامات عملی داشته و با صدور حکمی خطاب به اسحاق جهانگیری، توجه بیشتر به ضرورت ساماندهی فعالیت ها را در راستای تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی -ابلاغی رهبر معظم انقلاب- در حوزه بهره وری را خواستار شده است.
رییس جمهور معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و وزارت امور اقتصادی و دارایی را مکلف به تهیه و ارائه پیشنهادهای لازم، نقشه راه و زمانبندی اجرای مواد 24 گانه کرده است و همچنین قرار شد کمیسیونهای ذیربط دولت، طرحها و پیشنهادهای لازم را در اولویت رسیدگی قرار داده برای تصویب به هیأت وزیران ارائه دهند.
همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نفت، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو نیز موظف به تامین و فراهم سازی زمینههای لازم برای رشد بهره وری، حفظ و توسعه ظرفیت های تولید و حمایت همه جانبه از صادرات کالاها و خدمات شدند.
بهرهوری محصول اخلاق در اقتصاد
حسن روحانی پیش از دوران ریاست جمهوری هم در سخنرانی های خود نیز به موضوع بهره وری بارها تاکید داشته است و گفته استکه بهرهوری محصول رعایت اخلاق در اقتصاد است.
او در کسوت عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و قبل از تصدی ریاست جمهوری گفته بود: شاید فكر كنیم اخلاق و اقتصاد متضاد و متناقض یكدیگرند؛. اقتصاد علمی است كه به مادیات و ثروت میاندیشد، اخلاق هم علمی است كه به فضائل و كرامت انسانی نگاه میكند؛ اما اگر اقتصاد را علم مطالعه رفتار انسان اقتصادی تفسیر كنیم، چالشی كه پیش روی این علم است، شبیه علوم انسانی است و نه علوم طبیعی.
روحانی تصریح كرد: انسان اقتصادی همواره با دیگران سر و كار دارد و در تعامل و تقابل با آنهاست؛ پس مطالعه رفتار اقتصادی را نمیتوان تنها بر اساس خواستههای مستقل آن فرد مد نظر قرار داد و حتما در رفتار اقتصادی پای دیگران هم به میان میآید؛ پس به طور طبیعی انسان اقتصادی با چالش اخلاقی هم مواجه خواهد بود و در بسیاری از موارد رفتار اقتصادی با رفتار اخلاقی گره میخورد و دو علم اخلاق و اقتصاد را به هم نزدیك میكند.
وی در ادامه با بیان اینكه وجدان و تعهد كاری به منزله یك بحث اخلاقی تاثیر فوقالعادهای روی اقتصاد دارد، اظهار كرد: یكی از مشكلات ما بهرهوری است و عامل مهم برای بالابردن بهرهوری هم همین وجدان و تعهد كاری است كه امكان ندارد با تخصص همراه شود و كشوری پیشرفت نكند؛ مثل غرب كه ما فكر میكنیم پیشرفتش فقط با تخصص است؛ در حالی كه با بازدهی ساعات كاری آنها میتوان به وجدان كاریشان پی برد. متاسفانه اینجا تعهد و اخلاق سیر نزولی میپیماید و مشكلات فراوانی را ایجاد میكند.