خانه تاریخی «حسام لشگر» در بازار تهران تا کنون دو بار ثبت میراث فرهنگی شده است اما مالکاناش با حکم دیوان عدالت اداری این موضوع را به تعویق انداختهاند، حالا زمزمههایی مبنی بر تخریب کاملاش شنیده میشود که قرار است جایش را مجتمعی تجاری اداری بگیرد!
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، خانه تاریخی «حسام لشگر» یکی از بناهای تاریخی و واجد ارزش محله بازار تهران است که بخشهایی از آن در سه سال گذشته تخریب شده بود، باقیماندههای آن قرار است بعد از ابلاغیه دیوان عدالت اداری به شهرداری تهران؛ توسط مالکاناش تخریب شود.
خانه تاریخی “حسام لشگر” در بخش جنوبی بازار تهران، این روزها درست مانند پرونده ثبتیاش هیچ اطلاعات تاریخی از خود به جای نگذاشته است، به جز اینکه آن را در ۲۵ آبان سال ۸۴ به شماره ۱۳۷۳۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت کردهاند و بنایش دو بخش غربی و شرقی داشته که بخش شرقی در مالکیت «کمیجانی» و بخش غربی آن در مالکیت «صنعتگر» است. بخش غربی در خرداد ۹۳ به طور کامل ویران شد اما تا امروز بخش شرقی بنا سالم و سرپا مانده است.
تنها توضیحی که از این بنای تاریخی در پرونده ثبتی آن نوشته شده، از وضعیت کنونی آن است؛ «این بنا در گذشته به عنوان خانه مسکونی استفاده میشده و بعدها قسمت غربی آن به عنوان سفرهخانه سنتی استفاده شد اما بعد از مدت کوتاهی متروکه شد و در بخش کوچکی از بنا، سرایدار زندگی میکرد، قسمت شرقی بنا نیز بعد از تغییر کاربری به نمایشگاه و انبار فرشهای عتیقه تبدیل شد.»
تا اینکه در آبان ماه سال گذشته؛ زهرا نژادبهرام، عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران بر لزوم توجه به خانه تاریخی در حال تخریب «حسام لشگر » تاکید کرده و گفته بود؛ «لازم است شهرداری، شورای شهر و سازمان میراث فرهنگی به سرمایههای شهر تهران توجه لازم داشته باشند. همچنین باید رسیدگی فوری و عاجلی به وضعیت این خانه شود و شورای شهر نیز در این زمینه آمادگی خود را اعلام میکند.»
سجاد عسگری، دبیر کمیته پیگیری خانههای تاریخی اما اکنون در مورد وضعیت این خانه تاریخی میگوید: پس از طرح دعوی مالک بخش شرقی خانه حسام لشگر در دیوان عدالت اداری مبنی بر خروج از ثبت بنا از فهرست آثار ملی کشور و مجوز تخریب و نوسازی، رای اولیه این بنا در سال ۱۳۹۳ مبنی بر خروج صادر شد که متاسفانه رای بدوی نیز در سال ۱۳۹۴، رای اولیه را تائید کرد و این اثر تاریخی از ثبت ملی خارج شد.
او اضافه میکند: در ابلاغیه سال ۹۵ دیوان عدالت اداری به شهرداری منطقه ۱۲ علاوه بر خروج این اثر از فهرست آثار ملی کشور، شهرداری منطقه را ملزم به صدور مجوز تخریب و نوسازی ملک هم کرده است.
این فعال و دوستدار میراث فرهنگی با بیان اینکه اکنون قرار است این هویت تاریخی مردم پایتخت تخریب شود، ادامه میدهد: براساس اطلاع کسبه محلی قرار است در روزهای تعطیلات جاری بنا کامل تخریب و جای آن پاساژ ساخته شود تا نتوان در آینده اقدامی روی این بنا انجام داد.
وی با بیان اینکه اکنون میراث فرهنگی پس از ابلاغیه دیوان عدالت اداری در سال ۹۵، در نامهای به شهرداری منطقه ۱۲ اعلام کرده است که رای دیوان عدالت اداری اجرا شود، میگوید: اکنون ابلاغیه دیوان عدالت اداری و الزام شهرداری به صدور پروانه در حالی رخ میدهد که تشخیص دارای شئون ملی بودن و واجد ارزش بودن یا نبودن یک بنا از وظایف اصلی و تخصصی سازمان میراث فرهنگی است.
دبیر کمیته پیگیری خانههای تاریخی تهران؛ با تاکید بر اینکه فارغ از رای دیوان عدالت اداری به دلیل ثبت بودن بازار تاریخی تهران، میراث فرهنگی استان تهران باید در مورد تک تک پلاکهای این محدوده اظهارنظر کند، ادامه میدهد: باید دید آیا مدیریت میراث استان تهران مانند دورههای گذشته راهکار سکوت را پیش میگیرد یا مدیرکل جدید میراث تهران نسبت به این موضوع واکنش نشان میدهد، تا کنون شهرداری منطقه، یک بار در مورد نقشههای جدید طرح معماری بنا از میراث فرهنگی استعلام گرفته ولی هر دو استعلام بی پاسخ مانده است.
عسگری در ادامه به تبصره ماده ۲-۱-۶ ضوابط و شاخصهای بازیابی هویت شهرسازی و معماری اسلامی ایرانی مصوب شورای عالی معماری و شهرسازی ایران اشاره میکند که بر مبنای آن؛ «بازسازی در این بخش از شهرها (بافتهای تاریخی و فرهنگی) در خصوص بناهای ساخته شده تا سال ۱۳۴۰، صرفا به صورت عین به عین امکانپذیر است» و میگوید:«براساس این تبصره و در صورت تخریب خانه حسام لشگر، باید این بنا عین به عین ساخته شود.»