محمدرضا نجفی منش|گزارش تازه بانک جهانی از وضعیت محیط کسب‌وکار نشان می‌دهد که رتبه ایران با افت 4 پله‌ای از جایگاه 120 به 124 تنزل کرده است. این در حالی است که در گزارش این سازمان اقتصادی بین‌المللی، رتبه کسب‌وکاری ایران در سال 2016، 117 بوده است. نگاه اجمالی به اعداد نشان می‌دهد که اوضاع ایران خراب‌تر شده است اما این یک دریافت سطحی از گزارش بانک جهانی و اعداد و ارقامی است که وضعیت محیط کسب‌وکار کشورها را بررسی می‌کند.
افت رتبه ایران به این معنا نیست که وضع ما خراب‌تر شده است. این افت رتبه نشان می‌دهد که دیگر کشورها بهتر از ما در بهبود فضای کسب‌وکار فعالیت کردند. فرض کنید در یک کلاس، در امتحانات نیمه اول سال یک دانش‌آموز نمره 10 را کسب کند، و با این نمره در جایگاه پنجم قرار بگیرد. به‌طور حتم با پیشرفت دیگر دانش‌آموزان کلاس، حتی اگر این دانش‌آموز نمره 10.5 هم بگیرد، در جایگاه پنجمی قرار نخواهد گرفت و ممکن است با رتبه بالاتر از دوره گذشته امتحانات در جایگاه بدتری بایستد چراکه باقی رقبا بیشتر تلاش کردند. حکایت نمره و رتبه ما در گزارش بانک جهانی از فضای کسب‌وکارها کشورها هم همین است. هرچند ما پیشرفت‌هایی داشتیم اما به دلیل تلاش بیشتر رقبا در جایگاه بدتری نسبت به سال‌های گذشته قرار گرفتیم. ما در گزارش سال 2018 از 100نمره که به 10 آیتم داده میشود، نمره 56.54 را کسب کردیم درحالی‌که این رقم در گزارش قبلی 56.22 بود یعنی نمره کلی ما در شاخص‌های موردنظر بانک جهانی 0.26 افزایش‌یافته است.
در شاخص‌هایی مثل دریافت مجوزهای ساختمانی و اعتبار بانکی بهتر شدیم. در زمینه تجارت فرامرزی با توجه به گام‌های مثبت گمرک نمره بهتری گرفتیم اما هم چنان در زمینه ورشکستگی و حمایت از حقوق سهامداران خرد نمره پائینی کسب کردیم. نمره ما در شاخص اجرای قراردادها خوب نیست و در زمینه مالیات نمره ایران تغییری نکرده است. این در حالی است که می‌توانیم با تمرکز بیشتر روی چند شاخص رتبه ایران را به‌سرعت افزایش دهیم. به همین منظور به ریاست اتاق تهران اعلام آمادگی کردیم که کمیسیون تسهیل کسب‌وکار می‌تواند در کنار کارشناسان وزارت اقتصاد و دارایی قرار بگیرد و با همکاری هم برای بهبود نمره ایران راه‌حل‌های مؤثر را پیدا کرده و برای اجرای آن تلاش کنیم. به‌هرحال ارزیابی ناامیدکننده از گزارش بانک جهانی از وضعیت کسب‌وکار کشورها دردی را دوا نمی‌کند. ما پس رفت نداشتیم، اما بقیه بهتر و بیشتر کارکردند، برای مثال برونئی 6 نمره ترقی یافته است. امیدواریم با همکاری بخش خصوصی و دولت در سال آینده به وضعیت بهتری برسیم.