بیش از دو دهه، متوسط تلاش مالیاتی (به معنای نسبت مالیات جمع‌آوری شده به میزان قابل جمع‌آوری) تنها حدود 54 درصد بوده و حجم بالایی از اقتصاد زیرزمینی برای ماموران مالیاتی مخفی مانده است.
به گزارش رتبه‌آنلاین، سید کامل تقوی‌نژاد رئیس سازمان امور مالیاتی در راستای مبارزه با فرار مالیاتی گفته بود که این سازمان برای مبارزه با این پدیده و شناسایی مودیان جدید، درصدد آن بوده تا طرح جامع مالیاتی، ایجاد پایگاه اطلاعات مودیان مالیاتی، ایجاد دفتر مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی و رصد فعالیت های شرکت های صوری(کاغذی) را ایجاد کند.
بر همین اساس، شناسایی فرارهای مالیاتی نهایتا منجر به واریز پنج هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی به خزانه کشور در سال گذشته شذع لنل در حوزه مالیات بر ارزش افزوده که مالیاتی غیرمستقیم برپایه مصرف و عرضه کالا و خدمات است، پارسال مبلغی در حدود 35 هزار میلیارد تومان به همراه 16 هزار میلیارد تومان عوارض ارزش افزوده (در مجموع 51 هزار میلیارد تومان) وصول شده که نیمی از درآمدهای نظام مالیاتی در بودجه کشور در سال 95 است.
با تحقق 97 درصدی درآمدهای مالیاتی کشور در سال گذشته، با رضایت مندی مودیان و به دلیل شناسایی مودیان جدید و مبارزه با فرارمالیاتی، در عمل سازمان امور مالیاتی کشور توانست کارنامه موفقی از خود در زمینه عمل و اقدام در راستای تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی را به ثبت برساند و فقط با بررسی 77 پرونده مالیاتی در 6 ماهه دوم پارسال، سازمان امور مالیاتی کشور 990 میلیارد تومان درآمد مالیات تعیین و وصول کرد.
بر پایه این گزارش، اما کماکان فرارهای مالیاتی که در اقتصاد زیرزمینی کشور وجود دارد، حجم بالایی از درآمدهای دولتی را در جیب سودجویان نگاه داشته و دولت را از این درآمدها محروم می‌سازد.
معافیت‌های مالیاتی و فرارها
محمدرضا جعفریان مشاور مالیاتی اتاق اصناف ایران در گفت‌وگو با رتبه‌آنلاین درخصوص معافیت‌های مالیاتی گفت: یکی از راه‌های کسب درآمدهای دولت، بهره‌مندی از مالیات است اما برخی معافیت‌های مالیاتی موجود در قانون کاملا مخل اقتصاد کشور است.
وی ادامه داد: اعمال معافیت‌های مالیاتی از سوی سازمان‌ها، شفافیت اقتصادی را کمرنگ کرده ضمن آنکه دلیلی ندارد یک گروهی مادام‌العمر در دایره پرداخت مالیات قرار نگیرند
جعفریان با اشاره به اینکه اقتصاد ایران بیش‌ازپیش نیازمد شفافیت است، تصریح کرد: دولت و مجلس شورای اسلامی در بودجه سال آینده باید شفافیت را به قوانین مالیاتی کشور بازگردانند چراکه در اقتصاد آزاد و مبتنی بر رقابت‌پذیری، معافیت‌های مالیاتی برای افراد یا شرکت‌های خاص جایی ندارد.
مشاور مالیاتی اتاق اصناف ایران با انتقاد از حجم گسترده معافیت‌های مالیاتی کشور افزود: امروز بالای 40درصد اقتصادی کشور از معافیت‌های مالیاتی بهره‌مند بوده و افراد بسیاری هم کسب‌وکار خود را مخفی کرده و فرار مالیاتی دارند؛بنابراین سنگینی پرداخت مالیاتی و تحقق درآمدهای مالیاتی دولت تنها بر دوش تولیدکنندگان و فروشندگان واقعی دارای کارنامه شفاف می‌افتد.
وی با تاکید بر اینکه ساماندهی معافیت‌ها ضرورتی انکار ناپذیر بوده تاکید کرد: تمامی مسئولین انتظار رقابت و به نمایش گذاشتن توان بخش‌خصوصی در فضای جدید اقتصادی هستند،اما بسیاری از نهادهای رقیب بخش‌خصوصی حتی مالیاتی پرداخت نمی‌کنند، چگونه می‌توان انتظار رقابتی صحیح و سالمی را داشت.
جعفریان در پایان خاطرنشان کرد: تمامی حوزه‌های اقتصادی از جمله کشاورزی، باغبانی و … باید بر اساس راندمان آنها مقداری معافیت مالیاتی تعلق بگیرد نه اینکه تمامی حوزه‌های کشاورزی و دیگر بخش‌های اقتصادی از صفر تا 100 دارای بخشودگی و معافیت مالیاتی باشند.
نیمی از اقتصاد، فرار مالیاتی دارند
نتایج بررسی‌ها در مورد پتانسیل مالیاتی کشور نشان می‌دهد، اقتصاد ایران تقریباً نیمی از پتانسیل مالیاتی خود را استفاده نمی‌کند.
طی بیش از دو دهه، متوسط تلاش مالیاتی (به معنای نسبت مالیات جمع‌آوری شده به میزان قابل جمع‌آوری) حدود 54 درصد بوده است.
این موضوع دلایل بسیاری دارد از جمله آنکه مثلا بخش کشاورزی معاف از مالیات است، عده‌ای از فعالان اقتصادی حق مردم را نمی‌دهند (فرار مالیاتی وجود دارد)، سیستم‌های اطلاعاتی کافی برای مالیات‌ستانی وجود ندارد و… .
