غفلت از فرهنگ‌سازی در صنعت بیمه

نبود آموزش نقش خود را در صنعت بیمه نشان داده است

عضو کمیسیون اقتصادی: ضریب نفود بیمه در ایران دارای سهم بسیار ناچیزی است

نماینده مردم تهران در مجلس: فرهنگ‌سازی عمومی دیگر گامی است که باید صنعت بیمه بردارد

ایرج ندیمی: بیمه ها درصدد فرهنگ سازی برای فروش پرتفوی خود نیستند

فضای غیررقابتی اقتصاد ایران باعث شده بسیاری از بخش‌های سرمایه‌ای با چالش کمبود سرمایه‌گذار مواجه شود تا عملا پتانسیل‌های فراوانی که در حوزه‌های مختلف اقتصادی وجود دارد، شکوفا نشود. صنعت بیمه همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حوزه‌های اقتصادی نام برده می‌شود و این صنعت طی هر دهه دارای یک پوست‌اندازی در ارائه خدمات به مشتریان خود بوده اما عدم فرهنگ‌سازی و معرفی پوشش‌های بیمه‌ای در کشور باعث شده که مردم آگاهی چندانی از مزایای این صنعت و آینده‌نگری آن نداشته باشند.

سابقه صنعت بیمه در ایران نخستین‌بار توسط ناصرالدین شاه در 1270 خورشیدی امتیاز نامه‌ای را با عنوان «تاسیس اداره‌ حمل و نقل و سازمان بیمه در ایران» به لازار پولیاکف روسی واگذار کرد که به اجرا در نیامد اما سپس در دوران احمدشاه قاجار به سال 1289 خورشیدی دو بنیاد روسی نادژا و کافکاز مرکوری (به معنای مریخ قفقاز) فعالیت‌های بیمه‌ای خود را آغاز کردند.

پس از حدود یک قرن از گذشت ورود بیمه به کشور تاکنون فرهنگ‌سازی صحیح بین شهروندان صورت نپذیرفته و مردم نمی‌دانند در تمامی عرصه‌های زندگی خود از تولد فرزندان تا سالخوردگی و حتی بیماری و مرگ را می‌توانند به بیمه پیوند بزنند.

در بعد کلان‌تر باید تاکید کرد که چالش عدم آشنایی به‌تنها مختص آحاد جامعه نبوده و در بخش‌های گوناگون و با سابقه اقتصادی کشور چون نفت و گاز و پتروشیمی، برق، صادرات و واردات، تسهیلات بانکی و پروژه‌های عمرانی دولتی و خصوصی نیز جاری و ساری است.

درهمین خصوص و برای تشریح موضوع اموزش‌های عمومی در صنعت بیمه که به فرهنگ ساز در این بخش منجر خواهد شد، میزگردی  با فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران، سیدحسن حسینی شاهرودی نماینده مردم و ابوذر ندیمی عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس ترتیب و با آنها به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می خوانید:

اهمیت بیمه در اقتصاد

در ابتدا فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، درخصوص اهمیت بیمه در اقتصاد کشور گفت: بیمه از لحاظ کاهش ریسک‌پذیری مورد توجه فعالان اقتصادی بوده و پیشرفت در این صنعت، با میزان توسعه‌یافتگی اقتصادی و اجتماعی کشور در ارتباطی مستقیم قرار دارد.

وی ادامه داد: صنعت بیمه در جوامع پیشرفته توانسته جایگاه مناسب خود را در امور اقتصادی-اجتماعی بدست آورد چراکه این صنعت  با دریافت حق بیمه در توسعه اقتصادی کشور نقش به سزایی داشته و با اطمینان‌سازی فعالیت‌های تولیدی و … گام در روند سازندگی و پیشرفت می‌گذارد.

وی افزود: مهم‌ترین ماموریت بیمه‌ها کاهش ریسک اقتصادی بوده و یکی از ارکان تعیین رتبه کسب‌وکار نیز پوشش ریسک‌های موجود در تمامی فضاهای یک جامعه است بنابراین زمانی که فضای کسب و کار و به مراتب آن اگر ریسک‌پذیری محیط سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی فراهم باشد، نشانگر ثبات اقتصاد و امنیت فضای اقتصادی آن کشور است.

صنعت بیمه‌ ایران در اقتصاد غیرنفتی، نقشی ندارد

سیدحسن حسینی شاهرودی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اینکه صنعت بیمه در کشورمان ناشناخته است، گفت: صنعت بیمه در ایران تاکنون نتوانسته در توسعه صادرات غیرنفتی تاثیر بسزایی بر اقتصاد کشور داشته باشد اما در اقتصاد جهانی بیمه به عنوان یک صنعت وسیع و موثر در رشد اقتصادهای در حال توسعه شناخته می‌شود.

وی ادامه داد: صنعت بیمه در ایران همانند بسیاری از صنایع در کشور از شاخص رقابت پذیری به دور بوده بنابراین تاثیر این صنعت بر اقتصاد کشور نیز محدود است بنابراین بیمه مرکزی باید درصدد تغییر سیاست‌گذاری ها و برنامه ریزی خود باشد تا با اطمینان سازی و اعتماد بیمه گر و بیمه گذار موجب سرپا ایستادن صنعت بیمه شود.

وی افزود: ضریب نفود بیمه در ایران دارای سهم بسیار ناچیزی است و اگر دولت حمایتی در این راستا نداشته باشد، این صنعت نمی‌تواند در حوزه‌های مختلفی همچون سرمایه‌گذاری، کشاورزی و … نقش خود را بدرستی ایفا کند.

مردم با بیمه‌ها آشنایی ندارند

ایرج ندیمی نماینده سابق کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در همین رابطه اظهار کرد: صنعت بیمه باید در نظام اقتصادی کشور گسترش یابد و سبد بیمه‌ها به گونه‌ای بازتعریف شود که بتواند بخشی از هزینه‌های دیگر بیمه‌ها را هم‌پوشانی کند، در این صورت بیمه می‌تواند از لحاظ کمی و کیفی در کشور توسعه یابد.

وی افزود:متاسفانه فرهنگ بیمه در کشورمان مرسوم نشده و بسیاری از مردم با بیمه‌ها غریب هستند و تا زمانی که اقتصاد کشور متکی به نفت باشد، بیمه جایگاهی را برای خود بدست نمی‌آورد؛ همین عدم شناخت بیمه‌گذاران باعث شده که اگر کسی از بیمه شخص ثالث متضرر می‌شود نتواند آن خسارت را از طریق بیمه‌های دیگر جبران کند.

غفلت از فرهنگ سازی بیمه عمر

در ادامه ذوالقدر با اشاره به اینکه صنعت بیمه نیازمند فرهنگ‌سازی است، گفت: امتناع از وجود بیمه در سبد اقتصادی کشور، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات اقتصادی خانواده‌ها بوده که نبود آموزش و فرهنگ‌سازی نقش خود را نشان داده است.

وی اضافه کرد: هزینه در فرهنگ‌سازی و رفع محدودیت‌های فنی بیمه‌ها بعلاوه افزایش تنوع در پرتفوی بیمه‌ها می‌تواند باعث تاب‌آوری جامعه‌ در برابر حوادث شود.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی  با اشاره به اینکه بیمه می‌تواند به یکی از مهم‌ترین منابع تامین مالی کشور تبدیل شود، تاکید کرد: اصلاح قانون بیمه می‌تواند بیمه‌گذار و بیمه‌گر را از روند بیمه‌ها راضی نگاه دارد و همین افزایش سطح تعامل باعث ورود مردم به صنعت بیمه و اطمینان آنها با نظام بیمه‌ای کشور می‌شود؛ نقش بیمه‌ها در فرهنگ‌‌سازی بسیار تاثیرگذار بوده زیرا اگر موضوع بیمه و به خصوص بیمه عمر در جامعه فرهنگ‌سازی شود، ضریب نفوذ بیمه در کشور افزایش پیدا کرده و نگاه عام مردم به اخذ سود بانکی نیز کاهش پیدا می کند .

تبلیغات ضعیف و بدور از فرهنگ سازی

دبیرکمیسیون اقتصادی مجلس بی اعتمادی مردم به بیمه‌ها را نکته‌ای منفی برای این صنعت عنوان کرد و گفت: متاسفانه بسیاری از درآمدهای ناشی از صنعت بیمه باعث تبلیغات فراوانی به نفع این صنعت شود تا ضعف‌های آن بازگو نشود.

وی افزود: در زمان تحریم‌ها، بیمه مرکزی اعلام کرد که بیمه‌های کشتی نفت‌کش را برعهده می‌گیرد اما وقوع حادث احتمالی می‌تواند صنعت بیمه کشور را ورشکسته کند

حسینی شاهرودی تاکید کرد: فرهنگ‌سازی عمومی دیگر گامی است که باید صنعت بیمه بردارد چراکه این صنعت از اعتماد مشتریان برخوردار نیست اما  ایجاد امنیت خاطر به بیمه گزاران و فرهنگ سازی در همین راستا می توانند به اشاعه فرهنگ بیمه کمک کنند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت:  صنعت بیمه نیازمند سیاستگذاری صحیح بوده تا با اعتمادسازی و فرهنگ سازی از روشهای نوین به پیشرفت برسد.

بزرگترین مسئله صنعت بیمه، دولتی بودن آن است

ندیمی با اشاره به اینکه بزرگ‌ترین ضعف بیمه‌ها، دولتی بودن است، تاکید کرد: نسبت بیشتر بیمه‌های کشور ماهیت دولتی بودن را یدک می‌کشند بنابراین صنعتی که وابسته به دولت باشد چندان هزینه‌ای برای فرهنگ‌سازی نمی‌کند؛ برای مثال سهم بیمه‌های خصوصی با بیمه ایران اصلا قابل قیاس نیست و تا زمانی که این نسبت به طرز قابل توجهی به سمت دولتی سنگینی کند، هیچ بیمه‌ای گام در مسیر فرهنگ سازی نمی گذارد ؛ از سوی دیگر رقابت پذیری بیمه‌ها نیز افت محسوسی داشته است زیرا هیچکدام از آنها درصدد فرهنگ سازی برای فروش پرتفوی خود نیستند.

وی تاکید کرد: دخالت دولت در نرخ گذاری بیمه‌ها زیاد شده و دولت باید این موضوع را قبول کند که نرخ گذاری امری دولتی نیست و باید با ایجاد رقابت و ارائه پرتفوی بهتر و خدمات مناسب، بیمه را در جامعه رواج داد.