صنعت بیمه زندگی نیازمند تحول جدی

در آمریکا بیش از 800 هزار نفر در استخدام بیمه‌گران زندگی و سلامت هستند.

بیمه زندگی درمیان قدیمی‌ترین محصولات مالی است. جامعه آمیکیبل(Amicable Society) که در سال 1706 در لندن ظهور یافتند، اعضای خود را به تعیین و پرداخت سهمی سالیانه به همسر و کودکان افرادی که طی 12ماه گذشته فوت کرده بودند، مجبور می‌کردند.

در عصر کنونی این حوزه به صنعتی گسترده تبدیل شده است و تنها در آمریکا، بیش از 800 هزار نفر در استخدام بیمه‌گران زندگی و سلامت هستند. این نوع شرکت‌ها، هزاران میلیون نفر را در برابر ریسک فوت زودهنگام از طریق مزایای فوت یا ریسک زندگی طولانی‌تر، از طریق به عنوان مثال مستمری‌ها، پوشش می‌دهند.

تجربه نوعی از ویرانی

براساس گزارش آلیانز (Allianz)، بیمه‌گر آلمانی، کل حق بیمه زندگی بیش از 5 درصد درآمد ناخالص ملی در بسیاری از کشورهای ثروتمند جهان از جمله انگلستان، فرانسه، ایتالیا و ژاپن است. در آمریکا، بزرگ‌ترین بازار جهان، حق‌بیمه‌ها، سالانه بیش از 550 میلیارد دلار گزارش شده است.

اما، هم‌اکنون، بیمه‌گران زندگی بیش از پیش تلاش می‌کنند. کلایو بانیستر، رئیس گروه فینکس می‌گوید: آن بخش از صنعت که هنوز رشد نیافته است، بیمه‌گر زندگی محصور است که بیمه‌نامه قدیمی را می‌خرد و مدیریت می‌کند اما بیمه‌نامه جدید صادر نمی‌کند و یک نوع «ویرانی» را تجربه می‌کنند. وی نیمی از بیمه‌گران انگلیسی را که 15 سال پیش در بازار حضور داشتند و هم‌اکنون نیستند را نام می‌برد.

انشعاب نسبی واحد بیمه زندگی آگسا (AXA)، بیمه‌گر فرانسوی، در آمریکا، جدیدترین نشانه نگرانی در آتیه صنعت را نشان می‌دهد. سهم‌ها با قیمت 20 دلار قیمت‌گذاری شدند که پایین‌تر از رقم 27-24 دلار مورد انتظار بود. از میان نگرانی‌های این شرکت، نرخ پایین بهره که تحقق بازده تضمین‌شده برای برخی محصولات را دشوار می‌ساخت و نیز مقررات جدید هزینه‌بر را می‌توان نام برد.

فشارهای جمعیتی

از سال 2016 تاکنون، اروپا سرمایه بسیار بیشتری نسبت به تعهدات بلندمدت خود مانند آنچه نزد بیمه‌گران زندگی است، نیاز داشته است. این سبب شده است تا برخی تلاش کنند تا کسب و کار خود را بازتعدیل کنند.

آگسا، شعبه بیمه زندگی آمریکایی خود را به حالت تعلیق درآورده است اما اعلام کرده است که اکس‌ال (XL)، بیمه‌گر اموال و حوادث واقع در برمودا را خریده است.

مشکل جدی‌تر، فشارهای جمعیتی است. با افزایش سن و بازنشستگی افراد در جهان متمولین، کل حق‌بیمه‌های زندگی، یکنواخت یا درحال کاهش است.

بر اساس آمار سوئیس‌ری (Swiss Re)، در کشورهای پیشرفته و در سال 2016، حق‌بیمه‌ها تا 0/5 درصد در ارقام واقعی کاهش یافته است. برخی کشورها رکود شدیدی را تجربه کردند؛ از جمله استرالیا (با یک کاهش 2/18 درصدی در سال 2017 در ارقام اسمی) و ژاپن (3/11 درصد). در این کشورها، نرخ بهره منفی، بازده را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده و سبب شده است برخی بیمه‌گران زندگی از فروش بیمه‌نامه مزایای فوت کامل (lump-sum death-benefit policy) سر باز زنند.

صنعت، مدت‌ها است که عادت به تجمیع دارایی جدید داشته است و بیمه‌نامه‌های قدیمی به شرکت‌های تخصصی (مانند فینکس) فروخته می‌شوند. هنریک ناوجوکس از شرکت بِین‌وکمپانی (Bain&Company) می‌گوید: هم اکنون باید خود را با «عدم‌تجمیع» (decumulation) سازگار کند.

گزینه‌های جذاب در محصولات پایه

بررسی‌ها در این بخش نشان می‌دهد که یکی از راه‌های برون‌رفت از این مشکل، اضافه کردن گزینه‌های جذاب به محصولات پایه است. نتایج یک پیمایش توسط شرکت بِین نشان می‌دهد که مشتریان از ایده دریافت مشاوره طی بیماری یا چک‌آپ مستمر سلامتی به عنوان بخشی از بیمه‌نامه زندگی استقبال می‌کنند؛ این موضوع نشان می‌دهد که آنان به ترکیبی نسبتاً نامشخص از بیمه زندگی و سلامت التفات دارند.

گزینه‌ی دیگری برای توسعه این بازارهای جدید وجود دارد. در اقتصادهای نوظهور، طیف نفوذ بیمه زندگی از 6/2 درصد درآمد ناخالص ملی در چین به تنها 4/0 درصد در روسیه رسید. (آفریقای جنوبی با 11 درصد استثناء محسوب می‌شود.) در سال 2016، کل حق‌بیمه‌ها تا 9/16 درصد در ارقام واقعی، رشد داشت. اما رقابت بین فعالان داخلی بسیار شدید بوده است به‌ویژه در چین. همچنین، جذب مشتریان جدید یا ارائه خدمات نو، چه در داخل یا خارج برای صنعتی که متحمل هزینه‌های بالا و کندی در کاربرد دیجیتال است، بسیار دشوار خواهد بود. بیشتر بخش فروش همچنان از طریق نمایندگان و کارگزاران صورت می‌پذیرد.

رویکرد سوم، شکار انواع جدیدی از مشتریان را شامل می‌شود. با وجود آن‌که مزایای فوت و مستمری‌ها همچنان کسب و کار اصلی محسوب می‌شوند اما بیمه‌گران زندگی درپی محصولات پس‌انداز و بیمه ازکارافتادگی یا خدمات اجتماعی بلندمدت هستند.

گِرِگ گالز از شرکت پی‌دابیلیوسی (PwC) در یادداشتی اظهار می‌دارد: شرکت‌های آمریکایی در حال طراحی محصولات بیمه‌ای هستند که جوانان را جذب کنند. مانند بیمه‌نامه‌هایی که اجازه برداشت برای پرداخت وام دانشجویی یا حمایت از والدین سالخورده را می‌دهد. صنعت، کارهای زیادی می‌تواند انجام دهد تا جمعیتِ تاحدودی متمول را جذب خود کند. این افراد بیشتر به بیمه‌گران زندگی به عنوان ارائه‌دهندگان محصولات پس‌انداز و بازنشستگی نگاه می‌کنند تا ارائه‌دهندگان مزایای فوت.

تنها راهکار پرآوازه بیمه‌گران، تنوع‌بخشی به محصولات شبیه سرمایه‌گذاری است مانند محصول مبتنی بر اندکس با ضمانت بازگشت اصل مبلغ. اما از آنجائی‌که این محصولات شبیه محصولات مدیران دارایی است، بسیار سخت قابل تفکیک می‌کند.

نگرانی ها در حوزه بیمه زندگی

آتیمو پرتا از شرکت آگسا در حوزه دیدگاه همکاران خود گفته است: مشتریان ریسک‌گریز بیشتر از تسویه بازده‌ای که بیمه‌گران ارائه می‌دهند، منتفع می‌شوند.

او ادامه می‌دهد: بیمه‌گران زندگی این‌طور بحث می‌کنند که آنها در مقایسه با مدیران دارایی، طیف وسیع‌تری از طبقه دارایی (مانند حدود سهام خصوصی) ارائه می‌دهند و آنان برای تأکید بیشتر، به گزینه جذاب مالیاتی در بسیاری از حوزه‌های قضایی نسبت به محصولات پس‌اندازِ دارای عنصر بیمه زندگی، اشاره می‌کنند.

اما این منطق را وارونه می‌کند. دولت‌ها، به دلیل ارزش اجتماعی حمایت از افراد دربرابر بی‌توجهی به امید به زندگی و نیازهای بازنشستگی خود، مالیات ناچیزی بر بیمه زندگی می‌بندند؛ زمانی، استرالیا مشوق‌هایی به کارگران بازنشسته برای خرید مستمری (annuity) ارائه می‌داد؛ هنگامی‌که این مشوق‌های در سال 2007 قطع شد، بازار مستمری به سستی گرایید.

بسیاری از افراد سالخورده استرالیایی از آزادی عمل خود بی‌محابا استفاده می‌کنند.

حدود نیمی از این افراد، صندوق مستمری بازنشستگی خود را تا سن 70 سالگی خالی کرده‌اند. این هراس وجود دارد که وضعیت مشابهی با وسعت بیشتری در انگلستان نیز تکرار شود. بیمه‌گران زندگی باید تاحدی خود را بازتعریف کنند بدون اینکه از هدف اصلی خود دور بیفتند: ارائه راهی برای مشتریان‌ به منظور داشتن طرحی آبرومند برای سن کهولت خود بدون افزودن بار بر دولت.

منبع: اکونومیست، می 2018