رئیس اداره محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی از وجود 19 بال پرنده زیبای میش مرغ در زیستگاههای پاییزه و زمستانه شهرستان بوکان خبر داد.
به گزارش رتبه آنلاین، محمد احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا افزود: این گونه پرندگان عادت به تشکیل گله در بازه زمانی پاییز داشته و بدین وسیله در مقابل تهدیدات و تعارضات محیطی از میزان ثبات بیشتری برخوردار می‌شوند.
وی ادامه داد: تاکنون احتمال داده می‌شد حضور میش مرغ عمدتا در نیمه جنوبی استان و محدود به شهرستان های بوکان و مهاباد است لکن برابر بررسی های کارشناسی صورت گرفته و پایش زیستگاههای استان، تعداد یک بال از این پرنده نیز در زیستگاه های شهرستان ماکو مشاهده شده که حاکی از افزایش میزان پراکنش زیستگاههای این گونه در استان را دارد.
رئیس اداره محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی تاکید کرد: آذربایجان غربی از جمله مناطق بسیار مستعد و مهم برای زیست این گونه پرنده محسوب می شود.
وی با اشاره به خصوصیات مرغ میش اظهار کرد: میش مرغ ( Otis tarda ) پرنده‌ای با سطح حفاظتی آسیب پذیر و دارای جثه بزرگ و ظاهری زیباست که به سختی پرواز می‌کند؛ پاها بدون انگشت شست و کلیه انگشتان به طرف جلو متمایل هستند.
احمدی ادامه داد: این پرنده زیستگاه خود را در مناطق وسیع و خشک انتخاب می‌کند و در فصل جفت یابی حرکات نمایشی جفت طلبی خاصی دارند.
وی با بیان اینکه این پرنده اجتماعی بوده مخصوصاً در فصول سرد سال تشکیل کلونی داده و در زیستگاههای پاییزه و زمستانه دور هم جمع می شوند تصریح کرد: این عمل یک اقدام حفاظتی گونه در شرایط سخت زیستگاهی برای حفاظت بیشتر گله و همچنین تغذیه گونه است علی الخصوص در مواقعی که گونه از مهاجرت به سایر مناطق خوداری کنند.
پیش از این مدیرعامل انجمن پرنده‌شناسی طرلان ضمن اشاره به رو به انقراض بودن میش مرغ (سنگین‌ترین پرنده قادر به پرواز کشور) گفته، کشورهای اروپایی توانسته‌اند با روش‌هایی مثل تکثیر در اسارت این گونه را حفظ کنند.
علیرضا هاشمی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینکه تعداد میش‌مرغ‌ها در کشور بر اساس اعلام رییس اداره نظارت بر حیات‌وحش اداره محیط زیست استان آذربایجان‌غربی تنها حدود ۳۰ تا ۳۵ عدد در منطقه بوکان است، اظهار کرد: زیستگاه اصلی میش‌مرغ منطقه بوکان است. ممکن است به‌ندرت در مناطق دیگری مانند قره‌قشلاق دیده شود ولی آنطور نیست که این منطقه زیستگاه میش‌مرغ باشد و آنجا زادآوری کند.
وی با بیان اینکه علت کاهش جمعیت میش‌مرغ‌ها در کشور وابسته بودن زیستگاه این پرنده به مزارع است، تصریح کرد: در طی سال‌های گذشته بسیاری از تخم‌ها موقع برداشت محصول از بین رفته‌اند. علاوه بر این، میش‌مرغ سنگین‌ترین پرنده پروازی است و به همین دلیل لانه زمینی دارد و این موضوع سبب آسیب‌پذیری میش‌مرغ می‌شود. متاسفانه این پرنده به محض دیده شدن در خارج از مناطق حفاظت شده سازمان محیط زیست شکار می‌شود.
مدیرعامل انجمن پرنده‌شناسی طرلان افزود: سازمان حفاظت محیط زیست علاقه‌مند است که مزارع و زمین‌هایی را که این پرنده در آن‌ها زادآوری می‌کند، خریداری کرده تا به صورت منطقه امن از آن‌ها حفاظت کند. برای این کار نیز نیازمند تفاهم با کشاورزان است.
هاشمی با اشاره به اینکه کشور ما نیز مانند کشورهای دیگر برای هر گونه‌ای که در معرض خطر باشد برنامه عمل ملی تدوین می‌کند، گفت: میش‌مرغ علاوه بر برنامه عمل ملی، برنامه جهانی دارد که در آن تهدیدها و فرصت‌های گونه در نظر گرفته شده است. در اروپا نیز جمعیت میش‌مرغ وضعیت خوبی نداشت ولی برای حفظ این گونه شروع به تکثیر در اسارت و حفاظت از زیستگاه‌ها کردند.
وی با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست نیز در پی حفظ میش‌مرغ است، اظهار کرد: حیات‌وحش کشور آنقدر تحت فشار است که ممکن است کاهش جمعیت میش‌مرغ‌ها و انقراض آن‌ها در کشور بین مشکلات گم شود. وقتی کل زیستگاههای حیات وحش در حال نابودی است، انقراض تک‌تک گونه‌ها جای خود را دارند.
حمید ظهرابی، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست نیز با بیان اینکه برنامه پیشنهادی برای احیای جمعیت میش مرغ توسط اداره کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان غربی ارائه شده بود، اظهار کرده، مقرر شد علاوه بر تخصیص ۵ میلیارد ریال اعتبارات ملی برای سال نخست، یک دستگاه خودرو ، یک دستگاه موتور سیکلت و دو محیط بان نیز برای حفاظت زیستگاههای این گونه از محل اعتبارت استانی تخصیص داده شود.
وی با تاکید بر لزوم تدوین برنامه عملیاتی برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر انقراض گفت: گامهای علمی و عملی باید برای بهبود شرایط زیستگاه این گونه‌ها برداشته شود و معاونت محیط طبیعی و دفاتر زیر مجموعه باید نظارت و همکاری لازم را در استان‌ها داشته باشند. ایجاد یک محدوده امن با تحصیل اراضی و خرید محصولات زراعی در زیستگاههای این گونه و خودداری از برداشت محصول در این اراضی در فصل زادآوری گونه به همراه افزایش امکانات و تجهیزات حفاظتی از جمله اقدامات برای احیای جمعیت «میش مرغ» است.
وی در ادامه گفت: فعال‌سازی مرکز تحقیقات میش مرغ، آموزش، فرهنگ‌سازی و جلب مشارکت جوامع بومی ومحلی و ایجاد رابطه بین معیشت مردم و حفاظت از این گونه ارزشمند از دیگر برنامه‌های معاونت محیط طبیعی برای گونه میش مرغ است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست، جلسه بررسی زیستگاه‌ها و جمعیت پرنده در معرض انقراض میش مرغ در معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با حضور معاون و کارشناسان این معاونت و کارشناسان و مسئولان اداره کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان غربی برگزار شد.
میش مرغ (Otis tarda) بزرگترین پرنده با قابلیت پرواز است که طبق رده‌بندی حفاظتی IUCN در رده حفاظتی آسیب پذیر (vulnerable) قرار دارد. جمعیت پرنده طی سال‌های گذشته به دلیل کاهش شدید فراوانی جمعیت، افزایش فعالیت انسان در زیستگاههای پراکنش گونه، جزیره ای شدن زیستگاه‌ها، تخریب تخم‌ها و از بین رفتن جوجه‌ها در عملیات کشاورزی، از بین رفتن و کاهش ساختار پوشش گیاهی، عدم مدیریت صحیح پسماندها که منجر به جلب بسیاری از طعمه خواران اهلی و وحشی می‌شود و برخورد با خطوط انتقال نیرو کاهش یافته است.
میش‌مرغ در دشت‌های وسیع بی‌درخت، زمین‌های استپی و کشتزارهای پهناور حبوبات و علفزارها زندگی می‌کند و گونه‌ای همه چیزخوار است که در فصل تابستان گوشتخواری بیشتر و در بقیه فصول رژیم گیاهخواری غالب است.
بر اساس گزارش های منتشر شده، میش مرغ در سال‌های گذشته در استان‌های همدان، کرمانشاه، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان و بخشهایی از خراسان شمالی و رضوی پراکندگی داشته است ولی در حال حاضر متاسفانه به احتمال زیاد جمعیت این گونه فقط محدود به بخشهایی از استان آذربایجان غربی و کردستان است.
