گشتن و کشف یک شهر، آن هم با تکیه به نیروی جسمانی خودتان، می‌تواند به یکی از بهترین تجربیات هر مسافری تبدیل بشود. اما متاسفانه، این هدف، همیشه امن و ساده نیست. اما قرار هم نیست که همیشه همینطور بماند.
خوشبختانه، شهرهایی در سراسر جهان هستند که به مزایای ماجراجویی بر روی دو چرخ به جای چهار چرخ واقف هستند و به همین خاطر، برنامه‌های گسترش خود را بر همین اساس تدوین کرده‌اند. جاده‌های دوستدار دوچرخه، مسیرهای مخصوص دوچرخه و سایر ابتکارات جذاب و همچنین مناطق بدون ماشین، به همه ما اطمینان می‌دهند که فرهنگ دوچرخه سواری، هم برای ساکنان و هم برای گردشگران سراسر دنیا به شکل فزاینده ای در حال محبوب شدن است.
بعضی از شهرها، هنوز راه درازی در پیش دارند، اما برخی دیگر، به عنوان سردمدار این مقوله، در رسیدن به هوای پاکیزه‌تر و مردم شادتر و عضلات قوی‌تر با هم رقابت نزدیکی دارند.
۱۰- کپنهاگ
در سال 2016، انقلاب دوچرخه در کپنهاگ به راه افتاد و داده‌هایی وجود داشت که نشان می‌داد، در حال حاضر، در خیابان‌های پایتخت دانمارک، تعداد دوچرخه‌ها از اتوموبیل‌ها بیشتر است. طبق آمارهایی که اخیرا ارائه شده، از هر ۱۰ نفر مردم دانمارک، ۹ نفر صاحب دوچرخه هستند و دوچرخه سواری، یک چهارم بار سیستم حمل و نقل شخصی، با مسافت‌های کمتر از ۵ کیلومتر را به دوش می کشد.
تقریبا نیمی از ساکنان کپنهاگ، زندگی را بر روی دو تا چرخ و در مسیرهای مخصوص، به طول ۴۰۰ کیلومتر، که در سراسر شهر پراکنده هستند، تجربه می‌کنند. مسیرهای سبز کنار خیابان‌ها، که از درون پارک‌ها و سایر مناطق طبیعی هم می‌گذرند، بخش قابل توجهی از این زیرساخت لازم را پوشش می‌دهند و ضمنا طوری طراحی شده‌اند که در سال‌های آینده، ظرفیت و امکان توسعه داشته باشند.
طبق برنامه‌های آتی، قرار است که اتصال بزرگراه‌های مخصوص دوچرخه، به محیط‌های پیرامونی، به واقعیت تبدیل شود، تا به این ترتیب، لذت دوچرخه سواری در سراسر کشور، پراکنده شود.
۹- برلین
به عنوان یک خبر خوب برای همه دوچرخه سواران، Friedrichstraße، یکی از پر جمعیت‌ترین مناطق مرکزی برلین، از اواخر سال ۲۰۱۸، به مدت دو ساعت، به منطقه بدون خودرو تبدیل شد. این یک تجربه ابتدایی و کوچک است که به دنبال درخواست فعالان اجتماعی مبنی بر برگزاری همه پرسی درباره دوچرخه سواری، اتفاق افتاد و موفقیت آن، نشان دهنده جهت گیری و تمایل شهر، به استفاده از حمل و نقل دوچرخه‌ای است.
برلینی‌ها، به بیش از ۶۰۰ کیلومتر مسیر مخصوص دوچرخه دسترسی دارند، که ترکیبی است از مسیرهای کنارگذرِ جاده‌ای و مسیرهای ویژه که با ایده امنیت ساخته شده‌اند. همچنین مکان‌هایی به نام خیابان دوچرخه وجود دارد که در آن، حق تقدم با دوچرخه سواران است و سرعت سایر خودروها با محدودیت‌هایی رو به رو است.
با انجام اقداماتی مثل صدور مجوز برای حرکت دوچرخه‌ها در کنار سایر وسایل حمل و نقل عمومی، گزینه‌های قابل دسترس برای استفاده مشترک از دوچرخه و مسیرهای فراوان موجود، که می‌توان از بین آنها انتخاب کرد، این شهر، به لحاظ تلاش برای کسب آرامش مردم، در یکی از بهترین موقعیت‌ها قرار دارد.
8- اوترخت
نام برنامه عملیاتی اوترخت در رابطه با دوچرخه و دوچرخه سواری، هر چیزی که باید بدانید را به شما می‌گوید: «همه‌ی ما دوچرخه سواریم!». شورای شهر اوترخت، به صراحت اعلام کرده که دوچرخه مهمترین معنا و در واقع نیت اصلی سیستم حمل و نقل است و تنها در طول ۴ سال، بیش از ۱۱۰ میلیون یورو در برنامه‌های آتی این شهر در رابطه با استفاده از دوچرخه سرمایه گذاری شده است.
پروژه هوتِن، که به ابتکار شهرداری اوترخت اجرا شده، در سال ۲۰۱۸، جایزه “شهر دوچرخه- دوست هلند” را از آن خود کرد و دلیل آن هم کاملا واضح است. این پروژه با ذهنیت افراد دوچرخه سوار طراحی شده و هرگز هم، بینش و ایده اصلیِ خود به عنوان بهشتی برای دوچرخه سواری را کنار نگذاشته است.
متخصصان برنامه ریزی شهری، با نگاهی جهانی در راستای کاهش ترافیک سنگین خودروها، با تکیه بر جا به جایی با استفاده از نیروی جسمانی و فردی، بر روی شهر اوترخت بررسی‌ها و مطالعات بسیاری انجام داده‌اند. اگر به دنبال بهشتی برای دوچرخه سواری هستید، حتما آن را در این شهر تاریخی هلندی پیدا خواهید کرد.
۷- جزیره سارک
حالا که بحث به این نقطه رسید، بد نیست بدانید که جزیره سارک، در آن سوی ساحل نُرماندی، به طور کامل ورود خودروها را ممنوع کرده است، در عوض برای حمل و نقل و پیمودن مسافت در این جزیره زیبا از وسایلی مانند انواع بارکش و کالسکه‌های اسبی استفاده کرده است؛ جزیره‌ای که تاریخ آن به دوران رم باستان بر می‌گردد.
برای جا به جایی در جزیره‌ای که کل مساحت آن در حدود ۵/۵ کیلومتر است، بدون شک، دوچرخه بهترین وسیله‌ای است که می تواند در اختیار گردشگران قرار بگیرد تا بتوانند در این جزیره زیبا، که غرق گیاهانی از همه رنگ‌ها و شکل‌ها و اندازه‌هاست، گردش کنند.
دوچرخه سواران، پس از گشت و گذار و تماشای وجب به وجب جزیره سارک، فقط باید دوچرخه را به همان جایی برگردانند که آن را در آنجا پیدا کرده بودند و سپس، برای رسیدن به اسکله یا بندرگاه، از همان وسایل جا به جایی رایج در جزیره مثل کالسکه و … استفاده کنند.
۶- اُسلو
وقتی صحبت از شهرهای بدون خودرو به میان می‌آید، نمی‌توانید اسلو را نادیده بگیرید. اگر سوار بر دوچرخه باشید، همه جای شهر به شما خوشامد می‌گوید و شما را با آغوش بار می‌پذیرد، اما این نکته درباره ماشین سوارها صدق نمی‌کند. از ابتدای سال ۲۰۱۹، بیش از ۷۰۰ پارکینگ موجود در مرکز شهر، حذف شده و جای آن را انواع مسیرهای عبور دوچرخه و پارک و سایر فضاهای سبز گرفته است.
بسیاری از خیابان‌ها، به طور کامل، عبور و مرود خودروها را ممنوع کرده‌اند، در حالی که سایر خیابان‌ها هم به شدت پیاده محور هستند. کمبود جای پارک برای رانندگان، باعث شده که چهره خیابان‌های شهر تغییر کند و به این ترتیب، خیابان‌ها، برای عبور راحت دوچرخه سوارها، از هرگونه آلودگی و انتشار مواد مضر از اگزوز خودروها، پاکیزه شوند.
مناظر زیبایی که پایتخت نروژ را احاطه کرده‌اند، با خوشامدگویی به دوچرخه و پذیرفتن آن، به عنوان بخشی از سیستم حمل و نقل عمومی، حالا دیگر به شکل شگفت انگیزی در دسترس قرار می‌گیرند و دیده می‌شوند. این مثل وزش یک نسیم خنک است، که باعث می‌شود بتوانید از طبیعتِ یکی از زیباترین کشورهای دنیا، بدون مزاحمت خودروهایی که انگار مدام در تعقیب شما هستند، به آرامی لذت ببرید.
۵- آدلاید
شهر آدلاید استرالیا، که در میان تپه‌ها و خط ساحلی زیبایی جا خوش کرده است، هم فرهنگ و هم زیرساخت‌های لازم برای حمایت فعالانه از دوچرخه سواران در هر سطحی را دارد. در این شهر گرفتن دوچرخه، در فهرست بلند بالایی از مناطقی که از قبل معین شده‌اند و در سراسر شهر پراکنده‌اند، رایگان است و دوچرخه سواری، به لطف مسیرهایی که در حاشیه اکثر خیابان‌های اصلی شهر در نظر گرفته شده‌اند، بسیار امن و راحت است، ضمن اینکه برای ارتقای امنیت دوچرخه سواران، حرکت آنها در پیاده روها نیز قانونی شده است. در مرکز شهر، یک مرکز خرید بزرگ و روباز وجود دارد که عبور و مرور خودروها را به طور کامل، ممنوع، اما دسترسی های جانبی و کافی برای افراد پیاده را به طور کامل، مهیا کرده است.
مناطق پیرامونی شهر، به معنای واقعی کلمه جاهایی هستند، که آدلاید ثابت می کند که بهشت دوچرخه سواری است، چرا که به لطف مسیرهای ویژه دوچرخه که در امتداد رودخانه تورِنز حرکت می‌کند، امکان راندن، از سمت تپه‌ها به ساحل و در عین حال تماشای مناظری مثل Adelaide Oval فراهم است. دوچرخه سواران همچنین می‌توانند از مسیرهای بدون ماشین ساحلی استفاده کنند و در مناطقی چشم نواز گشت بزنند و برای ماجراجویی‌های بزرگ‌تر، از تپه‌ها هم بالا بروند.
۴- پرتلند
وقتی پای گشت و گذار در شهر وسط باشد، هیچ جا به اندازه پرتلند آمریکا، پر از مسیرهای جادویی و زیبا نیست. بزرگترین شهر اورِگان، با بیش از ۴۸۰ کیلومتر مسیر دوچرخه سواری، با آغوش باز، دوچرخه سواران را به تماشای چشم اندازهای منحصر به فرد خود، فرا می‌خواند.
برنامه‌هایی برای ساخت اولین خیابان‌های بدون خودرو در شهر، افزودن مناطق بیشتری برای عبور و مرور دوچرخه و افزایش ۶۰ درصدی ظرفیت ها برای حمل و نقل غیر موتوری، در دست تهیه است.
پرتلند برای همه دوچرخه سوارانی که به طور معمول از رکاب زدن در مرکز شهر، گشت زدن در Springwater Corridor از طریق پل‌ها و مسیرهای دوچرخه‌ای، غوطه ور شدن در مناظر جنگل‌های بکر یا تجربه زندگی به شکل ساکنان منطقه لذت می‌برند، همواره در دسترس است.
۳- مالمو
مالمو، دومین شهر سوئد است، که به عنوان “شهر دوچرخه- دوست سال” دست پیدا کرده و همچنان به پیشبرد و گسترش عملکرد فوق العاده خود در این زمینه ادامه می‌دهد.
موضوع به سال 2006 برمی‌گردد که کمپینی با عنوان “نه، به سفرهای مضحک با اتومبیل” در شهر به راه افتاد. از اسم کمپین هم پیداست که کلیت شهر، چقدر علاقه داشت که حجم ترافیک خودروها را کاهش بدهد و در عوض به نیروی جسمانی خود افراد تکیه کند. برآوردها هم نشان می‌دهد که حدود ۱۰۰۰۰ نفر از مردم به این نکته توجه کردند و خود را برای یک اقدام عملی آماده کردند.
ممکن است مالمو در سطح جهانی بسیار کوچک باشد، اما وقتی نوبت به فرهنگ استفاده از دوچرخه می‌رسد، این شهر جایگاه بسیار ارزشمندی برای خود دست و پا کرده است و این نام و نشان را مدیون فعالیت‌های مختلفی مثل راه اندازی اولین سرویس خدمات عبور و مرور دریاییِ برون مرزی که مخصوص دوچرخه سوارها طراحی شده بود، یا یک پروژه آزمایشی پایه درباره جمع‌آوری قطعات دور ریز دوچرخه و توسعه مداوم زیرساخت‌ها است.
۲- آنتوِرپ
آنتورپ بلژیک در حال سرعت بخشیدن به برنامه‌هایی است که تجربه دوچرخه سواری را ارتقا می‌دهند و به نظر می‌رسد که در این روند، به خوبی جلو می‌رود. تحولات جذابی مانند ایجاد مسیرهای عریض‌تر و امن‌تر، در امتداد یک بندر زیبا، ترکیب مسیرهای دوچرخه و پل‌های پیاده رو و همچنین اجرای یک برنامه‌ی جسورانه، برای کاهش ترافیک خودروها، از طریق فرستادن حجم قابل توجهی از مسیرهای حلقوی اصلی به زیرِ زمین، نشان دهنده‌ی مسیر روشنی است که آنتورپ در آن قدم گذاشته است.
با استفاده از تلفن هوشمند و ثبت نام در یک اپلیکیشن فوق العاده به نام Velo، که برای اشتراک گذاری دوچرخه به کار می‌رود، دسترسی شهروندان به بیش از ۱۵۰ ایستگاه دوچرخه در شهر برقرار می‌شود. این سیستم، که از پایین شهر، تا سایر محله‌ها گسترش یافته است، شهروندان بیشتری را تشویق می‌کند تا بر دوچرخه بنشینند و رکاب بزنند. مسافران بالقوه، حتی می‌توانند با یک سواری مجازی و آنلاین، برنامه ریزی سفرشان را راحت‌تر انجام بدهند و طعم لذت بخش سواری را اول از این طریق بچشند و بعد انتخاب کنند.
۱- بوگوتا
هر هفته، کیلومترها خیابان در شهر بوگوتای کلمبیا، خود را از دست ماشین‌ها خلاص می‌کنند تا راه را برای ورود دوچرخه سواران و هر نوع وسیله نقلیه مشابه آن باز کنند. از ۷ صبح تا ۲ ظهر روزهای یکشنبه، پایتخت کلمبیا، بسیاری از خیابان‌های خود را به روی ورود خودروها می‌بندد. این ایده از سال‌های ۱۹۷۰، در همه جای دنیا به اشکال مشابه تکرار شده است.
حتی خارج از این ساعت‌ها هم، گردشگران و ساکنان به حدود ۳۶۰ کیلومتر مسیر صاف و هموار مخصوص دوچرخه سواری دسترسی دارند که تخمین زده می‌شود روزانه توسط ۸۴۰۰۰ نفر، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خیلی ساده است، اگر می‌خواهید ماشین‌ها را کنار بگذارید و پشت دوچرخه بنشینید، بوگوتا جای خوبی برای شما خواهد بود. حتی لازم نیست که منتظر روز تعطیل باشید.
به نظر می‌رسد ما هم باید در کشورمان به فکر اجرای چنین طرح‌هایی باشیم تا بیش از این در آلودگی و شلوغی غوطه‌ور نشویم.
منبع: thetravel.com
