طرح حذف چهار صفر از پول ملی در شرایطی قرار است به قید دو فوریت به مجلس ارسال شود که هنوز جزئیات بیشتری از آن منتشر نشده است؛ با این حال بر اساس گفته اقتصاددانان اگر این طرح با اصلاحات ساختاری همراه نباشد نمی‌تواند در کنترل تورم موفق شود.
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، بالاخره بعد از گذشت چندماه از مطرح شدن طرحی برای حذف صفرها از پول ملی، سخنگوی دولت از تصویب کلیات این طرح در هیات دولت و ارسال لایحه آن به مجلس خبر داد. این طرح در بسیاری از کشورهای دیگر هم اجرا شده اما فقط در جاهایی موفق بوده که با اصلاحات بزرگ اقتصادی همراه شده است. در روزهای گذشته این “اصلاحات ساختاری” نیز کلیدواژه نظرات اغلب اقتصاددان ایرانی درباره طرح جدید دولت بوده است.
سخنگوی دولت: با حذف صفر به دنبال کنترل تورم نیستیم
اقتصاددان‌ها معتقدند دولت بدون همراه کردن اصلاحاتی در سیستم مالی، پولی و مخصوصا بانکی نمی‌تواند به هدف کنترل تورم برسد، هرچند البته سخنگوی دولت گفته دولت با تغییر واحد پول به دنبال کنترل تورم نیست و فقط می‌خواهد کارایی پول ملی را افزایش دهد اما ممکن است این اظهارات بیشتر برای مصون ماندن از فشارهای رسانه‌ای و کارشناسی بر طرح جدید باشد.
همانطور که می‌دانیم ایده حذف صفرها از واحد پولی چند سالی است مطرح شده و لایحه‌ای نیست که یک شبه در دولت تصویب شده باشد. همچنین با توجه به تیم کارشناسی قوی که با حضور طیب‌نیا و همتی به بانک مرکزی آمده‌اند، بعید است طرحی به بزرگی تغییر واحد پولی که بیش از ۸۰ میلیون ایرانی را در شهرها و روستاها تحت تاثیر قرار می‌دهد جنبه‌ای تصنعی داشته باشد و یا اساسا بخواهد بدون در نظر گرفتن ملاحظات علمی به اجرا دربیاید.
اصلاحات بانکی به ادغام بانکها محدود نمی‌شود
مصداق این گزاره می‌تواند طرح بحث اصلاحات بانکی در یک سال گذشته توسط مسئولان اقتصادی دولت باشد. اصلاحاتی که با طرح ادغام برخی بانک‌های نظامی آغاز شد اما به گفته مسئولان به آن محدود نمی‌شود.
این مساله زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که بسیاری از اقتصاددانان ریشه مشکلات اقتصادی فعلی را نه در تحریم‌ها که در ساختار بانکی کشور می‌دانند و معتقدند همین ساختار است که باعث شده حجم نقدینگی حالا به مرز ۱۹۰۰ هزار میلیارد تومان برسد.
لایحه‌ای دو فوریتی برای حفظ حیثیت ظاهری پول!
با اینکه مسئولان دولتی و اقتصادی توضیح بیشتری درباره طرح حذف صفرها از واحد پولی نداده‌اند اما سخنگوی دولت با بیان اینکه اجرای طرح حذف چهار صفر از پول ملی موجب افزایش کارایی پول ملی و هماهنگی بیشتر با عرف جاری جامعه می‌شود، گفته است که حذف چهار صفر از پول ملی باعث می‌شود تا حیثیت ظاهری پول ملی در مقایسه با سایر ارزهای بین‌المللی مراعات شود و مسکوکات که مدتی است حذف شده‌اند، وارد چرخه شوند. همچنین استهلاک کاغذ نیز کاهش می‌یابد.
با این همه اگر قرار باشد طرح حذف چهار صفر از واحد پولی واقعا بدون توجه به تورم و طبق گفته ربیعی به قید دو فوریت به مجلس ارسال شود جای این پرسش خالی می‌شود که در شرایط فعلی اقتصادی که نرخ تورم عدد ۴۰ درصد را هم فتح کرده و کشور تحت شدیدترین تحریم‌های اقتصادی قرار دارد چرا باید لایحه‌ای با قید دو فوریت به مجلس ارسال شود که هدفش فقط حفظ حیثیت ظاهری پول ملی باشد؟
بر این اساس ممکن است کل ایده حذف صفرها از پول ملی یک عملیات روانی – رسانه‌ای برای سلب قدرت مقایسه شهروندان از تغییرات قیمتی باشد. در این صورت حتی با احتمال موفقیت طرح حذف صفرها در کنترل جنبه‌های روانی مرتبط با تورم این طرح نمی تواند پایداری چندانی داشته باشد چرا که به دلیل عدم حل ریشه‌های مشکلات، پیامدهای آنها دوباره سربلند کرده و چه بسا بعد از مدتی صفرها هم به جای خود برگردند!
