عضو شورای توسعه همکاریهای بینالمللی وزارت خارجه ایتالیا گفت: گپ و خلائی بین واقعیت و آنچه از ایران نمایش داده میشود، وجود دارد. در بیرون از مرزها به هیچوجه درباره تمدن و آثار تاریخی ایران صحبت نمیشود، درحالیکه این کشور مستحق دیده شدن است.
«مائوریتسیو داوُلیوُ» (Maurizio Davolio)، معاون رییس سازمان بینالمللی گردشگری اجتماعی و رییس انجمن گردشگری مسؤولانه در ایتالیا نیز است که در جریان پروژه مشارکتی ایران و ایتالیا برای توسعه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سفری یک هفتهای به ایران داشت و پنج استان تهران، کردستان، کرمانشاه، خوزستان و فارس را ارزیابی کرد. او در گفتوگو با ایسنا درباره ذهنیتهای ساخته شده از ایران، اظهار کرد: ایران آثار تاریخی و تمدنی منحصربفردی دارد، اما در بیرون از این کشور به هیچوجه درباره آنها صحبت نمیشود. یک گپ و خلاء بین واقعیت و آنچه از این کشور نشان داده میشود، وجود دارد.
داولیو نخستین بار سال ۲۰۰۶ به انگیزه سخنرانی در یک کنفرانس گردشگری به تهران سفر کرد که نتوانست در سه روز اقامتش در تهران، جایی را ببیند. او گفت که در آن سفر فقط موفق شد به یکی از ارتفاعات تهران برود، سپس نقشه ایران را نشان داد و اضافه کرد که یقین دارم در شرق ایران، کویر و سواحل خلیج فارس به ویژه جزیره کیش و یا گوشه جنوب شرقی دریای خزر (جایی مثل آشوراده و یا میانکاله) چیزهای شگفتانگیزتری برای دیدن وجود دارد.
او از بنیانگذاران شبکه اروپایی EARTH و عضو شورای مشورتی کارشناسان گردشگری دانشگاه «بولونیا» در ایتالیا است که در زمینه گردشگری مسؤولانه سخنرانیهای متعدد داشته و کتابها و مقالههای زیادی در این رابطه نوشته است. داولیو با این توضیح که در زیرمجموعه انجمن گردشگری مسؤولانه که در ایتالیا دایر کرده با یکسری از آژانسهای ایرانی در ارتباط است و سعی دارند تورهای مسؤولانه برگزار کنند، گفت: تعداد توریستهایی که به ایران میآیند خیلی کمتر از ظرفیت و توانمندیهای این کشور است. ایران استحقاق بیشتر دیده شدن را دارد.
سفر مسؤولانه در ایران هنوز عمومی نشده، البته دیدم یکسری متوجه قضیه شدهاند اما راه طولانی در پیش استوی که در جریان پروژه مشترک ایران و ایتالیا تعدادی از روستاها را در غرب ایران دیده است، درباره وضعیت توریست مسؤولانه در ایران، اظهار کرد: سفرهای مسؤولانه در ایران هنوز عمومیت پیدا نکرده است، البته دیدم که یکسری افراد متوجه قضیه شدهاند اما راه طولانی در پیش است تا در جریان سفر آسیب به جامعه محلی و محیط زیست کمتر شود.
رییس انجمن گردشگری مسؤولانه ایتالیا درباره این نوع سفرها بیشتر توضیح داد: گردشگرانی که در جریان این تورها سفر میکنند آموزش دیدهاند و سعی میکنند کمترین آثار مخرب فرهنگی و زیستمحیطی را داشته باشند. ما حتی پول جمع میکنیم و به موسسههای خیریه که در مقصدمان است، اهدا میکنیم. مکانهایی را برای اقامت انتخاب میکنیم که توسط خانوادههای روستایی مدیریت میشوند و یا هتلهای کوچکی که خانوادگی و یا از سوی محلیها اداره میشوند. غذاهایی را انتخاب میکنیم که سنتی است و توسط محلیها آماده شده، با وسایل نقلیه محلیها تردد میکنیم و خرید صنایع دستی هم از اصول سفرمان است.
داولیو با این اعتقاد که در سفر مسؤولانه باید به طبیعت و جامعه محلی احترام گذاشت، افزود: اصلیترین هدف گردشگری مسؤولانه این است که جامعه محلی بیشتر از گردشگر نفع ببرد، چون این توریست است که از محیط بیرونی به این جمع اضافه شده و باید خود را با آن تطبیق دهد و به جامعه محلی احترام بگذارد. نباید برعکس این قضیه باشد که جامعه محلی به خاطر گردشگر، شیوه زندگی و یا رفتار خود را تغییر دهد. تمام شرکتهای گردشگری که با ما کار میکنند تمام این اصول و استانداردها را در سفر رعایت میکنند.
وی بیان کرد: وقتی به جامعه محلی احترام گذاشته شود، آنها هم رفتار دوستانهتری از خود بروز میدهند. این احترام گاهی باعث میشود جامعه محلی توریست را به حریم خصوصی خود، خانهاش و در بین خانوادهاش بپذیرد و حتی به عروسی دعوت کند و ارتباط عمیقی بین دو طرف شکل بگیرد. به عقیده ما این روشِ درست سفر کردن است.
او اضافه کرد: اگر توریستی میخواهد راحت سفر کند و نمیتواند در خانه روستایی بخوابد و یا با جامعه محلی محترمانه رفتار کند، بهتر است این سفرها را انجام ندهد. ما هم در گردشگری مسؤولانه دنبال چنین افرادی نیستیم. معمولا اشخاصی که میخواهند مسؤولانه سفر کنند، از قبل افکار آمادهای دارند و توجیه شدهاند. البته قرار نیست ما آنها را در سفر سورپرایز کنیم، چون آنها میدانند چه سفری را انتخاب کردهاند.
معاون سازمان بینالمللی گردشگری اجتماعی ایتالیا در پاسخ به این نکته که با توجه به ارتباط بیشتر گردشگران در سفرهای مسؤولانه با جامعه محلی و استفاده از خدمات روستایی یا بومی، این ذهنیت وجود دارد که سفرهای مسؤولانه ارزانتراند، گفت: لزوما این طور نیست. در روش روتین گردشگری، شرکتهای توریستی با هواپیماها و هتلها قرارداد میبندند و تضمین میدهند که مثلا ۲۰۰ صندلی هواپیما و یا حداقل نصف اتاقهای هتل را پر کنند، طبیعتا در این روش چون تمرکز بر خدمات و توریست انبوه است، تخفیفهای بهتری داده میشود و قیمت سفر ارزانتر است اما در سفرهای مسؤولانه دیگر از توریست انبوه، هواپیمای غولپیکر یا هتلهای لوکس خبری نیست؛ گروه توریستها کوچکتر و جامعه محلی خدماتدهنده است.
داولیو اضافه کرد: هدف اصلی سفرهای مسؤولانه حمایت از جامعه محلی است، در نتیجه سعی میکنیم چانهزنی درباره قیمت را به پایینترین سطح برسانیم. ممکن است ما از یک هتل محلی که در حد سه ستاره است اما قیمت هتل ۵ ستاره را دارد خدمات بخریم، با این حال چانه نمیزنیم، برای همین هزینه این سفرها گاهی زیاد میشود اما مواقعی هم هست که سفر مسؤولانه و هدفمند با قیمت کمتری تمام شود.