تکمیل حلقه مفقوده کریدور شمال-جنوب یعنی قطعه راهآهن رشت-انزلی-آستارا به گفته مسئولان و وزیر راه و شهرسازی میتواند به غیر از باز کردن راه تجارت همسایگان با اروپا از طریق ایران، حج ترانزیت ایران را سالانه به اندازه ۴۰ میلیون تن افزایش دهد و به همین میزان نیز برای ایران درآمد ارزی خواهد داشت؛ البته اگر توجهها به این پروژه جلب شده باشد.
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، میزان ترانزیت سالانه کشور بر اساس آمارهای موجود حدود ۱۰ میلیون تن است که از این عدد سهم حوزه بندری و دریایی در سال گذشته ۷.۳ میلیون تن بوده و بقیه بار از طرق دیگر (زمینی، هوایی و ریلی) اتفاق میافتد اما بارها محمد اسلامی –وزیر راه و شهرسازی– و دیگر مسئولان مرتبط با این حوزه اعلام کردهاند که ایران قابلیت افزایش پتانسیل ترانزیت را تا ۵۰ میلیون تن دارد و اگر حلقه مفقوده کریدور شمال-جنوب یعنی رشت-آستارا تکمیل شود این اتفاق خواهد افتاد.
البته افزایش پنج برابری میزان ترانزیت درآمد، اشتغال و رونق را هم در زیر بخشهای مختلف اقتصادی در کشور به همین نسبت افزایش میدهد اما چندی پیش شهرام آدم نژاد –معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی – در نشست خبری در نمایشگاه حمل و نقل تصریح کرد که توجهی به تکمیل کریدور شمال-جنوب نمیشود و اگر این اتفاق افتاده بود باید این پروژه تا کنون تمام میشد.
گرچه پس از این اظهارات خیراله خادمی – مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل ونقل کشور– در پاسخ به چنین پیشفرضی تاکید کرد که به هیچ وجه این مسئله را قبول ندارم. چرا که سال گذشته با وجود سختیها و مشکلات زیاد توانستیم راه آهن قزوین – رشت را به بهره برداری برسانیم که یکی از پروژههای پیچیده ریلی بود اما برای راه اندازی خط ریلی ۱۷۵ کیلومتری رشت – آستارا تنها ۲۰۰۰ میلیارد تومان پول برای تملک اراضی و مجموعا ۷۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای احداث این خط و تملک اراضی این مناطق نیاز داریم و از آنجا که با استفاده از منابع داخلی دولتی محدود زمان راه اندازی و بهره برداری از آن بسیار طولانی میشود باید فکری بکنیم و به دنبال فاینانس خارجی باشیم، چرا که هیچ مشکلی از نظر اجرایی و عملیاتی نداریم و اگر اعتبارش تامین شود مدت زمان اجرای این پروژه با توجه به پیچیدگیهای فنی آن مانند پل ۷۰ کیلومتری در این مسیر، شش سال به طول میانجامد.
طی روزهای گذشته، محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی به محل این پروژه در آستارا رفت و اعلام کرد: در حال حاضر ۱۰ میلیون تن بار ترانزیتی سالانه در کشور جابجا میشود، اما با استعداد موجود میتوانیم ۵۰ میلیون تن جابجا داشته باشیم که یکی از لازمههای آن تکمیل کریدور شمال-جنوب است.
وی با بیان اینکه متصل نبودن دو قطعه ریلی رشت – انزلی و رشت – آستارا به راهآهن سراسری موجب شده از ظرفیتهای ترانزیتی استفاده نکنیم، افزود: اتصال راهآهن به آستارا ما را به جمهوری آذربایجان و روسیه مرتبط میکند و میتوانیم بار را به اروپا ببریم همچنین بار ترانزیتی بازرگانان هندوستان و پاکستان و افغانستان و آسیای میانه از طریق ایران و سپس گیلان و بندر کاسپین به اروپا منتقل میشود و شرایط را برای تکمیل کریدور در قطعه رشت – آستارا مهیا میکند.
اسلامی گفت: طبق برنامه زمانبندی پیمانکار تا پایان سال ۹۹ خط ریلی رشت – بندر کاسپین فعال میشود. با رفتن قطار به بندر کاسپین امکان جابجایی بار از طریق دریا وجود دارد لذا راهآهن ایران تعرفههای ویژه ترانزیتی جهت فعالسازی سیستم حمل و نقل ترکیبی ریلی – دریایی را فراهم کرده است.
گرچه وزیر راه همچنان اشارهای به زمان افتتاح و بهرهبرداری رشت-آستارا یعنی همان حلقه مفقوده اصلی نکرده است اما باید دید این کریدور مهم که درآمد ارزی بالایی برای کشور به ارمغان خواهد داشت، آماده بهرهبرداری خواهد شد؟