محسن جلال پور
دهه چهل را دهه طلایی اقتصاد ایران میدانند. در فاصله سالهای ١٣٤٢تا ١٣٥٢میانگین نرخ رشد اقتصادي ١١،٢درصد و میانگین سالانه نرخ تورم ٢،٦درصد بوده است. علاوه بر آن، مهمترین صنایع ایران در همین دوره پایه گذاری شدند.
ثبت این عملکرد بینظیر را باید در مدیریت علینقی عالیخانی تکنوکراتی جست وجو کرد که مُهرش بر تمام یادگارهای صنعتی آن دهه خورده است. او کلید وزارت اقتصاد را زمانی از اسدا… علم دریافت کرد که حال و روز اقتصاد ایران چندان مساعد نبود.
عالیخانی همان ابتدا محمد یگانه را به عنوان معاون اقتصادی،رضا نیازمند را به عنوان معاون صنعتی، رکنالدین سادات تهرانی را به عنوان معاون بازرگانی و غلامرضا کیانپور را به عنوان رئیس گمرک ایران برگزید. خیلیها معتقدند تکنوکراسی ایران از این تاریخ آغاز شده است. فرآیندی که آن روزها در تمام کشورهای منطقه پیشرو بود و اگر ادامه پیدا میکرد، شاید ایران کم از کره جنوبی امروز نداشت.
عالیخانی علاوه براتکا به چنین تیم قدرتمند و تکنوکراتی،حمایت صفی اصفیا در سازمان برنامه و بودجه را نیز داشت.
بسیاری از اتفاقات ماندگار سیاستگذاری اقتصادی که رشد بینظیر اقتصاد ایران را در این دوره به دنبال داشت، در دوران همکاری مشترک این دو رخ داده است.
به نظرم هنر اصلی عالیخانی و تیم تکنوکراتش این بود که ذینفعان واردات را ذینفع تولید کردند. بر خلاف دوره حاضر که دولتهای ما ذینفعان تولید را با سیاستهای نادرست اقتصادی به ذینفعان واردات تبدیل کردهاند.
از میان تکنوکراتهای دهه ۴۰، تنها دکتر عالیخانی در قید حیات است. اما اخیرا به واسطه یکی از دوستان مطلع شدم که دکترعالیخانی به شدت ناخوش احوال شدهاند. شنیدم این مرد بزرگ هیچ آرزویی جز بوسیدن خاک وطن ندارد.
امیدوارم روزی برسد که راه بازگشت همه مردان نیک کشورمان هموار شود.
و همین طور امیدوارم با دعای خیر مردم هرچه زودتر شاهد بهبودی پدر تکنوکراسی ایران باشیم.