معاملات بورس تهران در هفته گذشته کمنوسان دنبال شد. در حالی که روزهای دوشنبه و سهشنبه معاملات در مسیر صعود در حال انجام بود، در آخرین روز هفته باز هم عرضه بر تقاضای سهام پیشی گرفت. در نهایت نماگر اصلی بازار سهام با بازدهی ۲۸/ ۰ درصدی مواجه شد که نسبت به هفته ماقبل از کاهش محسوس تقاضا حکایت داشت.
فضای ایجاد شده در بازار یک دو قطبی را نشان میدهد. از یک سو بسیاری معتقدند قیمتها پس از یک اصلاح قابلتوجه حالا به سطوحی رسیدهاند که تعادل در بازار در حال برقراری است. با این نگاه تقاضا کم کم شکل میگیرد و به آینده بورس میتوان امیدوار بود. از سوی دیگر ترس و نگرانی هنوز هم در بازار وجود دارد و به دنبال هر موج صعودی که ایجاد میشود، معاملهگرانی از فرصت خروج از بازار استفاده میکنند این امر ریسک و جسارت تقاضا را از سهامداران سلب کرده است و مانع تداوم روند صعودی شاخص سهام میشود. شاید همین موضوع دلیل افت ارزش معاملات در هفته گذشته و کاهش فشار فروش دو سمت خرید و فروش سهام بوده است.
اما کفه کدام نگاه در بازار سنگینتر است؟
پاسخ به این سوال با ابهاماتی که در بازار وجود دارد، البته بسیار دشوار است. تخمین نگاه غالب بورسبازان با این میزان جمعیت فعال در بازار سهام کار راحتی نیست. اما به هر ترتیب نتایج نظرسنجیها در سه هفته اخیر شاید بتواند تخمینی از فضای موجود در بازار باشد. تحلیلگران در دو هفته گذشته روند صعودی برای بازار پیشبینی کردند. پیشبینیای که در هفته دوم خرداد به حقیقت پیوست اما در هفته سوم که البته نیمه تعطیل بود با نوسان اندک شاخص سهام همراه بود.
در هفته جاری نیز نگاه غالب تحلیلگران تداوم روند صعودی در بازار است به طوری که ۶۹ درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی روند شاخص کل در هفته جاری را صعودی پیشبینی میکنند و ۳۱ درصد در انتظار نوسان اندک قیمتها هستند. هیچ تحلیلگری انتظار نزول شاخص سهام در هفته جاری را ندارد. این نگاه در بین سهامداران نیز با وحدت کمتری وجود دارد. بر این اساس هر چند در نظرسنجی هفته جاری عمده سهامداران معتقدند شاخص کل در مسیر صعودی حرکت خواهد کرد با این حال عدهای نیز پیشبینی میکردند نماگر سهام در مسیر نزولی حرکت کند.
این امر شاید نشاندهنده این باشد که بر اساس منطق و بر اساس تحلیل و دادههایی که تحلیلگران با آن سروکار دارند، دلیل خاصی برای ریزش بازار وجود ندارد. اما در عمل ترس و هراس در تقابل با تحلیل مختصات پیشروی معاملات را تحت تاثیر قرار میدهد.
بازار به کدام سو میرود؟
در هفته جاری بخش عمدهای از فعالان بازار سهام در انتظار تداوم روند بازار در مسیر صعودی هستند. دو نگاه کاملا متضاد در بین این افراد مشاهده میشود. از نگاه برخی از این افراد بازار در حال حرکت به سوی تعادل است و به تدریج شاهد افزایش خرید در بازار خواهیم بود. به اعتقاد این افراد اخبار از ناحیه مذاکرات هستهای مساعد ارزیابی میشود و بر این اساس میتوان نسبت به بهبود وضعیت سهام امیدوار بود. در تازهترین اخبار دولت آمریکا برخی تحریمها را کاهش داده است که این امر در بهبود فضای اقتصاد کشور و صادرات و واردات اثرگذار خواهد بود.
از نگاه این دسته با ایجاد توافق فضای کسبوکار و صنایع بهبود مییابد و بورس خود را احیا خواهد کرد. در مقابل برخی افراد احتمال ایجاد توافق را بعد از انتخابات کم میدانند و معتقدند احتمال ایجاد انتظارات تورمی پس از انتخابات در اقتصاد بالا است و در این فضا بورس با صعود مواجه خواهد شد. این دو نگاه متفاوت به نتیجه مذاکرات هستهای اما در نهایت در منطق این دسته از تحلیلگران موجب صعود قیمت سهام خواهد شد. از طرفی کاهش نرخ سود بانکی و اصلاح قابلتوجه سهام احتمال افزایش فروش را تخفیف داده است. در این میان دستهای از فعالان بازار سهام در فضای کنونی ایجاد شده در معاملات معتقدند روند بازار کمنوسان خواهد بود. به اعتقاد این افراد ابهامات از ناحیه مذاکرات هستهای و انتخابات بالا است. این ابهامات مانع از این میشود که افراد تصمیم قاطع برای خرید و فروش سهام داشته باشند. نظارهگری استراتژی غالب سهامداران از نگاه این عده از افراد است. این نگاه بعد از روند صعودی بیشترین فراگیری را در بین اهالی بازار دارد. نگاه کمتر فراگیر در بازار سهام پیشبینی روند نزولی برای شاخص سهام است.طی سه روز معاملاتی اخیر تفاوت دیدگاهها نسبت به عملی شدن یا نشدن توافق هستهای در بازار سهام کاملا مشهود بود. یک دسته افرادی که با دادن وزن بیشتر به شکلگیری تورم در دولت بعدی در سمت خرید فعال شدند و دسته دیگر فروشندگانی که با اعتقاد به تاثیر زیاد احیای برجام بر نزول قیمت دلار در سمت فروش حاضر شدند و استراتژی خروج از بازار را پیش گرفتند.