گرداب زیان در بورس تهران همچنان ادامه دارد. روز گذشته باز هم شاخص بورس افت کرد تا سنگینی بار عرضه و ضعف آشکار تقاضا نماگر یاد شده را به سطح یک میلیون و ۲۲۶ هزار واحد برساند. اینکه هر روز بازار اندکی از سطوح قبلی خود در صنایع مختلف را از دست بدهد دیگر به امری تکراری تبدیل شده اما چیزی که این وضعیت را برای سرمایهگذاران هر روز از روز گذشته سختتر میکند طولانی شدن داستان ادامه دار زیان آنها است. بررسیهای «دنیایاقتصاد» نشان میدهد در هفتههای اخیر و با قرار گرفتن آینده بازار سهام در هالهای از ابهام دیگر کمتر کسی جرات انجام سرمایهگذاری جدید در بازار سهام را دارد. در حال حاضر اکثر سرمایهگذاران یا به امید رسیدن روزهای بهتر دست به نقد به نظاره اوضاع نشستهاند یا در صفهای فروش گیر کردهاند. روز دوشنبه ارزش معاملات بورس به زحمت از ۳ هزار میلیارد تومان فراتر رفت.
همین امر سبب شده تا در طول هفتههای اخیر شاهد افت بیشتر ارزش معاملات نسبت به روزهای اسفند باشیم. اگر بخواهیم تصویری دقیقتر از آنچه بر بازار سرمایه میگذرد ارائه دهیم، بدون شک باید از حال و روز نامساعد معاملهگران کوتاهمدت نیز سخن به میان بیاوریم. این دست از فعالان بازار که نقش مهمی در حفظ نقدشوندگی بازار سهام دارند در یک ماه گذشته با افت قابل توجه میزان سرمایه قابل گردش مواجه شدهاند که خود تا حد زیادی تحت تاثیر نبود تقاضا برای سهام رخ داده است؛ عاملی که به نوبه خود نقشی بسیار مهم در کاهش علاقه برای سرمایهگذاری بلندمدت در بازار نیز دارد. چرا که در صورت نبود امکان فروش سهام دیگر راهی به جز سرمایهگذاران بلندمدتی که عمدتا علاقه چندانی به پذیرش ریسکهای غیرمعمول ندارند، باقی نمیماند.
فاجعه در معاملات خرد
به موجب همین عوامل است که در روز معاملاتی اخیر ارزش معاملات خرد به حدود ۲۰۲۵ میلیارد تومان رسید. این رقم اگر چه نسبت به ۱۳۰۰ میلیارد تومان روز شنبه در محدوده بسیار بهتری قرار دارد، با این حال اگر بخواهیم آن را با گذشته آن و نسبتی که با اوج ارزش معاملات در چهاردهم مرداد سال ۹۹ داشت بسنجیم، به تصویری واضحتر از وضعیت رکودی بازار در روزهای جاری خواهیم رسید. در پایان معاملات روز گذشته بورس در حالی به معاملات خود خاتمه داده که ارزش معاملات خرد در آن تنها ۵/ ۸ درصد ارزش معاملات خرد در روز چهاردهم مرداد سال قبل بوده است. در آن روز حجم بالای معاملات سبب شده بود تا ارزش معاملات در این بازار به محدوده ۲۳ هزار و ۷۳۰ میلیارد تومان برسد. در سایر نسبتها نیز تقریبا وضعیت همین گونه است. بازار سهام کشور که در روزهای اوج قیمتها عدد ۷ هزار و ۷۷۷ هزار میلیارد تومان را بهعنوان ارزش بازار برای بورس به ثبت رسانده بود این روزها شاهد ثبت رقم ۴ هزار و ۸۹۶ هزار میلیارد تومانی روی تارنمای شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا همان tsetmc.com است. ثبت این رقم نشان میدهد ارزش ریالی بورس تهران در طول ۸ ماه ۳۷ درصد افت داشته است. سایر اعداد و ارقام بازار نیز وضعیتی مشابه دارند.
نگاهی به صنایع و گروهها
گذشته از تغییرات روی داده طی ماههای اخیر، نگاهی به معاملات روز گذشته نشان میدهد به لطف دامنه نوسان منفی ۲ درصدی آخرین معاملات به ثبت رسیده در بسیاری از گروهها در کف قیمت مجاز به اتمام رسیده است. در این روز نماد «فنورد» در گروه فلزات اساسی، «غگیلا» در گروه محصولات غذایی به جز قند، «نوری» و «شصدف» در گروه محصولات شیمیایی از معدود نمادهایی بودند که توانستند با افزایش قیمت ۶ درصدی در آخرین معاملات روزانه مواجه شوند. سایر نمادهای سبز پوش اما عمدتا کمی بالاتر از صفر تابلو به کار خود خاتمه دادند. گروه محصولات شیمیایی که در برگیرنده شرکتهای فعال در صنعت پتروشیمی است طی روز یاد شده بیشترین تعداد نمادهای مثبت در بازار سرمایه را داشت. با این حال از لحاظ ارزش معاملات در رتبه ششم قرار گرفت.
از نکات جالب توجه در دادوستدهای روز گذشته حجم بالای معاملات در نماد گروه دارویی برکت (برکت) بود که حدود ۱۰ درصد از محل ارزش معاملات در بورس را شامل میشد. در این روز معاملات «برکت» به دلیل خوشبینی به شروع واکسیناسیون کرونا ارزشی بالغ بر ۳۰۱ میلیارد تومان داشت. البته حجم بالای معاملات در مقابل تعداد زیاد فروشندگان مانع از آن شد که «برکت» در این روز صف خرید شود. معاملات این نماد در شرایطی خاتمه یافت که هر سهم آن در قیمت پایانی به محدوده ۳۰۹۹ تومان و در آخرین معامله به سطح ۳۱۵۹ تومان رسید. همین امر باعث شد تا در روز دوشنبه گروه کوچک دارویی در میان رکود نسبی معاملات سایر گروهها رتبه نخست ارزش معاملات در بورس تهران را از آن خود کند.
پس از این صنعت، گروههای «فرآوردههای نفتی»، «فلزات اساسی»، «بانکها» و «خودرو» در رتبههای بعدی قرار داشتند.
آمار در بورس
روز دوشنبه شاخص کل بورس ۳۹/ ۰ درصد افت کرد. از ۳۴۴ نماد معامله شده در این روز قیمت پایانی ۲۶ سهم معادل ۵/ ۷ درصد به محدوده مثبت رسید. در مقابل ۱۷۸ سهم که حدودا ۵۲ درصد از کل نمادها را شامل میشود، در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار تنها ۴ نماد (یکدرصد) صف خرید بودند که ارزش همین صفها به ۵/ ۱۹ میلیارد تومان رسید. اما در مقابل شاهد شکلگیری صف فروش سنگین در ۲۶۵ نماد بورسی (۷۷ درصد) به ارزش ۲۵۶۰میلیارد تومان بودیم.