موج گرمای بی‌سابقه در تابستان ۱۴۰۴، ایران را با یکی از شدیدترین بحران‌های انرژی سال‌های اخیر روبه‌رو کرد. به گزارش Associated Press، دولت در تصمیمی کم‌سابقه اعلام کرد برای جلوگیری از فروپاشی شبکه برق، ادارات دولتی و بانک‌ها در برخی استان‌ها به‌طور موقت تعطیل خواهند شد. این اقدام به‌منظور کاهش مصرف برق بود چرا که ایران در آستانه خاموشی‌های گسترده به سر می‌برد.
شکاف بزرگ میان تولید و مصرف
طبق آمار رسمی، ظرفیت تولید برق ایران حدود ۶۲ هزار مگاوات است. در حالی‌که نیاز واقعی در اوج گرما به بیش از ۸۰ هزار مگاوات می‌رسد. این شکاف ۱۸ هزار مگاواتی به‌ویژه در تابستان فشار سنگینی بر نیروگاه‌ها وارد کرده و موجب افت ولتاژ و خاموشی‌های پراکنده در استان‌های جنوبی و مرکزی کشور شده است.
بحران انرژی و آب؛ چالش دوقلو
کارشناسان می‌گویند کمبود آب برای خنک‌سازی نیروگاه‌های حرارتی نیز عامل دیگری در تشدید این بحران است. کاهش سطح سدها و افزایش مصرف آب شرب در تابستان، توان نیروگاه‌ها را به‌شدت کاهش داده است. این وضعیت نشان می‌دهد بحران انرژی و بحران آب در ایران بیش از همیشه به هم گره خورده‌اند.
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی
- کاهش بهره‌وری: تعطیلی بانک‌ها و ادارات، روند مبادلات مالی و اداری را مختل می‌کند و بر فضای کسب‌وکار اثر منفی می‌گذارد.
- آسیب به صنایع: صنایع فولاد، سیمان و پتروشیمی که نیازمند برق پایدار هستند، با کاهش تولید و افزایش هزینه مواجه می‌شوند.
- افزایش نارضایتی عمومی: قطعی برق خانگی در گرمای بالای ۴۵ درجه، تبعات اجتماعی جدی به‌دنبال دارد.
درس‌ها برای آینده
ایران در آستانه خاموشی‌های گسترده است. این بحران نشان می‌دهد که اتکا به نیروگاه‌های حرارتی و سیاست‌های کوتاه‌مدت مدیریت مصرف کافی نیست. ایران نیازمند سرمایه‌گذاری جدی در انرژی‌های تجدیدپذیر، بازسازی شبکه فرسوده برق، و مدیریت هوشمند آب و انرژی است.
منابع ؛
همچنین بخوانید : اقتصاد ایران زیر سایه تورم، تحریم و بحران‌های ساختاری!